d	Day of the month, 2 digits with leading zeros	01 to 31
D	A textual representation of a day, three letters	Mon through Sun
j	Day of the month without leading zeros	1 to 31
l (lowercase 'L')	A full textual representation of the day of the week	Sunday through Saturday
N	ISO-8601 numeric representation of the day of the week (added in PHP 5.1.0)	1 (for Monday) through 7 (for Sunday)
S	English ordinal suffix for the day of the month, 2 characters	st, nd, rd or th. Works well with j
w	Numeric representation of the day of the week	0 (for Sunday) through 6 (for Saturday)
z	The day of the year (starting from 0)	0 through 365
Week	---	---
W	ISO-8601 week number of year, weeks starting on Monday (added in PHP 4.1.0)	Example: 42 (the 42nd week in the year)
Month	---	---
F	A full textual representation of a month, such as January or March	January through December
m	Numeric representation of a month, with leading zeros	01 through 12
M	A short textual representation of a month, three letters	Jan through Dec
n	Numeric representation of a month, without leading zeros	1 through 12
t	Number of days in the given month	28 through 31
Year	---	---
L	Whether it's a leap year	1 if it is a leap year, 0 otherwise.
o	ISO-8601 week-numbering year. This has the same value as Y, except that if the ISO week number (W) belongs to the previous or next year, that year is used instead. (added in PHP 5.1.0)	Examples: 1999 or 2003
Y	A full numeric representation of a year, 4 digits	Examples: 1999 or 2003
y	A two digit representation of a year	Examples: 99 or 03
Time	---	---
a	Lowercase Ante meridiem and Post meridiem	am or pm
A	Uppercase Ante meridiem and Post meridiem	AM or PM
B	Swatch Internet time	000 through 999
g	12-hour format of an hour without leading zeros	1 through 12
G	24-hour format of an hour without leading zeros	0 through 23
h	12-hour format of an hour with leading zeros	01 through 12
H	24-hour format of an hour with leading zeros	00 through 23
i	Minutes with leading zeros	00 to 59
s	Seconds, with leading zeros	00 through 59
u	Microseconds (added in PHP 5.2.2). Note that date() will always generate 000000 since it takes an integer parameter, whereas DateTime::format() does support microseconds if DateTime was created with microseconds.	Example: 654321
v	Milliseconds (added in PHP 7.0.0). Same note applies as for u.	Example: 654
Timezone	---	---
e	Timezone identifier (added in PHP 5.1.0)	Examples: UTC, GMT, Atlantic/Azores
I (capital i)	Whether or not the date is in daylight saving time	1 if Daylight Saving Time, 0 otherwise.
O	Difference to Greenwich time (GMT) in hours	Example: +0200
P	Difference to Greenwich time (GMT) with colon between hours and minutes (added in PHP 5.1.3)	Example: +02:00
T	Timezone abbreviation	Examples: EST, MDT ...
Z	Timezone offset in seconds. The offset for timezones west of UTC is always negative, and for those east of UTC is always positive.	-43200 through 50400
Full Date/Time	---	---
c	ISO 8601 date (added in PHP 5)	2004-02-12T15:19:21+00:00
r	» RFC 2822 formatted date	Example: Thu, 21 Dec 2000 16:01:07 +0200

echo "July 1, 2000 is on a " . date("l", mktime(0, 0, 0, 7, 1, 2000));
time() - Return current Unix timestamp
*****************************************************
$tablica["imie"] = "Jan";
$tablica["nazwisko"] = "Kowalski";
$tablica["adres"] = "Polna 1";

while( list($klucz, $wartosc) = each($tablica) ) echo "$klucz => $wartosc<BR>";

*****************************************************
  $kraje = Array(
      'Europa' => array('Polska', 'Anglia', 'Litwa', 'Francja'),
      'Afryka' => array('Tunezja', 'Egipt', 'RPA', 'Etiopia'),
      'Azja' => array('Chiny', 'Mongolia', 'Japonia', 'Kazachstan')
  );

  foreach ( $kraje as $kraj )
  {
      echo "$kraj[0]\n";
  }


*****************************************************
asort()
arsort()
ksort()
rsort()
sort()
uasort()
usort()
uksort()

*****************************************************
<?php

// POLACZENIE
    $servername = "localhost";
    $username = "root";
    $password = "";
    $baza = "test php";

    $polaczenie = mysqli_connect($servername, $username, $password, $baza)
    or die ("brak polaczenie");

//ZAPYTANIE
    $sql = "Select * from test";
    $wynik = mysqli_query($polaczenie, $sql);

//WYNIKI przypisane do tablicy i wypisane
    while($wiersz = mysqli_fetch_row($wynik)){
        for($i=0;$i<count($wiersz);$i++) echo $wiersz[$i]." ";

        echo "<br>";
    }

//DODAJ
    /*$sql = "INSERT INTO test (id, imie, wiek) VALUES ('','ktos','37')";
    if ($polaczenie->query($sql) === TRUE) {
        echo "Rekord został dodany";
    }
    else{
        echo "Bład: " . $sql . "<br>" . $polaczenie->error;
    }*/

//UPDATE
    /*$sql = "UPDATE test SET imie='ktos' WHERE id=1";
    if ($polaczenie->query($sql) === TRUE) {
        echo "Rekord został updatowany";
    }
    else{
        echo "Bład: " . $sql . "<br>" . $polaczenie->error;
    }*/

//ZAMKNIJ polaczenie i FREE RESULT
    mysqli_free_result($wynik);
    mysqli_close($polaczenie);
?>


*****************************************************

<?php

$servername = "localhost";
$username = "root";
$password = "";
$baza = "test php";

$polaczenie = @new mysqli($servername, $username, $password, $baza);

if (mysqli_connect_errno() != 0){
    echo '<p>Wystąpił błąd połączenia: ' . mysqli_connect_error() . '</p>';
}

$sql = "SELECT * FROM test";
$wynik = @$polaczenie -> query($sql);

while (($wiersz = $wynik -> fetch_assoc()) !==null){
        echo $wiersz['id']." ".$wiersz['imie']." ".$wiersz['wiek'];
        echo "<br/>";
}

/*$sql = "INSERT INTO test (Id, imie, wiek) VALUES ('', 'Kowalski', '13')";
if ($polaczenie->query($sql) === TRUE) {
    echo "Rekord został dodany";
}
else {
    echo "Bład: " . $sql . "<br>" . $polaczenie->error;
}*/

/*$sql = "UPDATE test SET imie='ktos' WHERE id=4";
if ($polaczenie->query($sql) === TRUE) {
    echo "Rekord został updatowany";
}
else {
    echo "Bład: " . $sql . "<br>" . $polaczenie->error;
}*/

mysql -> free($wynik);
polacznie -> close();

?>

*****************************************************

<?php
    $servername = "localhost";
    $username = "root";
    $password = "";
    $baza="test php";

    try{
        $polaczenie = new PDO("mysql:host=$servername;dbname=$baza", $username, $password);

        foreach($polaczenie->query('SELECT * FROM test') as $wiersz) {
            echo $wiersz['id'].' '.$wiersz['imie'].' '.$wiersz['wiek'].'<br/>';
        }
    }
    catch (PDOException $e){
        echo "Brak polaczenia: " . $e->getMessage();
    }

    /*try {
        $sql = "INSERT INTO test (id, imie, wiek) VALUES ('', 'Jan', '10')";
        $polaczenie->exec($sql);
        echo "Rekord został dodany";
    }
    catch(PDOException $e){
        echo $sql . "<br>" . $e->getMessage();
    }*/


    try {
        $sql = "UPDATE test SET imie = 'ktos 123' WHERE id='9'";
        $polaczenie->exec($sql);
        echo "Rekord został zmodyfikowany";
    }
    catch(PDOException $e){
        echo $sql ."<br>" . $e->getMessage();
    }

?>


*****************************************************
SELECT column_name AS alias_name
FROM table_name;

UPDATE table_name
SET column1=value1,column2=value2,...
WHERE some_column=some_value;

DELETE FROM table_name
WHERE some_column=some_value;

SELECT column_name(s)
FROM table_name
WHERE column_name BETWEEN value1 AND value2;

SELECT column_name(s)
FROM table1
INNER JOIN table2
ON table1.column_name=table2.column_name;

SELECT column_name(s)
FROM table1
LEFT JOIN table2
ON table1.column_name=table2.column_name;

SELECT AVG(column_name) FROM table_name
SELECT COUNT(column_name) FROM table_name;
SELECT FIRST(column_name) FROM table_name;
SELECT MAX(column_name) FROM table_name;
SELECT SUM(column_name) FROM table_name;


SELECT
FROM
WHERE
GROUP BY
HAVING		/ HAVING, polega na filtrowaniu całych grup rekordów
ORDER BY	/ ASC DESC

SELECT		City, COUNT(CustomerID) as CustQty
FROM		dbo.Customers
WHERE		Country = 'Brazil'
GROUP BY	City
HAVING		COUNT(CustomerID)>1
ORDER BY	City

http://www.sqlpedia.pl/having-filtrowanie-grup/

PLIKI

Otwieranie i zamykanie plików
Wszystkie funkcje obsługi plików (oprócz tej otwierającej plik) jako parametr pobierają tzw. „wskaźnik do pliku” (ang. „file pointer”). Jest to wartość zmiennej określająca otwarty plik. Jest to niezbędne, ponieważ skrypt może otworzyć jednocześnie wiele plików i na wszystkich jednocześnie pracować.

Wskaźnik to pliku jest zwracany przez funkcję fopen( nazwa pliku, string tryb ). Drugi parametr określa tryb otwarcia pliku. Tryb trzeba dobrać odpowiednio do tego, co się chce z plikiem robić. Możliwe tryby to:

‚r’
plik tylko do odczytu; wewnętrzny wskaźnik pliku umieszczany jest na początku pliku

‚r+’
plik do odczytu i zapisu; wewnętrzny wskaźnik pliku umieszczany jest na początku pliku

‚w’
plik tylko do zapisu; wewnętrzny wskaźnik pliku umieszczany jest na końcu pliku; zawartość pliku jest niszczona (długość pliku jest zmieniana na zero); jeśli plik nie istnieje PHP próbuje go stworzyć

‚w+’
plik do odczytu i do zapisu; wewnętrzny wskaźnik pliku umieszczany jest na końcu pliku; zawartość pliku jest niszczona (długość pliku jest zmieniana na zero); jeśli plik nie istnieje

‚a’
plik tylko do zapisu; wewnętrzny wskaźnik pliku umieszczany jest na końcu pliku; jeśli plik nie istnieje PHP próbuje go stworzyć

Pozycja „wewnętrznego wskaźnika pliku” określa, w którym miejscu zaczęłoby się pisać do pliku, gdyby zaczęło się pisać lub czytać z tego pliku zaraz po otwarciu pliku. Jeśli jest na końcu – to znaczy że dane dopisywane są na końcu.

Przykład 11.1. Otwarcie pliku do odczytu


<?

$fp = fopen("dane.txt", "r");

?>


Zmienna $fp zawiera teraz wskaźnik do pliku dane.txt. Wskaźnik ten trzeba podać przy każdej funkcji, która w jakiś sposób operuje na tym pliku.

Jeśli otworzyliśmy ten plik, to teraz trzeba go jakoś zamknąć. Jeśli nie zamkniemy pliku ręcznie, to PHP zrobi to za nas po zakończeniu działania skryptu. Nie sprawia to różnicy jeśli na stronie operujemy tylko jednym plikiem lub np. po zapisaniu danych do pliku już się nim nie interesujemy. Inaczej sprawa wygląda jeśli po zapisaniu danych do pliku chcemy później go odczytać – dopiero po zamknięciu pliku zmiany w nim będą widoczne. A do zamknięcia pliku służy funkcja fclose(int wskaźnik).

Wewnętrzny wskaźnik pliku
Wewnętrzny wskaźnik pliku, jak już napisałem wyżej, oznacza miejsce w pliku oznaczające ‚bieżącą lokalizację’ – czyli miejsce w którym zaczęłoby się pisanie lub czytanie. Większość funkcji, które operują na plikach powodują przesunięcie tego wskaźnika – każde zapisanie i odczyt z pliku powodują przesunięcie tego wskaźnika. Można jednak wymusić takie przesunięcie – na przykład żeby zacząć czytanie od pewnego miejsca lub żeby pominąć jakiś fragment danych. Służy do tego funkcja fseek(int wskaźnik, int przesunięcie [, int typ_przesunięcia]) . Jak widać, funkcja pobiera 2 obowiązkowe argument i jeden opcjonalny. Pierwszy parametr to wskaźnik pliku – funkcja musi wiedzieć w którym pliku ma przesuwać wskaźnik. Drugi to numer znaku na który ma być przesunięty wskaźnik. Ostatni określa typ przesunięcia (możliwe wartości to: SEEK_SET, SEEK_CUR i SEEK_END). Domyślną wartością jest SEEK_SET. Oznacza to, że wewnętrzny wskaźnik pliku zostanie ustawiony na pozycji przesunięcie. Ustawienie ostatniego parametru na SEEK_CURR spowoduje, że wskaźnik pliku zostanie przesunięty o przesunięcie znaków od bieżącego miejsca. Natomiast wybranie typu SEEK_END spowoduje, że wskaźnik zostanie ustawiony o przesunięcie znaków za końcem pliku. Istnieje też funkcja rewind( int wskaźnik ), który przesuwa wewnętrzny wskaźnik pliku na początek pliku.

Odczyt z plików
Odczyt z pliku może być przeprowadzany na 2 sposoby jeden to „niskopoziomowe” czytanie danych z pliku za pomocą funkcji fread( int wskaźnik, int długość). Czyta ona dane odczytane z pliku, określonego przez utworzony wcześniej „wskaźnik” (jak pisałem wcześniej, wskaźniki są zwracane przez funkcję fopen()). Dane są czytane do długości określonej w drugim parametrze. Jeśli danych jest mniej niż podana długość, to poprostu zwrócone zostaną wszystkie dane z pliku.

Funkcja fread() powoduje przesunięcie wewnętrznego wskaźnika pliku – do miejsca, w którym zakończyło się czytanie. Może teraz jakiś przykład. Mamy przykładowy plik test.txt – z dowolną treścią.

Przykład 11.2. Odczyt danych z pliku


<?php

$fp = fopen("test.txt", "r");
$tekst = fread($fp, 10);

?>


Funkcją fopen otwarty został plik do odczytu a następnie odczytanych zostało z niego 10 znaków, a więc zmienna $tekst będzie zawierała „To jest pr”. Przesunięty został wewnętrzny wskaźnik pliku, a więc następne wywołanie linii „$tekst = fread($fp, 10)” spowoduje, że w tej zmiennej będzie tekst „zykładowy ” – poprostu następne czytanie zacząło się od miejsca, w który zakończyło czytać poprzednie wywołanie tej funkcji.

Jeszcze może praktyczny przykład – jak wczytać cały plik do zmiennej? Trzeba do tego użyć jeszcze jednej funkcji – filesize( string nazwa_pliku ). Jak widać, różni się ona od pozostałych funkcji tym, że nie pobiera jako parametr wskaźnika do pliku ale nazwę pliku. Pobieranie całości pliku do zmiennej można załatwić jedną linijką.

Przykład 11.3. Wczytywanie całości pliku


<?php

$dane = fread(fopen("nazwa_pliku", "r"), filesize("nazwa_pliku"));
?>


Funkcja fread() będzie czytać dane bez przerwy – od początku pliku do końca, ignorując znaki końca linii – dla tej funkcji to poprostu zwykły znak.

Cały plik można wczytać też w jeszcze jeden sposób. Funkcja file($nazwa_pliku) zwraca tablicę, w której każdy element jest osobnym wierszem z pliku, którego nazwa jest podana w parametrze. Funkcję tą można wykorzystać do wczytania całego pliku do jednego stringa.

Przykład 11.4. Wczytywanie całości pliku przy użyciu funkcji file


<?php

$plik = implode('', file('nazwa_pliku'));

?>


Samo wczytanie pliku do tablicy może być przydatne. Traktując plik jako bazę danych, w której każdy wiersz to jeden rekord, wczytanie takiego pliku od razu do tablicy oszczędza wiele pracy przy ręcznym rozbijaniu pliku na wiersze.

Zapis do pliku
Dane do pliku można zapisać przy pomocy funkcji fputs( int wskaznik, string napis, int długość). Jak przy większości funkcji operujących na plikach, niezbędne jest podanie wskaźnika pliku na którym chcemy operować. Zapisać można albo całą zawartość zmiennej podanej jako drugi parametr, albo tylko do pewnej długości, którą to nalezy podać jako trzeci, opcjonalny parametr (oczywiście przy pominięciu tego parametru zapisywana jest cała zmienna podana w drugim parametrze). Zapis odbywa się w miejscu, na który wskazuje wewnętrzny wskaźnik pliku, nadpisując dane jeśli wskaźnik ten nie znajduje się na końcu pliku. Nie ma żadnej możliwości bezpośredniego zapisania danych na początku lub w środku pliku. Jedyna możliwość to wczytanie pliku do tymczasowej zmiennej, poprawienie tych danych i ponowny zapis tego pliku.

Przykład 11.5. Zapis do pliku


<?

// wczytanie starych danych

// otwarcie pliku do odczytu
$fp = fopen("plik.txt", "r");

//odczytanie danych
$stareDane = fread($fp, filesize("plik.txt"));

// zamknięcie pliku
fclose($fp)

// stworzenie nowych danych

$noweDane  = "To, co chcesz, żeby było na początku\n";
$noweDane .= $stareDane;

// zapisanie nowych danych

// otwarcie pliku do zapisu
$fp = fopen("plik.txt", "w");

// zapisanie danych
fputs($fp, $noweDane);

// zamknięcie pliku
fclose($fp);
?>


Zapis na koniec pliku jest łatwy – wystarczy otworzyć plik w trybie „a” i od razu można dodować dane do pliku.

Przycinanie plików
PHP zawiera funkcję służącą do zmniejszania rozmiaru pliku do zadanej wielkości. Funkcja ftruncate(int wskaźnik, int rozmiar) służy właśnie do czegoś takiego. Należy pamiętać, że wszelkie dane, które znajdują się powyżej podanego rozmiaru, będą utracone.

Blokowanie plików
Blokowanie plików jest jednym z ważniejszych zagadanień przy używaniu plików do przechowywania danych. W zastosowaniach internetowych może dojść do takiej sytuacji, że dwie lub więcej osób jednocześnie wejdzie na stronę czy po prostu uruchomi skrypt. Jeśli będzie to na przykład licznik odwiedzin przechowujący ilość odwiedzin w pliku, to te kilka osób będzie chciało zapisać dane do tego pliku jednocześnie. Może to doprowadzić do utraty danych z tego licznika. Wystarczy jednak zastosować mechanizm blokad aby zapobiec takiej sytuacji.

Funkcja flock( int wskaźnik, int operacja ) zakłada blokadę lub ją zdejmuje, zależnie od wartości drugiego parametru. Są 2 typy blokad: blokada dzielona, używana jeśli plik ma być odczytywany (dzielona, ponieważ więcej niż jeden skrypt może utrzymywać taką blokade na pliku) , i blokada wyłączna, zakładana jeśli plik ma być zapisywany. Drugi parametr funkcji może mieć takie wartości:

LOCK_SH
aby założyć blokadę dzieloną

LOCK_EX
aby założyć blokadę wyłączną

LOCK_UN
aby zdjąć blokadę, wszystko jedno jaką

Teraz wiadomo jak założyć i zdjąć blokadę. Ale jak wykorzystać to w praktyce? Otóż funkcja flock() zwraca wartość true lub false w zależności od tego, czy udało się założyć blokadę czy nie. Przykładowo, jeśli na pliku założona jest blokada dzielona, to można ten plik jeszcze raz zablokować do odczytu, ale do zapisu już nie. Jeśli natomiast założona jest blokada wyłączna, to żaden inny skrypt nie może już założyć blokady do czasu aż ta blokada zostanie zdjęta.

Zależnie od zastosowania, można różnie reagować na niemożność założenia blokady. Można albo przerwać skrypt albo czekać na zdjęcie blokady. W przypadku licznika jedne odwiedziny w tą czy tamtą nie mają znaczenia w obliczu konieczności czekania na zakończenie działania innego skryptu – pewnie będą to ułamki sekund, ale bywa z tym różnie (zwłaszcza, jeśli takich czekających jest więcej). Natomiast jeśli chodzi o blokadę bazy danych, to czekanie na zdjęcie blokady jest koniecznością.

Przykład 11.6. Licznik odwiedzin z blokowaniem bazy



<?

// Konfiguracja

// Nazwa pliku zawierającego licznik - względna do katalogu, w którym
// jest strona na której ma być licznik

$df  = "lib/count.dat";

// Próba otwarcia pliku do odczytu

if(!($fp=@fopen($df, "r"))){

// Jeśli plik jeszcze nie istnieje, to jest inicjowany wartością 0

   $count=0;
}
else { // jeśli istnieje, to jego wartość jest odczytywana a plik zamykany
   $count = fgets($fp, 100);
   fclose($fp);
}

// Zwiększenie licznika o 1

$count+=1;

// Otwarcie pliku do zapisu

$fp = fopen($df, "w");

// Blokada - jeśli plik już jest zablokowany, to skrypt go zamyka i kończy
// działanie

if(!flock($fp, LOCK_EX)){
   fclose($fp);
   return;
} else { // Jeśli nie jest zablokowany, to następuje blokada i zapis danych
   fputs($fp, $count);
   flock($fp, LOCK_UN);
   fclose($fp);
}

// Wyświetlenie stanu licznika

echo $count;

?>


Ten plik możemy zapisać np. jako count.php i w odpowiednim miejscu na stronie, gdzie ma się pojawić licznik, należy wpisać <?include "count.php"?>. Jeśli pojawią się błedy w stylu „Permission denied” oznacza to, że coś jest nie tak z prawami dostępu do pliku z danymi, a jeśli jeszcze on nie istnieje, to z prawami do katalogu gdzie ma być ten licznik. Serwer WWW powinien mieć prawa zapisu do tego pliku/katalogu.

Funkcje informacyjne
Przy skryptach przeznaczonych do obsługi serwera czy na przykład analizujących system plików niezbędne jest uzyskanie informacji o konkretnym pliku. PHP oferuje cały zestaw funkcji zwracających dane o pliku o podanej ścieżce. Chyba najlepiej je wypunktować.

Funkcje informacyjne

fileatime($nazwa_pliku)
zwraca czas ostatniego odczytu pliku; czas ten jest zwracany w postaci timestamp (co to jest timestamp i jak tego używać – w następnym rozdziale)

filectime($nazwa_pliku)
zwraca czas ostatniej modyfikacji i-węzła (dotyczy tylko systemów Unix) w formacie timestamp

filemtime($nazwa_pliku)
zwraca czas ostatniej modyfikacji pliku w formacie timestamp

fileowner($nazwa_pliku)
zwraca identyfikator użytkownika, który jest właścicielem pliku

filegroup($nazwa_pliku)
zwraca identyfikator grupy, do której należy plik (tylko Unix)

fileinode($nazwa_pliku)
zwraca numer i-węzła do którego przypisany jest plik (tylko Unix)

fileperms($nazwa_pliku)
zwraca prawa dostępu do pliku

filesize($nazwa_pliku)
zwraca wielkość pliku w bajtach

filetype($nazwa_pliku)
zwraca typ pliku (tylko UNIX); możliwe typy to „fifo”, „char”, „dir”, „block”, „link”, „file”, „unknown” dla odpowiednio kolejek fifo, urządzeń znakowych, katalogów, urządzeń blokowych, dowiązań, zwykłych plików i nieznanych typów

stat($nazwa_pliku)

funkcja ta zwraca tablicę zawierającą pełne informacje o pliku. Kolejne indeksy zawierają:

urządzenie
i-węzeł
tryb zabezpieczenia i-węzła
liczba dowiązań
id właściciela
id grupy
typ urządzenia jeśli urządzenie jest oparte na i-węzłach
rozmiar w bajtach
czas ostatniego dostępu
czas ostatniej modyfikacji i-węzła
czas ostatniej zmiany
rozmiar bloku
liczba bloków
Jeśli funkcja ta jest wywołana na dowiązaniu symbolicznym, to informacje te będą dotyczyły pliku, na który wskazuje dowiązanie. Aby uzyskać informacje o samym dowiązaniu, należy użyć funkcji lstat() (zwracane wartości są takie same jak w przypadku funkcji stat() )

Funkcje logiczne (zwracają wartość true lub false)

is_dir($nazwa_pliku)
czy plik o podanej ścieżce jest katalogiem

is_executable($nazwa_pliku)
czy plik jest wykonywalny

is_file($nazwa_pliku)
czy plik jest normalnym plikiem

is_link($nazwa_pliku)
czy plik jest dowiązaniem

is_readable($nazwa_pliku)
czy plik można czytać

is_writable($nazwa_pliku)
czy do pliku można pisać

is_uploaded_file($nazwa_pliku)

czy plik został przesłany z formularza

Operacje na plikach i katalogach
Kopiowanie
Do kopiowania plików służe funkcja o jakże zaskakującej nazwie copy(). Pierwszy parametr to plik źródłowy a drugi to plik lub katalog docelowy. Funkcja ta zwraca wartość true jeśli kopiowanie się powiodło lub false w przeciwnym przypadku. Dobrze jest sprawdzać czy kopiowanie się powiodło.

Przykład 11.7. Sprawdzanie powodzenia kopiowania


<?php

copy($source, $destination) or die("Błąd przy kopiowaniu");

?>


Przenoszenie i zmiana nazwy
Funkcja służaca do przenoszenia i zmiany nazwy pliku sugeruje tylko tą drugą funkcję, jednak bardzo dobrze spisuje się w obu zastosowaniach. Funkcja rename() pobiera 2 argumenty: nazwę pliku źródłowego oraz nazwę pliku docelowego jeśli funkcja ma zmienić nazwę, nazwę katalogu jeśli plik ma być przeniesiony, lub ścieżkę wraz z nową nazwą, jeśli plik ma być przeniesiony ze zmianą nazwy.

Przykład 11.8. Sposoby użycia funkcji rename


<?
rename("aaa", "bbb");      // zmiana nazwy pliku "aaa" na "bbb"
rename("bbb", "test/");    // przeniesienie pliku "bbb" do katalogu "test"
rename("aaa", "..");       // przeniesienie pliku "aaa" do katalogu nadrzędnego
rename("aaa", "test/bbb"); // przeniesienie pliku "aaa" do katalogu "test"
                        // ze zmianą nazwy na "bbb"
?>


Usuwanie
Usuwanie plików jest rzeczą sprawiającą najwięcej trudności początkującym programistom PHP. Dzieje się tak głównie dlatego, że funkcja usuwająca pliki nazywa się unlink($nazwa_pliku), co jest wynikiem tego, że PHP powstało początkowo pod systemy Uniksowe. Funkcja ta może nie działać pod systemami Windows – tam najoczywistszym rozwiązaniem jest wywołanie programu del z odpowiednim parametrem.

Do usuwania katalogów służy funkcja rmdir($nazwa).

Tworzenie katalogów
Tworzeniem katalogów zajmuje się funkcja mkdir($nazwa_katalogu, $tryb). Drugi parametr określa tryb utworzenia katalogu (prawa dostępu). Nie ma w zasadzie co tu opisywać – funkcja zwraca wartość true jeśli katalog został utworzony lub false w przeciwnym przypadku.

Prawa dostępu (tylko UNIX)
Unix i pochodne, jako systemu przeznaczone dla wielu użytkowników, zawierają system zabezpieczania dostępu do plików przez niepowołane osoby. System ten opiera się o przydzielanie praw poszczególnym osobom (a konkretniej ich kontom systemowym) oraz grupom, do których użytkownicy należą.

Każdemu plikowi i katalogowi w systemie można przypisać 3 komplety praw. Każdy z tych kompletów to: prawo wykonywania (litera ‚x’ lub liczba 1) – w przypadku katalogów oznacza to możliwość ‚wejścia’ w niego, prawo zapisu (litera ‚w’ lub liczba 2) i prawo odczytu (litera ‚r’ lub liczba 4).

Pierwszy komplet tych praw dotyczy właściciela pliku, drugi grupy a trzeci użytkowników, którzy nie są właścicielami ani nie należą do grupy. Liczby przypisane konkretnym prawom służą do zapisu ósemkowego. Zapis taki to 3 cyfry, z których każda odpowiada kompletowi praw – sumie liczb oznaczających prawa. Przyładowo, liczba 7 to komplet praw wykonywania, zapisu i odczytu (1+2+4=7) a liczba 5 to prawo odczytu i wykonywania (1+4=5). Czyli aby nadać właścicielowi komplet praw, grupie odczyt i zapis a reszcie tylko odczyt, należy ustawić prawa „0764” (cyfra zero na początu służy do poinformowania PHP, że liczba zapisana jest w formacie ósemkowym).

Do ustawiania praw dostępu służy funkcja chmod($nazwa_pliku, $tryb), gdzie drugi parametr to prawa dostępu zapisane w formacie ósemkowym. Inne funkcje przydatne przy pracy z systemem zabezpieczeń to chown($nazwa_pliku, $user), zmieniająca właściciela pliku, i chgrp($nazwa_pliku, $grupa), zmieniająca grupę.

Ustawienie odpowiednich praw dostępu to sprawa bardzo ważna w przypadku skryptów zapisujących coś do plików. Błąd „Permission denied” zdarza się bardzo często i można go rozwiązać właśnie przez ustawienie odpowiednich praw. Aby skrypt mógł coś zapisać w pliku, niezbędne jest ustawienie prawa zapisu do tego pliku. PHP zazwyczaj pracuje jako użytkownik nobody lub http – można to sprawdzić wywołując funkcję phpinfo().

Przetwarzanie ścieżki
PHP posiada wiele funkcji do analizy i przetwarzania zmiennych tekstowych, które zawierają ścieżkę do pliku. Funkcja basename($path) zwraca nazwę pliku a dirname($path) wszystko oprócz nazwy pliku. Z kolei funkcja pathinfo($path) zwraca tablicę asocjacyjną zawierającą informację o ścieżce podanej jako parametr – klucz „dirname” zawiera nazwę katalogu, „basename” nazwę pliku a „extension” – rozszerzenie pliku.

Przykład 11.9. Przetwarzanie ścieżki


<?php

$path = "/home/httpd/html/index.html";
echo dirname($path);    // wyświetli "/home/httpd/html"
echo basename($path);   // wyświetli "index.html"
$arr = pathinfo($path);
echo $arr["dirname"];   // wyświetli "/home/httpd/html"
echo $arr["basename"];  // wyświetli "index.html"
echo $arr["extension"]; // wyświetli "html"
?>


Operacje na katalogach
Istnieją 2 mechanizmy przeglądania zawartości katalogów. Pierwszy to mechanizm oparty na dwóch funkcjach: opendir($katalog) i readdir($handle). Funkcja opendir($katalog) otwiera katalog o podanej nazwie i zwraca uchwyt do niego. Z kolei funkcja readdir($handle) za każdym wywołaniem zwraca nazwę kolejnego pliku/katalogu z otwartego katalogu.


Przykład 11.10. Wyświetlenie wszystkich nazw plików z katalogu /tmp


<?php

if ($dir = @opendir("/tmp")) {
   while($file = readdir($dir)) {
      echo "$file\n";
   }
   closedir($dir);
}

?>


Drugi sposób oparty jest na mechanizmie pseudo-obiektowym.

Przykład 11.11. Odczytywanie zawartości katalogu przy uzyciu funcji dir


<?php

$d = dir("/etc");
echo "Handle: ".$d->handle."<br>\n";
echo "Path: ".$d->path."<br>\n";
while($entry=$d->read()) {
   echo $entry."<br>\n";
}
$d->close();

?>



Kilka słów omówienia. Obiekt zwraceny przez funkcję dir($katalog) posiada 3 metody: metoda handle() zwraca zwykły uchwyt, który może być używany w funkcji readdir(), metoda path() zwraca string zawierający ścieżkę do katalogu a metoda read() zwraca kolejne nazwy plików/katalogów, podobnie jak funkcja readdir().

Dla funkcji readdir() i metody read() nie ma różnicy między plikiem lub katalogiem – zwracane są wszystkie nazwy z katalogu. A czy to jest katalog programista musi sam sprawdzić za pomocą funkcji is_dir().


JS


JavaScript – skryptowy język programowania

Spis treści

Sposoby umieszczania skryptów JavaScript ........................................................................................................... 2

Okna dialogowe ...................................................................................................................................................... 2

   Informacyjne ....................................................................................................................................................... 2

   Decyzyjne ........................................................................................................................................................... 2

   Tekstowe ............................................................................................................................................................. 2

Instrukcja document.write ....................................................................................................................................... 2

Komentarze ............................................................................................................................................................. 2

Zmienne .................................................................................................................................................................. 3

Operatory ................................................................................................................................................................ 3

   Operatory arytmetyczne ...................................................................................................................................... 3

   Operator łańcuchowy .......................................................................................................................................... 3

   Operatory przypisania ......................................................................................................................................... 3

   Operatory inkrementacji i dekrementacji ............................................................................................................ 4

   Operatory porównania ......................................................................................................................................... 4

   Operatory logiczne .............................................................................................................................................. 4

Instrukcje sterujące ................................................................................................................................................. 5

   Instrukcje warunkowe ......................................................................................................................................... 5

   Pętle .................................................................................................................................................................... 5

   Instrukcja switch ................................................................................................................................................. 5

Funkcje .................................................................................................................................................................... 6

   Definiowanie własnych funkcji ........................................................................................................................... 6

   Funkcje wbudowane ........................................................................................................................................... 6

Obiekty przeglądarki ............................................................................................................................................... 7

   Obiekt window .................................................................................................................................................... 7

   Obiekt navigator .................................................................................................................................................. 7

   Obiekt document ................................................................................................................................................. 8

   Obiekt location .................................................................................................................................................... 9

   Obiekt history .................................................................................................................................................... 10

   Obiekt string ...................................................................................................................................................... 10

   Obiekt data ........................................................................................................................................................ 11

   Obiekt math ....................................................................................................................................................... 12

Zdarzenia............................................................................................................................................................... 13

   Zdarzenie myszy ............................................................................................................................................... 13

   Zdarzenie klawiatury ......................................................................................................................................... 14

   Zdarzenia formularz i elementów formularza ................................................................................................... 14

   Zdarzenia dokumentu ........................................................................................................................................ 14





                                                                                                                                                                   1

Sposoby umieszczania skryptów JavaScript

     <script type=”text/javascript”>
     kod skryptu
     </script>

     <script type=”text/javascript” src=”lokalizacja/nazwa.js”></script>


Okna dialogowe


Informacyjne

     <script>
     alert(„Witaj, swiecie!”);
     </script>


Decyzyjne

     <script>
     confirm(„Chcesz wykonać operacje X”);
     </script>


Tekstowe

     <script>
     prompt(„Przykładowy komunikat typu prompt()”,”domyślna wartość pola”);
     </script>


Instrukcja document.write

     document.write(„Wyświetlany tekst”);


Komentarze


     //komentarz wierszowy

     /*
     Komentarz
     Wielowierszowy
     */


                                                                                             2

Zmienne


    var nazwa_zmiennej;


Operatory



Operatory arytmetyczne


      Symbol         Składnia                     Znaczenie

        +             x+y                     Dodawanie

        -             x-y                     Odejmowanie

        *             x*y                       Mnożenie

        /             x/y                      Dzielenie

        -              -x                   Negacja zmiennej

        %             x%y                   Reszta z dzielenia



Operator łańcuchowy


      Symbol         Składnia                     Znaczenie

        +         „teks1”+”tekst2”           Łączy dwa ciągi znaków w jeden



Operatory przypisania


      Symbol         Składnia                    Znaczenie

        =             x=y                Przypisuje wartość y do zmiennej x













        …              …                         …



                                                                       3

Operatory inkrementacji i dekrementacji


        Symbol           Składnia                        Znaczenie

          ++               x++                     Zwiększa wartość zmiennej o 1

                                                Zmniejsza wartość zmiennej o 1



Operatory porównania


        Symbol           Składnia                        Znaczenie

          !=               x!=y              Zwraca true, jeśli zmienne nie są równe

                                        true, jeśli pierwsza zmienna jest mniejsza niż


                                        true, jeśli pierwsza zmienna jest mniejsza niż
                                                     druga lub jej równa

                                              true, jeśli zmienne są równe

                                        true, jeśli pierwsza zmienna jest większa niż


                                        true, jeśli pierwsza zmienna jest większa niż
                                                     druga lub jej równa



Operatory logiczne


        Symbol           Składnia                        Znaczenie

          !                !x                         Negacja wyrażenia

                                          true, jeśli obie zmienne
                                                     są prawdziwe (true)

                                        true, jeśli co najmniej






                                                                                     4

Instrukcje sterujące


Instrukcje warunkowe

      if(warunek) {
      instrukcja;
      }


      if(warunek) {
      instrukcja_1;
      }
      else
      {
      instrukcja_2;
      }


Pętle

      for (wyrażenie_początkowe; warunek; wyrażenie_modyfikujące){
      instrukcje;
      }

      while (warunek) {
      Instrukcje;
      }

      do {
      instrukcje;
      }
      while (warunek)



Instrukcja switch

      switch (wyrażenie) {
        case wartosc1:
                 instrukcje1;
                 break;
        case wartosc1:
                 instrukcje1;
                 break;
      case wartosc1:
                 instrukcje1;
                 break;
      default:
      instrukcje4;
      }




                                                                                                             5

Funkcje


Definiowanie własnych funkcji

      function nazwa_funkcji (argumenty_funkcji) {instrukcje}

      function nazwa_funkcji () {instrukcje}



Funkcje wbudowane


parseInt()

Funkcja parseInt() pobiera argument dowolnego typu (najczęściej tekst) i zamienia go w liczbę. Gdy
operacja nie powiedzie się, zwraca wartość NaN (Not a Number)

parseFloat()

Działa podobnie jak parseInt() tylko obsługuje liczby zmiennoprzecinkowe

isNaN()

Funkcja  sprawdza,  czy wartość  podana    jako  parametr  funkcji  NIE  jest  liczbą.  Funkcja  ta  zwraca
wartość true jeśli argument funkcji nie jest liczbą, a wartość false – jeśli jest.

isFinite()

funkcja sprawdza czy wartość podana jako parametr to liczba różną od Infinity oraz od NaN. Gdy
argument wejściowy ma wartość Infinity lub NaN, funkcja zawraca false, gdy jest liczbą, zwraca true.

Infinity Wartość: Number - nieskończoność

Wiele   funkcji,   które   normalnie   powinny   zwrócić   wartość   typu   Number,   może   w   pewnych
przypadkach  zwrócić  specjalną  wartość  Infinity.  Wskazuje  to  najczęściej,  że  do  funkcji  zostały
przekazane takie parametry, że obliczona wartość jest nieskończona.

Infinity zachowuje się jak matematyczna nieskończoność. Jest ona większa od każdej liczby. Dowolna
liczba pomnożona przez Infinity daje również Infinity. Natomiast jeżeli podzielimy dowolną liczbę
przez Infinity, zawsze otrzymamy wartość zero.

eval()

Funckaj ta pobiera ciąg znaków i uruchamia go jako kod języka JavaScript. Zaleca się nieużywanie tej
funkcji

alert()

Funckaj alert() nie ma w specyfikacji języka, ale można ją używać w środowisku przeglądarki. Służy do
wyświetlania komunikatów w oknie dialogowym.

                                                                                                    6

Obiekty przeglądarki


Obiekt window

Opisuje bieżące okno przeglądarki. Jest najważniejszym obiektem w hierarchii, dlatego odwołanie do
jego  właściwości  lub  metod  nie  wymaga  podania  nazwy  obiektu.  Tworzony  jest  automatycznie
podczas otwierania przeglądarki.

Właściwości obiektu window

            Właściwość                                    Opis

              frame[]                        Macierz ramek potomnych w oknie

           frames.length                        Liczba zdefiniowanych ramek

                self                                    Bieżące okno

               parent            Okno rodzicielskie ramki potomnej w zestawie zdefiniowanym
                                                  znacznikiem <frameset>

                top               Okno najwyższego rzędu, które jest właścicielem wszystkich
                                                     widocznych ramek

               status              Komunikat pojawiający się w pasku stanu okna przeglądarki

            defaultStatus          Komunikat pojawiający się w pasku stanu okna przeglądarki
                               standardowo, kiedy oczekuje ona na wprowadzenie jakichś danych
                                                     przez użytkownika

               name          Wewnętrzny identyfikator okna otwartego metodą window.open()



Metody obiektu window

               Metoda                                      Opis

          alert(„komunikat”)                          Okno dialogowe

        confirm(„komunikat”)                          Okno decyzyjne

        prompt(„komunikat”)                            Okno tekstowe

        open(„URL”,”nazwa”)        Otwiera na ekranie nowe okno, nadaje mu wewnętrzny
                                  identyfikator „nazwa” i ściąga do niego dokument wskazany
                                                    lokalizatorem „URL”

               close()                           Zamyka okno z dokumentem




Obiekt navigator

Obiekt przechowuje informacje dotyczące przeglądarki, jej nazwy, wersji oraz systemu operacyjnego
na którym została uruchomiona

                                                                                                   7

Właściwości obiektu navigator

             Właściwość                                      Opis

            cookieEnabled                zwraca true, jeśli włączona jest obsługa cookies

              userAgent          jest to ciąg wysyłany przez przeglądarkę do serwera; pozwala na
                                                dokładną indetyfikację przeglądarki



Metody obiektu navigator

                Metoda                                        Opis

             javaEnabled()                 zwraca true, jeśli przeglądarka obsługuje Javę



Obiekt document

Wykorzystuje dostępne metody i właściwości do modyfikacji dokumentu HTML aktualnie wczytanego
przez przeglądarkę.

Właściwości obiektu document

             Właściwość                                      Opis

                 title                Łańcuch określający tytuł dokumentu, jeśli tytuł nie został
                                                zdefiniowany, jego wartość to null

               location              Łańcuch zawierający pełny adres URL aktualnie otwartego
                                                           dokumentu

             lastModified        Łańcuch zawierający date ostatniej modyfikacji dokumentu; jest on
                                                          formatu Date

                referre               Zawiera adres URL, spod którego został wywołany bieżący
                                                            dokument

               bgColor                      Łańcuch określający kolor tła dokumentu

               fgColor                    Łańcuch określający kolor tekstu w dokumencie

               linkColor                        Łańcuch określający kolor odsyłacza

              vlinkColor                 Łańcuch określający kolor odwiedzonych odsyłaczy

              alinkColor                  Łańcuch określający kolor aktywnego odsyłacza

               forms[]                   Tablica zawierająca pozycję każdego formularza

             forms.length              Przechowuje dane o liczbie formularzy w dokumencie

                links[]                 Tablica zawierająca pozycję każdego obiektu area i link

             links.length                      Przechowuje dane o liczbie odsyłaczy

              anchors[]                 Tablica zawierająca pozycję każdego zakotwiczenia

                                                                                                         8

           anchors.length                   Przechowuje wartość liczby zakotwiczeń



Metody obiektu document

               Metoda                                       Opis

           write(„łańcuch”)      Wpisuje wyrażenie HTML w dokumencie w bieżącym dokumencie

                clear()                          Czyści zawartość bieżącego okna

                close()                        Powoduje zamknięcie bieżącego okna




Obiekt location

Posiada  informacje  dotyczące  aktualnego  adresu  URL  dokumentu  oraz  metody  pozwalające  na
operowanie tym adresem.

Właściwości obiektu location

             Właściwość                                     Opis

                href                    Łańcuch zawierający cały adres URL dokumentu

              protocol             Łańcuch zawierający początek adresu URL wraz z pierwszym
                                                        dwukropkiem

                host                  Łańcuch zawierający nazwę serwera, nazwę domeny

              hostname           Łańcuch zawierający pełną nazwę serwera łącznie z numerem
                                                            portu

                port             Łańcuch określający używany przez serwera port komunikacyjny

             pathname                      Łańcuch zawierający część adresu URL

                hash              Łańcuch rozpoczynający się od znaku #, który określa nazwę
                                                 zakotwiczenia w dokumencie

               search           Łańcuch rozpoczynający się znakiem ?, który określa zapytanie w
                                                         adresie URL



Metody obiektu location

               Metoda                                       Opis

              assign(url)          Wczytuje dokument o adresie wskazanym przez argument url

             reload(force)                 Wymusza ponowne wczytanie bieżącej strony

             replace(url)            Zastępuje bieżący dokument przez wczytany spod adresu
                                                     wskazanego przez url



                                                                                                      9

Obiekt history

Obiekt ten przechowuje historię odwiedzin stron podczas danej sesji przeglądarki

Właściwości obiektu history:

             Właściwość                                      Opis

            next, previous            URL kolejnego i poprzedniego elementu obiektu history

               current                                    aktualny URL

                length                       liczba URL przechowywana przez historię

Metody obiektu   history

                     Metoda                                        Opis

                  back, forward                   wczytuje poprzedni i następy element (np.
                                                               history.back())

                  go(parametr)              -1 -> poprzednia strona,

                                            1 -> nastepna (np. history.go(-1))



Obiekt string

Stanowi każdy ciąg znaków ujęty w znakach cudzysłowu lub apostrofu.

Właściwości obiektu string

             Właściwość                                      Opis

                length                 Zwraca wartość liczbową – liczbę znaków w łańcuchu



Metody obiektu string

                     Metoda                                        Opis

                      big()                               Zwiększa rozmiar czcionki

                      blink()                                    Tekst migający

                      bold()                                  Tekst pogrubiony

                      fixed()                            Odpowiednik znacznika <tt>

                     italics()                                 Tekst pochylony

                     small()                              Zmniejsza rozmiar czcionki

                      sub()                                     Indeks dolny

                                                                                                        10

                     strike()                                 Tekst przekreślony

                      sup()                                     Indeks górny

                 fontColor(kolor)                               Kolor tekstu

                fontSize(rozmiar)                             Rozmiar czcionki

                  charAt(indeks)                 Zwraca znak z pozycji określonej przez indeks

           indexOf(podłańcuch[,indeks])       Przeszukuje łańcuch w poszukiwaniu podłańcucha i
                                                zwraca pozycję pierwszego znalezionego znaku

         lastindexOf(podłańcuch[,indeks])     Przeszukuje łańcuch w poszukiwaniu podłańcucha w
                                                       kierunku przeciwnym (od końca)

                  substring(x,y)             Zwraca podłańcuch wycięty z łańcucha od pozycji x do
                                                                  pozycji y

                  toLowerCase()                  Konwertuje znaki w łańcuch na małe litery

                  toUpperCase()                 Konwertuje znaki w łańcuch na wielkie litery

              slice(początek, koniec)           Wycina fragment łańcucha znaków i zwraca nowy
                                                                  łańcuch.

                     concat                 Łączy tekst z dwóch łańcuchów i zwraca nowy łańcuch
                                                                  znaków.



Obiekt data

Pozwala na wykonywanie operacji z wykorzystaniem daty i czasu. Praca z obiektem Date uzależniona
jest od użycia konstruktora.

Konstruktor bezparametrowy:

      var data=new Date();


Konstruktor z parametrem:

      var data= new Date(rok, miesiąc, dzień, godzina, minuta, sekunda, milisekunda)

Metody obiektu date

               Metoda                                       Opis

               getDay()                               Zwraca dzień tygodnia

               getDate()                              Zwraca dzień miesiąca

              getHours()                                 Zwraca godzinę

             getMinutes()                                 Zwraca minuty

                                                                                                        11

              getMonth()                                Zwraca miesiąc

             getSeconds()                                Zwraca sekundy

               getTime()              Zwraca wartość numeryczną określającą czas; wartość w
                                                         milisekundach

               getYear()                                   Zwraca rok

               setDate()                              Ustawia dzień miesiąca

               setHour()                                 Ustawia godzinę

             setMinutes()                                Ustawia minutę

              setMonth()                                Ustawia miesiąc

             setSeconds()                               Ustawia sekundy

               setTime()             Ustawia wartość obiektu Date – wartość w milisekundach

               setYear()                                   Ustawia rok

            toGMTString()                        Zwraca datę w systemie GMT

            toLocaleString()                      Zwraca datę w formacie lokalnym

              parse(date)            Zwraca liczbę milisekund, jakie upłynęły od 1 stycznia 1970




Obiekt math

Wykorzystywany jest do wykonywania różnych obliczeń matematycznych.

Właściwości obiektu math

             Właściwość                                     Opis

                LN10                  Stała wartość, logarytm naturalny z 10 = 2,302585…

                 LN2                   Stała wartość, logarytm naturalnyc z 2 = 0,693147…

                  PI                           Stała wartość, liczba pi = 3,141592…

              SQRT1_2              Stała wartość, pierwiastek kwadratowy z ½ = 0,707107…

               SQRT2                Stała wartość, pierwiastek kwadratowy z 2 = 1,414213…



Metody obiektu math

               Metoda                                       Opis

                                                                                                      12

                 abs(x)                               Wartość bezwzględna z x

                acos(x)                                    Arcus cosinus x

                asin(x)                                     Arcus sinus x

                atan(x)                                    Arcus tanges x

                 ceil(x)                  Najmniejsza liczba całkowita większa niż lub równa x

                 cos(x)                                       Cosinus x

                 exp(x)                        e (stała Eulera) podniesiona do potęgi x

                floor(x)                 Największa liczba całkowita mniejszą  niż lub równa x

                 log(x)                                 Logarytm naturalny x

                max(x,y)                                 Większa z liczb x,y

                min(x,y)                                 Mniejsza z liczb x,y

               pow(x,y)                                    x do potęgi y

               round(x)                     Zaokrąglenie do najbliższej liczby całkowitej

                 sin(x)                                        Sinus x

                sqrt(x)                              Pierwiastek kwadratowy z x

                 tan(x)                                      Tangens x



Zdarzenia

Przykłady zdarzeń to:

       Kliknięcie przez użytkownika myszą,
       Przesunięcie myszą nad element,
       Wczytanie strony internetowej,
       Wczytanie obrazu,
       Zmiana zawartości pola wprowadzania,
       Naciśnięcie klawisz.



Zdarzenie myszy

                Nazwa                                      Zdarzenie

                onClick                                  Po kliknięciu myszą

                                                                                                         13

              onDblClick                        Po dwukrotnym kliknięciu myszą

            onMouseDown                 Wciśnięcie (przytrzymanie) klawisza myszy

             onMuseUp                             Puszczenie klawisza myszy

            onMouseOver                     Najechanie kursorem myszy na element

            onMouseMove                      Przesunięcie wewnątrz elementu

            onMouseOut                  Opuszczenie danego obszaru przez kursor myszy

Zdarzenie klawiatury

               Nazwa                                    Zdarzenie

             onKeyPress               Wciśnięcie klawisza na klawiaturze i przytrzymanie

             onKeyDown                      Klawisz został wciśnięty i zwolniony

              onKeyUp                            Klawisz został zwolniony

Zdarzenia formularz i elementów formularza

               Nazwa                                    Zdarzenie

              onSubmit                             Zatwierdzenie formularz

               onReset                            Wyczyszczenie formularza

               onFocus                             Uaktywnienie elementu

               onBlur                            Usunięcie aktywności okna

               onSelect                           Wybranie danego elementu

              onChange                                 Zmiana wartości

Zdarzenia dokumentu

               Nazwa                                    Zdarzenie

               onLoad                                Ładowanie strony

              onUnload                               Zamknięcie strony






                                                                                                   14