Prawa człowieka – Uprawnienia przysługujące każdej osobie od urodzenia do śmierci
1815 Kongres Wiedeński – Deklaracja w sprawie zniesienia handlu niewolnikami
1948 Zgromadzenie Ogólne ONZ – Powszechna deklaracja praw człowieka (nie miała charakteru wiążącego) – prawa osobiste, polityczne, ekonomiczne, socjalne i kulturalne jednostek
Charakter praw człowieka – Niezbywalne, Przyrodzone, Powszechne
Generacje praw człowieka – 1sza Wolnościowe, 2ga Społeczne, 3cia Solidarnościowe
Pierwsza – Zabezpieczenie przed zbytnią ingerencją państwa w życie prywatne
Druga – Zapewniające środki niezbędne do godnego życia
Trzecia – XX wiek, niekonkretne ale wymagające współpracy społeczeństwa
1950 Rada Europy – Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (polska w 1993)
Pakty praw człoiwieka ONZ – Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społęcznych i kulturalnych (styczeń 1976), Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (marzec 1976) (polska 1977)
1959 – Europejski Trybunał Praw Człowieka (18 członków)
1978 - powołanie grupy która w 1985 zostaje zastąpiona przez Komitet Praw Ekon., Socjal. i Kultur.
1978 – Uchwalono Konwencję Praw Dziecka z inicjatywy Janusza Korczaka (PL) (prawa osb., soc. i kult.)

Systemy ochrony praw człowieka: uniwersalny (ONZ), regionalny (UE, Rada Europy, OBWE) i  międzynarodowy pozarządowy (Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża)
Rada Praw Człowieka ONZ – 47 członków | Urząd Wysokiego Komisarza do spraw Praw Człowieka (ONZ)
Najważniejsze organy Rady Europejskiej – Komitet Ministrów, Zgromadzenie Parlamentarne (obsługiwane przez Sekretariat), poza nimi Kongres Włądz Lokal. i Regio. I Urząd Komisarza Praw Człw.

Po utworzeniu Rady Europy powstały: Europejska Wspólnota Węgla i Stali (WwiS), Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom) i Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) -> UE
Zasada Solidarności – Działania państw UE muszą uwzględnić dobro całej organizacji
1959 - Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) w Starsbourgu, sprawy rozpatrywane zależnie od ważności przez Jednego Sędziego (z 47), 3 Sędziów, Izbę (5-7) albo Wielką Izbę (17 sędziów)
Europejska karta społeczna – główne narzędzie kontroli przestrzegania praw socj. i ekon.
1999 – Urząd Komisarza Praw Człowieka Rady Europy
1997, spisana w katalogu w 2000 – Karta praw podstawowych (UE)
1995 – Organizacja Bezpieczeństwa i Wspólpracy w Europie (OBWE), 57 państw z Europy Ameryki Pł i Azji
Powiązane z OBWE – Biuro instytucji demok. i praw czł., Urząd Wysokiego Komisarza do spraw Mniejszośći Narodowych, Urząd Przedstawiciela do spraw Wolności Mediów
Organizacje Pozarządowe: Amnesty International ‘61, Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca 1863, Helsińska Fundacja Praw Człowieka ‘89, Human Rights Watch ‘88