1. Ciepłownictwo.
Ciepłownictwo jes to nauka o wytwarzaniu i przesyłaniu ciepła do odbiorców.
- ciepło wytwarzane w źródle ciepła przesyłamy do odbiorców za pośrednictwem sieci ciepłowniczych.
- źródło ciepła jest to zespół urządzeń służących do wytwarzania ciepła. Podstawowym urządzeniem jest kocioł. Do centralnych źródeł ciepła zaliczamy: ciepłownie, elektrociepłownie i kotłownie wolnostojące.
- sieć ciepłownicza jest to układ przewodów i urządzeń pomocniczych służacych do przesyłania ciepła ze źródła ciepła do węzłów ciepłowniczych.
- węzeł ciepłowniczy jest to zespół urządzeń (zmiana temperatury i ciśnienia, pomiaru, regulacji parametrów nośnika ciepła)  i przewodów służących do połączenia sieci ciepłowniczej z instalacją c.o.
- nośnik ciepła jest to woda, powietrze, para lub glikok etyleniowy służące do transportu ciepła ze źródła do odbiorników.
- odbiornik ciepła (czyli grzejnik) odbiera ciepło od nośnika i ciepła i przekazuje do pomieszczenia.

2. Sposoby rozchodzenia się ciepła.
Ciepło zawsze przepływa z miejsca o temperaturze wyższej do miejsca o temperaturze niższej. Rozróżnia się następujące sposoby wymiany (rozchodzenia) ciepła, a mianowicie:
- przewodzenie,
- konwenkcję (unoszenie):
	- swobodna (naturalna),
	- wymuszzona (sztucznie za pomocą pomocy, wentylatora),
- promieniowanie cieplne,

3. Rodzaje źródeł ciepła:
a) konwencjonalne - ciepło jest wytwarzane w wyniku spalania paliw stałych, ciekłych, gazowych lub w skutek użycia energi elektrycznej.
b) niekonwencjonalne - to takie, w których nośnik ciepła jest podgrzewany za pomocą energi odnawialnej (promieniowanie słoneczne, powietrza, wód termalnych).
c) indiwidualne - to takie, które wytwarzają i magazynują ciepło w pomieszczeniu  w którym się znajdują. Ich moc cieplna nie przekracza 50kW.
d) zcentralizowane - to takie, w których wytwarzanie i magazynowanie ciepła odbywa się w specjalnym budynku lub poza nim, a zasilanie obejmuje całe osiedla miast.

4. Spalanie
Spalaniem nazywamy proces chemiczny, w którym paliwo w sposób kontrolowany łączy się z tlenem, wydzielając duże ilości ciepła w postaci spalin o wysokiej temperaturze. Tlen do spalania pobierany jest z zewnątrz lub z pomieszczenia.

W zależności od warunków, w którym odbywa się kontrolowany proces spalania, może wystąpić:
- spalanie całkowite lub niecałkowite,
- spalanie zupełne lub niezupełne.

a) spalanie całkowite to takie, w którym cała zawartość węgla pierwiastkowego C zawartego w paliwie spala się na dwutlenek węgla (CO2), cały wodór na H2O, a cała siarka na SO2 lub SO3.
b) spalanie niecałkowite zachodzi wówczas, gdy w pozostałym po spalaniu paliwie znajduje się jeszcze części paliwa (sadza, koksik, kawałki węgla).
c) spalanie zupełne zachodzi wówczas, gdy w spalaniu nie ma gazów paliwa.
d) spalanie niezupełne występuje wówczas, gdy gazy spalinowe zawierają jeszcze gazy paliwa.

5. Rodzaje i systemy ogrzewania,
- wodne,
- parowe pary niskoprężnej,
- powietrzne,
- elektryczne.

Ogrzewanie wodne dzielimy na:
a) ze względu na sposób wymuszania krążenia czynnika grzewcznego:
	- ogrzewanie grawitacyjne,
	- ogrzewanie pompowe.
b) ze względu na sposób rozprowadzania przewodów:
	- instalacja z rozdziałem górnym,
	- instalacja z rozdziałem dolnym (w układzie tradycyjnym lub rozdzielczym).
d) ze względu na sposób zabezpieczenia instalacji:
	- instalacja z naczyniem wzbiorczym typu otwartego,
	- instalacja z przeponowym naczyniem wzbiorczym.

Ogrzewanie parowe dzielimy na:
a) instalacje z rozdziałem:
	- dolnym,
	- górnym.

a ze względu na sposób spływu skroplin na:
	- instalację z grawitacyjnym spływem skroplin z przewodów kondensatu,
	- instalację z przepompowaniem skroplin z przewodów kondensatu.

6. Materiały stosowane w instalacjach c.o
W instalacji centralnego ogrzewania stosujemy następujące materiały:
- rury z tworzyw sztucznych (PB, PP, PEX),
- rury miedziane,
- rury stalowe.

Rury z tworzyw sztucznych są elastyczne, lekkie i odporne na korozję, ale znacznie wydłużają się pod wpływem wysokiej temperatury i bez dodatkowego zabezpieczenia przepuszczają tlen. Na instalację grzewcze należy więc wybierać wyłącznie rury instalacyjne z powłoką antydyfuzyjną, która ogranicza przenikanie tlenu do ich wnętrza. Instalacja z tego typu rur przetrwa ok. 50 lat.

Rury ze stali są odporne na wysoką temperaturę, są sztywne (nie trzeba ich dodatkowo mocować) i najtańsze. Do wad trzeba zaliczyć duży ciężar oraz podatność na korozję i zarastania kamieniem. Na instalacjach centralnego ogrzewania używa się tylko rur czarnych ze szwem, a łączy się je za pomocą gwintu lub spawania, co jest czasochłonne.

Rury miedziane są trwałe, odporne na wysoką temperaturę, korozję i promieniowanie UV i wahania temperatury, są też lekkie przez co łatwo je przewozić i montować. Rury z miedzi powinno się izolować, aby ograniczyć straty ciepła przez ścianki. Rury miedziane lutuje się albo łączy łącznikami zewnętrznymi i gwintowanymi z mosiążu bądź brązu. Są produkowane w trzech odmianach: miękkie, półtwarde i twarde.

Najważniejszym kryterium przy doborze materiału jest maksymalna temperatura, jaką może osiągnąć płynąca w przewodzie woda. Tam, gdzie jest ryzyko przekroczenia 90 stopni Celcjusza nie można poprowadzić instalacji z tworzyw sztucznych, za to nada się instalacja z rur miedzianych lub stalowych.

7. Zasady prowadzenia instalacji centralnego ogrzewania.
a) ze względu na ilość rur:
	- jednorurowe,
	- dwururowe,
b) ze względu na układ przewodów:
	- z rozdziałem górnym,
	- z rozdziałem dolnym,
c) ze względu na sposób prowadzenia instalacji:
	- w układzie trójnikowym poziomym - w systemie trójnikowym poziomym główne 	   przewody rozdzielcze poziome poprowadzone są w podłodze pomieszczenia w     	   rurze 	osłonowej Peschla,
	- w układzie pętlicowym - systemy pętlicowe można najogólnie podzielić na 	  	   jednorurowe i dwururowe.
	- w układzie rozdzielczym - w instalacjach w układzie rozdzielaczowym występuje 	   jeden, lub w budynkach rozległych – kilka pionów, którymi czynnik grzewczy 	    	   doprowadzony jest do rozdzielaczy. Od rozdzielacza przewody prowadzone są 	    	   bezpośrednio do grzejników.

8. Rodzaje instalacji centralnego ogrzewania - ogrzewanie pompowe.
a) systemu otwartego - to taka, w której krążąca woda styka się bezpośrednio z powietrzem poprzez naczynie wzbiorcze typu otwartego, umieszczone w najwyższej części instalacji. W   instalacjach otwartych pompa może być zainstalowana na przewodzie powrotnym lub zasilającym.  Pierwsze rozwiązanie jest bardziej korzystne, pompa pracuje w strefie niższej temperatury, co zwiększa jej trwałość. Instalacja  pompowa systemu otwartego może być wykonywana zarówno z rozdziałem górnym, jak i dolnym, w układzie jednorurowym lub dwururowym.
b) systemu zamkniętego - w odróżnieniu do systemu otwartego, system zamknięty jest szczelnie oddzielony od atmosfery. Zapewnia to większą trwałość instalacji i brak konieczności częstego uzupełniania wody w zładzie. ródło ciepła może być np. zamocowane w dowolnym miejscu, także powyżej najwyżej położonego grzejnika (np. kolektor dachowy).

9. Uzbrojenie instalacji c.o
- zawory grzejnikowe,
- zawory regulacyjne,
- naczynie wzbiorcze,
- odpowietrzniki,
- filtry i odmulacze,

1) Zawory grzejnikowe:
- ze względu na zasadę działania:
	- z regulacją ręczną,
	- z regulacją termostatyczną,
- ze względu na figurę korpusu zaworu:
	- o figurze prostej,
	- o figurze kątowej prawej lub lewej,
	- trzyosiowe,
	- zespolone z korupsem obejścia,
	- czterodrogowe,
- ze względu na typ instalacji:
	- do instalacji jednorurowej,
	- do instalacji dwururowej,

2) Zawory termostatyczne - służą do regulacji temperatury na odbiorniku ciepła.

3) Zawory regulacyjne dzielimy na:
	- zawory trzydrogowe,
	- zawory czterodrogowe,

Zawory trzydrogowe - mają zastosowanie do regulacji jakościowej, zapewniając stały przepływ w instalacji. Ich podstawowe zadanie, to ochrona odbiornika ciepła przed zbyt wysoką temperaturą, poprzez zmieszanie wody zasilającej z wodą powrotną

Zawory czterodrogowe - mają zastosowanie do regulacji temperatury wody zasilającej instalację z jednoczesnym podniesienie temperatury wody powracającej do kotła. Nadają się szczególnie do instalacji z kotłem na paliwo stałe chroniąc go przed korozją.

4) Naczynie wzbiorcze - jej zadaniem jest ochrona instalacji grzewczych systemu zamkniętego przed nadmiernym wzrostem ciśnienia.

Naczynia wzbiorcze w instalacji c.o. można ogólnie podzielić na dwa główne typy:
- sytemu otwartego, bezciśnieniowe
- systemu zamkniętego, ciśnieniowe

5) Odpowietrzniki stosujemy w celu odpowietrznienia instalacji. Mogą być manualne albo ręczne. Skutki zapowietrzenia to:
- zmniejszenie wymainy ciepła w grzejnikach,
- spadek efektywności wymiany ciepła,
- powstawanie szumów w instalacji,
- zwiększenie zagrożenia korozją w grzejnikach i przewodach,
- możliwość szybkiego uszkodzenia pompy obiegowej,

6) Filtry i odmulacze: służą do wypłapywywania łatwoopadających piasków czy mółów. Do urządzeń tych zaliczamy:
- filtroodmulacz,
- magnetoodmulacz,