KABANATA 35 - REAKSIYON / HAKA HAKA

Matapos ang pangyayari kay CI at pd kumalat ito sa buong bayan
nagkaroon ng chismis sa mga tao
Isa na dito ay: punong puno daw ng dugo ang mukha ni pd dahil sa ginawa ni CI
 - nung nabalitaan ito: buti nga raw, dahil napakalupit naman ni PD

sabi ng isa, ano ba ginawa ni PD: nagalit si pd sa isang mestisong kastila.
mestiso: hindi pa tapos ang sermon ni pd, umalis na siya. kaso ayaw ni pd ng ganon. kaya nung nakita ni PD ito, agad niyang pinatawag ang mestiso at inalam kung bakit umalis agad siya.

ang sagot sakanya ay dahil hindi namn niya raw naintindihan ang sermon sa wikang tagalog kaya umalis nalang ito. pero ang ginawa ni pd, binugbog niya ang mestisong kastila, syempre gumanti rin ito, kaya ayun, nagbugbugan sila!

bakit nga ba ganun ang reaksiyon ni pd sa kastila? dahil gustong ipilit  ni PD ang pananampalataya sa isang tao.
- nung nalaman ito ng mga tao, nasabi nila na HINDI DAPAT PINIPILIT ANG TAO SA PANANAMPALATAYA dahil malaya ang tao kung ano ang pipiliin niya at kung gusto na nito umalis sa sermon ng pari. kaso ayaw ni pd ng ganto kaya naikumpara si PD kay NERO. Si Nero ay artista ngunit malupit. Wala raw pinagkaiba si PD kay Nero.

Kumbaga, sa mga haka-haka, iba ibang opinyon at iba iba rin ang kinakampihan ng mga tao. may kumampi kay PD, meron din kay CI.

Sabi ng mga tao, ang mga pari ay magugulo, sila ang naglilingkod sa Diyos ngunit sila rin naman ay nagaaway sa simbahan.

nagkaroon din ng pagkahabag o pagkaawa ang mga tao kay CI kasi alam nila kung ano ang mangyayari matapos tutukan ng patalim si PD. alam naman natin na ang mga prayle ay makapangyarihan kaya nag awa ng mga tao kay CI ay nandun na lamang.

Umabot din sa buong bayan, sa pagaaway nila, walang nakaawat maliban na nga lang kay MARIA CLARA. na anak ni Kap. Tiago.

Ngayon sabi ni Don Filipo, ang dapat na nagtimpi ay si PD. bakit nga ba niya nasabi ito? dahil si PD ay matanda, at siya ay alagad ng Diyos.

Pero ang nangyari, sa katauhan ni PD, siya ang Hari. Kaya nasabi ni Don Filipo na dapat ang matanda ang nagtimpi. Ang kaso nga lang ang matanda which is si PD ay nagaktong bata habang ang bata na si CI ay nagaktong matanda. Kaya nakakuha si CI ng kakampi sa katauhan ni Don Filipo kaya sabi ni Don Filipo na sana lingapin si CI ng pamayanan dahil sa kanyang mabuting ambag, hindi lang dahil sa ginawa ni Ibarra kundi rin sa ginawa ng kanyang ama na si Don Rafael Ibarra.

Nung sinabi ni Don Filipo na sana lingapin si Ibarra ng kanyang bayan, agad namang sumagot ang kapitan ng bayan: paano makakatulong ang bayan kay ibarra, samantalang ang kapangyarihan ay laging nananaig sa mga PRAYLE. - Sinagot naman ito ni Don Filipo kaya nananaig ang prayle kasi hinahayaan ito ng mga kapwa pilipino, na totoo naman. Alam niyo bakit? Kasi ang mga prayle ay may korporasyon o nagkakaisa sila. Pero ang mga pilipino, pag may problema ang kanyang kababayan, nagwawatak-watak sila, kanya-kanya sila. Kabaligtaran ng sa Prayle, kaya sila ang nananaig.

Dahil nga ang usapan ay tungkol sa pangyayari kay CI AT PD, nabanggit ni Sister Rufa na higit niyang ikararangal kung sakaling patay na siya na kung ang kanyang anak ay ipagtatanggol ang kanyang bangkay. So sa madaling salita, tama lang daw na ang ginawa ni CI na pagtatanggol sa kanyang yumaong ama dahil sa panhahamak, at pagmamaliit na ginawa ni PD.

Sa kabilang dako, napagusapan naman ang tungkol sa paaralan na ipinapatayo ni CI. nangangaba ang mga tao dito dahil maaaring hindi matuloy ang paaralan, at maaaring hindi na makaaral ang kanilang mga anak at mananatili nalang sa ibabaw ng kariton nalang magaaral ang kanilang mga anak. May nagsabi naman na matutuloy ito subalit may nagsabi rin na hindi na matutuloy ang paaralan dahil may nakapagsabi na si Ibarra ay isang nang SUPERSIBO (di sumusunod sa utos ng gobyerno) at FILIBUSTERO (kalaban ng simbahan at pamahalaan).

ANG KABANATA 35 AY PURO USAP-USAP LAMANG NG MGA TAO SA PAGITAN NINA CRISOSTOMO IBARRA AT PADRE DAMASO.

Aral: Kung may nagawa ka man na masama o hindi ka-akit akit, tiyak na dadating yung araw na maliit ang tingin sayo ng mga tao kahit ikaw pa man ay alagad ng simbahan, dahil bilang alagad nito, ikaw dapat yung nangunguna sa magandang pagpapakita ng magandang gawa upang tularan ka ng mga tao.

Aral 2: Dapat mayroong pagkakaisa para di makaranas ng pang-aapi dahil ang mga Pilipino noon ay walang pagkakaisa, at watakwatak.