2

Obejmuje ona w swoim zakresie badania wykonywane w ramach zatwierdzenia typu.
Legalizacja jest to nic innego jak sprawdzenie, czy przyrząd pomiarowy spełnia wymagania metrologiczne określone we właściwych przepisach. Każdy przyrząd, który pomyślnie przeszedł proces legalizacji, powinien uzyskać świadectwo legalizacyjne lub cechę legalizacyjną umieszczoną na przyrządzie. Legalizacja pierwotna lub jednostkowa przyrządu pomiarowego wykonywana jest na wniosek producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela bądź na wniosek importera. Natomiast legalizacja ponowna wykonywana jest na wniosek użytkownika lub wykonawcy naprawy lub instalacji przyrządu pomiarowego.
Zatwierdzenie typu jest to wykazanie na podstawie wyników przeprowadzonych badań, że typ przyrządu pomiarowego spełnia wymagania metrologiczne określone we właściwych przepisach. W wykazie elektrycznych przyrządów pomiarowych podlegających zatwierdzeniu typu znajdują się przyrządy do pomiarów wielkości elektrycznych i magnetycznych, m.in. takie jak:
■	mostki RLC;
■	mierniki uniwersalne i mul-timetry;
■	wzorce oporników i analizatory impedancji;
■	mostki do pomiaru rezystancji;
■	mierniki napięcia, prądu, mocy i przesunięcia fazowego.
W rozporządzeniu ministra gospodarki z 27 grudnia 2007 r. (Dz.U. nr 3 z 2008 r., poz. 13) w sprawie przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli wyszczególnione są tylko liczniki energii elektrycznej czynnej prądu przemiennego, klasy dokładności 0,2; 0,5; I i 2, które są indukcyjne o mocy nominalnej nie większej niż 30 kW lub są to liczniki
przekladnikowe, statyczne oraz inne o mocy nominalnej większej niż 30 kW. Legalizacja pierwotna jak i ponowna dla wyżej wymienionych liczników jest ważna przez 15 lat.
Zasady i dokładność wykonywania pomiarów
Wykonując pomiary odbiorcze i eksploatacyjne należy przestrzegać kilku niezwykle istotnych zasad pomiarowych. Przed przystąpieniem do pomiarów należy sprawdzić, czy przyrządy funkcjonują poprawnie, dokonać oględzin w celu stwierdzenia kompletności, braku usterek i prawidłowości wykonania badanego obiektu. Ponadto przed przystąpieniem do pomiarów należy zapoznać się z dokumentacją techniczną celem ustalenia sposobu wykonania badań, zapoznać się z wymaganiami zakładowej szczegółowej instrukcji eksploatacji oraz dokonać niezbędnych ustaleń i obliczeń warunkujących wybór poprawnej metody pomiarowej, jednoznaczność oceny wyników, konieczność zastosowania współczynników poprawkowych do wartości pomierzonych.
Pomiary powinny być wykonywane w warunkach identycznych bądź maksymalnie zbliżonych do warunków normalnej pracy podczas eksploatacji urządzeń czy instalacji. Ponadto należy pamiętać, że urządzenia charakteryzujące się dużą pojemnością (np. kable i kondensatory) po wyłączeniu napięcia
Tablica 1. Graniczne błędy przyrządów stosowanych do badań ochrony przecr
Rodzaj przyrządu
Przyrząd do pomiaru rezystancji izolacji
Urządzenia do kontroli stanu izolacji sieci przy pomiarze rezystancji izolacji
Przyrządy do pomiaru oporu pętli zwarciowej
Przyrządy do pomiaru rezystancji przewodów i połączeń wyrównawczych
Przyrządy do pomiaru rezystancji uziemień
Przyrządy do badania ochrony prze- Pomiar napięcia uszkodzenia ciwporażeniowej z wyłącznikami	Pomiar różnicowego
różnicowoprądowymi	prądu wyzwalającego
zagrażają porażeniem. Nie na- ■ dc leży bez potrzeby dotykać bez-	pc
pośrednio części czynnych i czę-	■ w:
ści przewodzących oraz części	tr>
obcych, gdyż może okazać się,	du
że ochrona przeciwporażenio-	zn
wa może być niesprawna.	Pc
Do istotnych zasad pomiaro-	we c
wych zalicza się też zasadę mó-	wsze
wiącą o uwzględnieniu błędów	pod:
w wynikach pomiarów wskaza-	we.
nych przez przyrządy pomiaro-	jest t
we. W tym celu po wykonaniu	pusz
pomiaru odczytany wynik z przy-	wyre
rządu należy skorygować o błąd	symj
pomiarowy miernika:	rowe
Wzs = Wz ± Wz(5m/IOO)
i.
gdzie: Wzs - wartość zmierzona skorygowana;
Wz - wartość odczytana z miernika;
5m - zakres błędu przyrządu pomiarowego w (%).
Skorygowany wynik porównuje się z wartością wymaganą. Jeśli wartość wymagana jest dopuszczalną maksymalną, to w obliczeniach stosujemy znak (+), jeśli zaś jest ona wartością dopuszczalną minimalną, w obliczeniach stosujemy znak (-), np. przy pomiarze rezystancji.
Aby uzyskać prawidłowy wynik pomiarów, należy przeprowadzić je z odpowiednią dokładnością, która zależy głównie od:
■	klasy dokładności zakresu użytych przyrządów;
■	doboru właściwej metody pomiarowej;
gdzie rząd A-wm Wrz W ms
KI lizov w pi 1,5;
V\ pam zów jak r pod
P<
wsz row