Niemiecka broń nie trafi do Izraela. Berlin reaguje na działania w Gazie

Kanclerz Friedrich Merz ogłosił, że Niemcy zawieszają eksport broni do Izraela, która mogłaby zostać wykorzystana w Strefie Gazy. Jest to jak dotąd najostrzejsza reakcja Berlina na eskalację działań militarnych w palestyńskiej enklawie przez Tel Awiw.

„W tych okolicznościach niemiecki rząd do odwołania nie zatwierdzi żadnego eksportu sprzętu wojskowego, który mógłby zostać wykorzystany w Strefie Gazy” – przekazał kanclerz Niemiec Friedrich Merz w komunikacie prasowym rządu. Dodał, że zintensyfikowane działania Izraela w Strefie Gazy – zatwierdzone przez rząd Beniamina Netanjahu w nocy – sprawiają, że „coraz trudniej” jest dostrzec, w jaki sposób można osiągnąć deklarowane cele, takie jak uwolnienie zakładników lub rozbrojenie Hamasu.

Niemcy reagują na ofensywę Izraela w Strefie Gazy
Decyzja ta nie oznacza pełnego embarga na dostawy broni i pozostawia możliwość kontynuowania eksportu systemów niezwiązanych z kampanią w Strefie Gazy, takich jak systemy obrony przeciwrakietowej lub sprzęt morski.
Niemcy od dawna podkreślają prawo Izraela do samoobrony i w piątek ponownie stwierdziły, że „rozbrojenie Hamasu jest niezbędne”. Merz ostro skrytykował jednak humanitarne konsekwencje ofensywy Izraela, wzywając rząd do zapewnienia „pełnego dostępu do dostaw pomocy, w tym dla organizacji ONZ i innych instytucji pozarządowych”.

– Izraelski rząd ponosi większą niż kiedykolwiek odpowiedzialność za zaopatrzenie ludności cywilnej – powiedział Merz.

Niemcy są jednym z najbliższych partnerów Izraela w dziedzinie obronności w Europie. Zamrożenie dotyczy wyłącznie nowych zezwoleń na eksport broni. Dostawy wynikające z wcześniejszych umów mogą być nadal realizowane, ale jeśli broń mogłaby zostać wykorzystana w Strefie Gazy, również te dostawy mogą zostać wstrzymane.
Decyzja Merza jest następstwem rosnącej presji w Niemczech na ponowną ocenę transferów broni w związku z doniesieniami o rosnącej liczbie ofiar cywilnych i ograniczonym dostępie pomocy humanitarnej do Strefy Gazy. Kanclerz Niemiec ostrzegł również Izrael przed podjęciem kroków „w kierunku aneksji Zachodniego Brzegu”, sygnalizując, że Berlin monitoruje rozwój sytuacji poza działaniami zbrojnymi na terenie Gazy.
W czerwcu niemiecki parlament poinformował, że w okresie od 7 października 2023 r. do 13 maja 2025 r. wydano pozwolenia na eksport sprzętu wojskowego do Izraela o wartości 485 mln euro.

Izrael zamierza przejąć kontrolę nad miastem Gaza
W piątek rano izraelski gabinet ds. bezpieczeństwa zatwierdził plan przejęcia kontroli nad miastem Gaza, co oznacza rozszerzenie operacji wojskowych pomimo nasilającej się krytyki w kraju i za granicą dotyczącej wyniszczającej, trwającej już prawie dwa lata wojny.
Skrajnie prawicowi sojusznicy premiera Benjamina Netanjahu w koalicji rządowej naciskali na całkowite przejęcie kontroli nad Gazą w ramach jego obietnicy wyeliminowania bojowników Hamasu, choć wojsko ostrzegło, że może to zagrozić życiu pozostałych zakładników. Decyzja została podjęta po wielu nieudanych próbach mediacji w sprawie zawieszenia broni oraz w obliczu rosnącego międzynarodowego oburzenia wywołanego zdjęciami głodujących palestyńskich dzieci.

„IDF (Izraelskie Siły Obronne, armia Izraela - red.) przygotuje się do przejęcia kontroli nad miastem Gaza, zapewniając jednocześnie pomoc humanitarną ludności cywilnej poza strefami walk” – poinformowało biuro Netanjahu. Premier Izraela powiedział w czwartek, że jego kraj zamierza przejąć kontrolę wojskową nad całą Strefą Gazy, ale plan zatwierdzony w piątek skupiał się konkretnie na rozległym mieście Gaza, największym ośrodku miejskim terytorium, położonym w jego północnej części.
Świat krytykuje decyzję o zajęciu miasta Gaza
Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer powiedział, że decyzja Izraela o zajęciu miasta Gaza była błędna i wezwał go do ponownego jej rozważenia. – Działanie to nie przyczyni się w żaden sposób do zakończenia konfliktu, ani do uwolnienia zakładników. Spowoduje jedynie dalszy rozlew krwi – powiedział.

Australia wezwała Izrael, aby „nie podążał tą drogą”. Biały Dom nie skomentował od razu oświadczenia Netanjahu. Prezydent Donald Trump odmówił odpowiedzi na pytanie, czy popiera potencjalne całkowite przejęcie kontroli nad Strefą Gazy przez Izrael.

Fiasko rozmów o zawieszeniu broni i uwolnieniu przetrzymywanych w Strefie Gazy zakładników
Pełna okupacja Strefy Gazy byłaby odwróceniem decyzji z 2005 r., w wyniku której Izrael wycofał tysiące żydowskich osadników i swoje siły zbrojne po nasileniu ataków palestyńskich bojowników, zachowując jednak kontrolę nad granicami, przestrzenią powietrzną i infrastrukturą. Izraelskie partie prawicowe obwiniają tę decyzję za dojście Hamasu do władzy w Strefie Gazy w wyborach w 2006 r.
W Strefie Gazy nadal przebywa 50 zakładników, z których według izraelskich władz 20 żyje. Większość z tych, którzy zostali dotychczas uwolnieni, to efekt negocjacji dyplomatycznych. Rozmowy w sprawie zawieszenia broni, które mogły doprowadzić do uwolnienia kolejnych zakładników, zakończyły się fiaskiem w lipcu.