bazy danych zmienne

http://www.zstrybnik.pl/sd/2015_2016/3Ti/gr3/VBA_ACCESS.pdf


© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 1
Visual Basic dla Aplikacji Visual Basic dla Aplikacji Visual Basic dla Aplikacji
Kod Visual Basic Kod Visual Basic Kod Visual Basic -- Podstawy Podstawy Podstawy
Wykład
dr inż. Zbigniew Zakrzewski . Zbigniew Zakrzewski v. 1.2.2 v. 1.2.2
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 2
Zastosowanie języka Visual Basic
1. MS Office (95, 97, 2000, XP, 2003, 2007) – jako VBA:
ƒ Word,
ƒ Excel,
ƒ PowerPoint,
ƒ Access,
ƒ Publisher,
ƒ Visio.
2. MS Windows (Win95 i NT) – jako VBS lub WSH.
3. MS Server – jako VBS lub ASP (Active Server Pages).
4. MS Outlook – jako VBS oraz VBA.
5. MS Internet Explorer – jako VBS.
6. AutoCAD firmy AutoDesk – jako VBS.
7. Corel (pakiet graficzny) – jako VBA.
1. MS Office (95, 97, 2000, XP, 2003, 2007) – jako VBA:
ƒ Word,
ƒ Excel,
ƒ PowerPoint,
ƒ Access,
ƒ Publisher,
ƒ Visio.
2. MS Windows (Win95 i NT) – jako VBS lub WSH.
3. MS Server – jako VBS lub ASP (Active Server Pages).
4. MS Outlook – jako VBS oraz VBA.
5. MS Internet Explorer – jako VBS.
6. AutoCAD firmy AutoDesk – jako VBS.
7. Corel (pakiet graficzny) – jako VBA.
Windows Script Host
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 3
Zasadnicze elementy języka wysokiego poziomu
1. Projekt (zestaw modułów oraz formularzy);
2. Moduł (zestaw procedur oraz funkcji);
3. Procedura (podprogram zawierający instrukcje);
4. Instrukcja (słowo kluczowe samodzielne lub grupowe);
5. Zmienna (statyczna lub dynamiczna, dane);
6. Stała (zmienna z wartością ustaloną przy deklaracji);
7. Operator (pojedynczy znak symbolizujący operację);
8. Przedrostek (znak lub zestaw znaków, skrót polecenia).
1. Projekt (zestaw modułów oraz formularzy);
2. Moduł (zestaw procedur oraz funkcji);
3. Procedura (podprogram zawierający instrukcje);
4. Instrukcja (słowo kluczowe samodzielne lub grupowe);
5. Zmienna (statyczna lub dynamiczna, dane);
6. Stała (zmienna z wartością ustaloną przy deklaracji);
7. Operator (pojedynczy znak symbolizujący operację);
8. Przedrostek (znak lub zestaw znaków, skrót polecenia).
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy
4
Etykieta w programowaniu VBA
Poprawne nazewnictwo zmiennych i obiektów:
–
nazwa winna rozpoczyna
ć si
ę od litery;
– w
e
w
n
ątrz nazwy mo
żna u
żywa
ć znaku podkre
ślenia;
–
nazwa nie mo
że zawiera
ć znaków interpunkcyjnych:
! @ & ‘
$ # ? , * . { } ( ) [ ] = + -
^ % / \
~ < > : ; ”
–
nazwa nie mo
że zawiera
ć spacji;
–
nie wskazane jest stosowanie w nazwach polskich liter;
–
nazwa zmiennej mo
że maksymalnie zawiera
ć 255 znaków;
–
nazwa formularza lub formantu mo
że zawiera
ć do 40 znaków;
–
nazwa nie mo
że by
ć taka sama jak nazwa funkcji, instrukcji lub metody
wbudowanej;
– m
o
du
ł kodu nie mo
że zawiera
ć procedur o tych samych nazwach;
–
nazwy zmiennych mog
ą si
ę powtarza
ć, gdy s
ą deklarowane lokalnie w
procedurach, a nie w sekcji deklaracji modu
łu;
– n
a
l
e
ży zwróci
ć uwag
ę, że VBA nie rozró
żnia wielkich i ma
łych liter.
Poprawne nazewnictwo zmiennych i obiektów:
–
nazwa winna rozpoczyna
ć si
ę od litery;
– w
e
w
n
ątrz nazwy mo
żna u
żywa
ć znaku podkre
ślenia;
–
nazwa nie mo
że zawiera
ć znaków interpunkcyjnych:
! @ & ‘
$ # ? , * . { } ( ) [ ] = + -
^ % / \
~ < > : ; ”
–
nazwa nie mo
że zawiera
ć spacji;
–
nie wskazane jest stosowanie w nazwach polskich liter;
–
nazwa zmiennej mo
że maksymalnie zawiera
ć 255 znaków;
–
nazwa formularza lub formantu mo
że zawiera
ć do 40 znaków;
–
nazwa nie mo
że by
ć taka sama jak nazwa funkcji, instrukcji lub metody
wbudowanej;
– m
o
du
ł kodu nie mo
że zawiera
ć procedur o tych samych nazwach;
–
nazwy zmiennych mog
ą si
ę powtarza
ć, gdy s
ą deklarowane lokalnie w
procedurach, a nie w sekcji deklaracji modu
łu;
– n
a
l
e
ży zwróci
ć uwag
ę, że VBA nie rozró
żnia wielkich i ma
łych liter.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 5
Etykieta w programowaniu VBA c.d.
Poprawianie czytelności kodu poprzez wstawianie wcięć.
Cel: wyróżnianie bloków kodu, np. wyróżnianie zagnieżdżonych instrukcji:
warunku If ... Then ...Else, pętli Do ... Loop lub pętli For ... Next.
Przykład:
Do While x3 <> 20 ‘ Początek pętli
x1 = x1 +1
If x1 = x2 Then ‘ Początek warunku
x1 = 5 ‘ Podprogram warunku spełnionego
x2 = 10
Else ‘ W innym przypadku
x1 = x2 ‘ Podprogram dla warunku
x3 = 20 ‘ niespełnionego
End If
Loop ‘ Koniec pętli
Poprawianie czytelności kodu poprzez wstawianie wcięć.
Cel: wyróżnianie bloków kodu, np. wyróżnianie zagnieżdżonych instrukcji:
warunku If ... Then ...Else, pętli Do ... Loop lub pętli For ... Next.
Przykład:
Do While x3 <> 20 ‘ Początek pętli
x1 = x1 +1
If x1 = x2 Then ‘ Początek warunku
x1 = 5 ‘ Podprogram warunku spełnionego
x2 = 10
Else ‘ W innym przypadku
x1 = x2 ‘ Podprogram dla warunku
x3 = 20 ‘ niespełnionego
End If
Loop ‘ Koniec pętli
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 6
Etykieta w programowaniu VBA c.d.
Kontynuacja wiersza kodu w nowej linii.
Cel: Możliwość wizualnej analizy długiego wiersza poleceń jako całości.
Przykład:
MsgBox ”Aby przenieść część instrukcji VBA do ” & _
”następnego wiersza kodu, wpisz znak spacji” & _
” oraz znak podkreślenia na końcu wiersza.”
Opatrywanie kodu VBA w komentarze.
Public Sub Zmienne Rem Deklaracja nowej procedury
Dim x , y As Integer Rem Deklaracja zmiennych
x = 10 ‘ Przypisanie wartości zmiennej x
y = 20 ‘ Przypisanie wartośći zmiennej y
End Sub ‘ Zakończenie kodu procedury
Kontynuacja wiersza kodu w nowej linii.
Cel: Możliwość wizualnej analizy długiego wiersza poleceń jako całości.
Przykład:
MsgBox ”Aby przenieść część instrukcji VBA do ” & _
”następnego wiersza kodu, wpisz znak spacji” & _
” oraz znak podkreślenia na końcu wiersza.”
Opatrywanie kodu VBA w komentarze.
Public Sub Zmienne Rem Deklaracja nowej procedury
Dim x , y As Integer Rem Deklaracja zmiennych
x = 10 ‘ Przypisanie wartości zmiennej x
y = 20 ‘ Przypisanie wartośći zmiennej y
End Sub ‘ Zakończenie kodu procedury
Kod
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 7
Typy danych
Typ Opis Zakres wartości Pamięć
Boolean Wartość logiczna Prawda (True) lub Fałsz (False) 2 bajty
Byte Mała liczba całkowita Od 0 do 255 1 bajt
Integer Liczba całkowita Od -32 768 do 32 767 2 bajty
Long Liczba całkowita Od -2 147 483 648 do 2 147 483 647 4 bajty
Single Wartość
zmiennoprzecinkowa
pojedynczej precyzji
Od -3.402823E38 do -1.401298E-45
dla ujemnych wartości oraz od
1.401298E-45 do 3.402823E38 dla
dodatnich wartości
4 bajty
Double Wartość
zmiennoprzecinkowa
podwójnej precyzji
Od -1.79769313486231E308 do
-4.94065645841247E-324 dla
dodatnich wartości oraz od
4.94065645841247E-324 do
1.79769313486232E308 dla ujemnych
8 bajtów
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 8
Typy danych c.d.
Typ Opis Zakres wartości Pamięć
Currency Duża precyzyjna
liczba (do 19
cyfr)
Od –922 337 203 685 477, 5808 do 922
337 203 685 477,5807; cztery cyfry na
prawo od przecinka
8 bajtów
Decimal Bardzo duża,
bardzo
precyzyjna
liczba (do 29
cyfr)
+/-79228162514264337593543950335
bez przecinka ;
+/-7.9228162514264337593543950335 z
28 miejscami na prawo od przecinka;
najmniejsza niezerowa liczba:
+/-0.0000000000000000000000000001
14 bajtów
Date Daty i godziny Od 1 stycznia 100r. do 31 grudnia 9999r. 8 bajtów
Object Obiekt Odniesienie do obiektu 4 bajty
String Tekst o
zmiennej
długości
Od 0 do około 2 miliardów znaków 10 bajtów
+długość
łańcucha
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 9
Typy danych c.d.
Typ Opis Zakres wartości Pamięć
String Tekst o stałej
długości
Od 1 do około 65400
znaków
długość
łańcucha
Variant Dowolna
wartość
Wartość numeryczna – typ
Double. Tekst o zmiennej
długości od 0 do około 2
miliardów znaków
22 bajty +
długość
łańcucha
Typ niestandardowy
zdefiniowany za
pomocą struktury Type
Grupa
zmiennych
używana jako
całość
Dopuszczalna wartość
konkretnej zmiennej
tworzącej grupę zależy od
typu tej zmiennej
zależna od
składników
Type DanePersonalne ‘ Tworzę typ zmiennej użytkownika.
ID As Integer ‘ Tworzę elementy danych typu użytkownika.
Nazwisko As String * 20
Adres As String * 30
End Type
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 10
Deklaracja zmiennych
Option Explicit Pozycja – początek modułu.Wymuszenie deklaracji zmiennych. Przejrzystość kodu.
Zasadnicza składnia podstawowego sposobu deklaracji zmiennej:
Dim Zmienna As Typ_Danych
Static Zmienna1 As Typ_Danych1
Dynamiczna
Statyczna
Przykłady:
Dim x1 As Integer, x2 As Integer
Dim z2 As Double
Dim tekst1 As string*56
Static tekst2 As string
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 11
Deklaracja zmiennej i jej zasięg
Zasięg zmiennej zależy od:
• miejsca, w którym zmienna jest zadeklarowana (sekcja
deklaracji modułu, wnętrze procedury);
• słowa kluczowego służącego do deklarowania zmiennej (Dim,
Public, Private lub Static).
Przykłady:
Private Slowo As String ‘Deklaracja lokalna
Dim Komunikat As String ‘Deklaracja lokalna
Public Licznik As Long ‘Deklaracja
‘globalna
Static Numer As Integer ‘Deklaracja lokalna
Zasięg zmiennej zależy od:
• miejsca, w którym zmienna jest zadeklarowana (sekcja
deklaracji modułu, wnętrze procedury);
• słowa kluczowego służącego do deklarowania zmiennej (Dim,
Public, Private lub Static).
Przykłady:
Private Slowo As String ‘Deklaracja lokalna
Dim Komunikat As String ‘Deklaracja lokalna
Public Licznik As Long ‘Deklaracja
‘globalna
Static Numer As Integer ‘Deklaracja lokalna
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 12
Deklaracja zmiennej statycznej
Cechy:
• zmienna statyczna nie zmienia swojej wartości po wykonaniu
procedury;
• globalna deklaracja w funkcji lub procedurze zamienia wszystkie
deklaracje na statyczne.
Przykłady:
Static Numer As Integer
Private Static Sub Procedura()
Static Function Suma(x1 As Integer, _
x2 As Integer) As Double
Cechy:
• zmienna statyczna nie zmienia swojej wartości po wykonaniu
procedury;
• globalna deklaracja w funkcji lub procedurze zamienia wszystkie
deklaracje na statyczne.
Przykłady:
Static Numer As Integer
Private Static Sub Procedura()
Static Function Suma(x1 As Integer, _
x2 As Integer) As Double
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 13
Deklarowanie wielu zmiennych w wierszu
Poprawna deklaracja zawiera (w kolejności):
1. Słowo kluczowe (Dim, Private, Public),
2. Nazwę zmiennej,
3. Słowo kluczowe (As),
4. Typ zmiennej.
Po umieszczeniu znaku przecinka można powtórzyć punkty 2, 3 i 4.
Dim x1 As Integer, x2 As Integer, x3 As Integer
Dim a1 As Currency, d1 As Date, s1 As String
Dim x1, x2, x3 As Integer : Dim x4
Poprawna deklaracja zawiera (w kolejności):
1. Słowo kluczowe (Dim, Private, Public),
2. Nazwę zmiennej,
3. Słowo kluczowe (As),
4. Typ zmiennej.
Po umieszczeniu znaku przecinka można powtórzyć punkty 2, 3 i 4.
Dim x1 As Integer, x2 As Integer, x3 As Integer
Dim a1 As Currency, d1 As Date, s1 As String
Dim x1, x2, x3 As Integer : Dim x4
Kod
Uwaga: Zmienne typu Variant.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 14
Stała literalna (symboliczna)
Cel:
• określenie wartości, która nie zmienia się w czasie działania
programu;
• możliwość globalnej zmiany deklaracji stałej stosowanej w
programie;
• na stałe przypisanie nazw wartościom, w celu podniesienia
czytelności kodu.
Przykłady:
Public Const Nazwisko As String = ”Kowalski”
Private Const Data As Date = #1/10/1998#
Const Stan As Boolean = True
Const Poniedziałek = 1, Wtorek = 2
Cel:
• określenie wartości, która nie zmienia się w czasie działania
programu;
• możliwość globalnej zmiany deklaracji stałej stosowanej w
programie;
• na stałe przypisanie nazw wartościom, w celu podniesienia
czytelności kodu.
Przykłady:
Public Const Nazwisko As String = ”Kowalski”
Private Const Data As Date = #1/10/1998#
Const Stan As Boolean = True
Const Poniedziałek = 1, Wtorek = 2
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 15
Wykorzystanie przyrostków w deklaracjach
Przyrostek Typ zmiennej Przykład deklaracji
% Integer Dim zmienna1%, zmienna2%
Dim wartosc1&, wartosc2&
Dim slowo1!, slowo2!
Dim x#, y#
Dim x As Double, y As Double
Dim placa1@, placa2@
Dim lancuch1$, lancuch2$
& Long
! Single
# Double
@ Currency
$ String
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 16
Definiowanie niestandardowego typu danych
[Private | Public] Type nazwa_typu
nazwa_elementu [([indeksy])] As typ
[nazwa_elementu[([indeksy])] As typ]
. . .
End Type
Public Element nieobowiązkowy. Deklarowanie typów zdefiniowanych przez
użytkownika dostępnych we wszystkich procedurach, modułach,
projektach.
Private Element nieobowiązkowy. Deklarowanie typu definiowanego przez
użytkownika dostępnego tylko wewnątrz modułu.
nazwa_typu Element obowiązkowy. Nazwa typu definiowanego przez użytkownika.
nazwa_elementu Element obowiązkowy. Nazwa elementu typu definiowanego przez
użytkownika.
indeksy Element nieobowiązkowy. Wymiary elementu będącego tablicą.
Argument indeksy ma następującą składnię: [indeks_dolny To
indeks_górny]
typ Element obowiązkowy. Dowolnego rodzaju z wcześniejszej tabeli.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 17
Charakterystyka zmiennej typu „Variant”
Cechy:
• uniwersalność;
• możliwość przyporządkowania wartości dowolnego typu;
• dynamiczna zmiana typu wartości;
• zajętość dużego bloku pamięci oraz spowolnienie programu.
Przykład:
Dim WszystkieDane As Variant, TypDanych
WszystkieDane = 3
WszystkieDane = ”Dobrze”
WszystkieDane = #1/10/1998 19:05:21#
‘ Zapytanie o typ bieżącej wartości
TypDanych = TypeName(WszystkieDane) ‘ Date
Cechy:
• uniwersalność;
• możliwość przyporządkowania wartości dowolnego typu;
• dynamiczna zmiana typu wartości;
• zajętość dużego bloku pamięci oraz spowolnienie programu.
Przykład:
Dim WszystkieDane As Variant, TypDanych
WszystkieDane = 3
WszystkieDane = ”Dobrze”
WszystkieDane = #1/10/1998 19:05:21#
‘ Zapytanie o typ bieżącej wartości
TypDanych = TypeName(WszystkieDane) ‘ Date
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 18
Operatory arytmetyczne
Operator Operacja Przykład
+ Dodawanie 2 + 1 x + y
- Odejmowanie i negacja 2 – 1 -x
* Mnożenie 3 * 4 x * y
x ^ y
x / y
x \ y
x Mod y
Sqr(x)
^ Potęgowanie 2 ^ 3
/ Dzielenie 2 / 3
\ Dzielenie całkowite 2 \ 3
Mod Reszta z dzielenia 5 Mod 2
Sqr Pierwiastek kwadratowy Sqr(4)
Funkcja posiadająca
charakter operatora
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 19
Operatory porównywania i konkatenacji
Operator Operacja Przykład
= Równość, przypisanie x = 2 x = y
<> Nierówność x <> 2 x <> y
x < y
x > y
x <= y
x >= y
Like Porównywanie łańcuchów "aBBBa" Like "a*a"
< Mniejszy x < 2
> Większy x > 2
<= Mniejszy lub równy x <= 2
>= Większy lub równy x >= 2
Is Sprawdzanie odwołań Object1 Is Object2
& lub + Konkatenacja łańcuchów "Wynik: " & x
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 20
Przykłady zastosowań operatora „Like”
Dim MojWynik
MojWynik = "aBBBa" Like "a*a" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "F" Like "[A-Z]" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "F" Like "[!A-Z]" ‘ Zwraca False.
MojWynik = "a2a" Like "a#a" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "aM5b" Like "a[L-P]#[!c-e]" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "BAT123khg" Like "B?T*" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "CAT123khg" Like "B?T*" ‘ Zwraca False.
Znaki kluczowe w łańcuchu wzorcowym:
? - dowolny pojedynczy znak,
*
- zero lub więcej znaków,
# - dowolna pojedyncza cyfra (0–9),
[Lista] - dowolna pojedyncza litera z <Lista>,
[!Lista] - dowolna pojedyncza litera z poza <Lista>,
! - negacja listy liter.
Dim MojWynik
MojWynik = "aBBBa" Like "a*a" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "F" Like "[A-Z]" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "F" Like "[!A-Z]" ‘ Zwraca False.
MojWynik = "a2a" Like "a#a" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "aM5b" Like "a[L-P]#[!c-e]" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "BAT123khg" Like "B?T*" ‘ Zwraca True.
MojWynik = "CAT123khg" Like "B?T*" ‘ Zwraca False.
Znaki kluczowe w łańcuchu wzorcowym:
? - dowolny pojedynczy znak,
*
- zero lub więcej znaków,
# - dowolna pojedyncza cyfra (0–9),
[Lista] - dowolna pojedyncza litera z <Lista>,
[!Lista] - dowolna pojedyncza litera z poza <Lista>,
! - negacja listy liter.
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 21
Operatory logiczne
Operator Operacja Przykład
Not Negacja Not(x > y)
And Koniunkcja x > y And a > b
Or Alternatywa x > y Or a > b
Xor Alternatywa wykluczająca x > y Xor a < b
Eqv Równoważność x > y Eqv a > b
Imp Implikacja x > y Imp a > b
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 22
Operacje logiczne (Not, And)
Zastosowanie operatora: „Not”
Dim Test1, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test1 = Not(A > B) ' Zwraca False.
Test1 = Not(B > A) ' Zwraca True.
Test1 = Not(C > D) ' Zwraca Null.
Test1 = Not A ' Zwraca -11 (negacja bitów).
Zastosowanie operatora: „And”
Dim Test2, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test2 = A > B And B > C ' Zwraca True.
Test2 = B > A And B > C ' Zwraca False.
Test2 = A > B And B > D ' Zwraca Null.
Test2 = A And B ' Zwraca 8 (mnożenie bitów).
Zastosowanie operatora: „Not”
Dim Test1, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test1 = Not(A > B) ' Zwraca False.
Test1 = Not(B > A) ' Zwraca True.
Test1 = Not(C > D) ' Zwraca Null.
Test1 = Not A ' Zwraca -11 (negacja bitów).
Zastosowanie operatora: „And”
Dim Test2, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test2 = A > B And B > C ' Zwraca True.
Test2 = B > A And B > C ' Zwraca False.
Test2 = A > B And B > D ' Zwraca Null.
Test2 = A And B ' Zwraca 8 (mnożenie bitów).
Kod
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 23
Operacje logiczne (Or, Xor)
Zastosowanie operatora: „Or”
Dim Test3, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ‘ Przypisanie.
Test3 = A > B Or B > C ' Zwraca True.
Test3 = A > B Or B > D ' Zwraca True.
Test3 = B > D Or B > A ' Zwraca Null.
Test3 = A Or B ' Zwraca 10 (sumowanie bitów).
Zastosowanie operatora: „Xor”
Dim Test4, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test4 = A > B Xor B > C ' Zwraca False.
Test4 = B > A Xor B > C ' Zwraca True.
Test4 = B > A Xor C > B ' Zwraca False.
Test4 = B > D Xor A > B ' Zwraca Null.
Test4 = A Xor B ' Zwraca 2 (wykluczanie pary bitów).
Zastosowanie operatora: „Or”
Dim Test3, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ‘ Przypisanie.
Test3 = A > B Or B > C ' Zwraca True.
Test3 = A > B Or B > D ' Zwraca True.
Test3 = B > D Or B > A ' Zwraca Null.
Test3 = A Or B ' Zwraca 10 (sumowanie bitów).
Zastosowanie operatora: „Xor”
Dim Test4, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test4 = A > B Xor B > C ' Zwraca False.
Test4 = B > A Xor B > C ' Zwraca True.
Test4 = B > A Xor C > B ' Zwraca False.
Test4 = B > D Xor A > B ' Zwraca Null.
Test4 = A Xor B ' Zwraca 2 (wykluczanie pary bitów).
Kod
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 24
Operacje logiczne (Eqv, Imp
)
Zastosowanie operatora: „Eqv”
Dim Test5, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test5 = A > B Eqv B > C ' Zwraca True.
Test5 = B > A Eqv B > C ' Zwraca False.
Test5 = A > B Eqv B > D ' Zwraca Null.
Test5 = A Eqv B ' Zwraca -3 (porównanie bitów).
Zastosowanie operatora: „Imp”
Dim Test6, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test6 = A > B Imp B > C ' Zwraca True.
Test6 = A > B Imp C > B ' Zwraca False.
Test6 = B > A Imp C > B ' Zwraca True.
Test6 = B > A Imp C > D ' Zwraca True.
Test6 = C > D Imp B > A ' Zwraca Null.
Test6 = B Imp A ' Zwraca -1 (włączanie bitów).
Zastosowanie operatora: „Eqv”
Dim Test5, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test5 = A > B Eqv B > C ' Zwraca True.
Test5 = B > A Eqv B > C ' Zwraca False.
Test5 = A > B Eqv B > D ' Zwraca Null.
Test5 = A Eqv B ' Zwraca -3 (porównanie bitów).
Zastosowanie operatora: „Imp”
Dim Test6, A, B, C, D
A = 10 : B = 8 : C = 6 : D = Null ' Przypisanie.
Test6 = A > B Imp B > C ' Zwraca True.
Test6 = A > B Imp C > B ' Zwraca False.
Test6 = B > A Imp C > B ' Zwraca True.
Test6 = B > A Imp C > D ' Zwraca True.
Test6 = C > D Imp B > A ' Zwraca Null.
Test6 = B Imp A ' Zwraca -1 (włączanie bitów).
Kod
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 25
Deklaracja tablic
Option Base {0 | 1} Początek modułu. Ograniczenie indeksów
tablicy od dołu. Domyślna wartość „0”.
Tablice statyczne
Dim NazwaTablicy(n) As TypDanych
Dim NazwaTablicy(n,m,p,...) As TypDanych
Dim NazwaTablicy(n1 To n2,m1 To m2,p1 To p2, ...) As TypDanych
Tablice dynamiczne
Dim nazwatablicy() As TypDanych
Do 60 wymiarów
Option Base 1
Dim miesiace(11) As String
Public wyniki(10, 10, 2) As Byte
Static dane(1 To 5, 6 To 10) As Double
Private wartosci() ‘Tablica dynamiczna zmiennych Variant
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 26
Redeklaracja tablic dynamicznych (ReDim)
Cel stosowania - ponowny przydział pamięci dla zmiennych
reprezentujących tablice dynamiczne (w procedurze).
ReDim [Preserve] nazwa_zmiennej (indeksy) [As typ]
[, nazwa_zmiennej (indeksy) [As typ]] . . .
Preserve Element nieobowiązkowy. Słowo kluczowe powodujące
zachowanie danych istniejącej tablicy w przypadku zmiany jej
ostatniego rozmiaru.
nazwa_zmiennej Element obowiązkowy. Nazwa tablicy.
indeksy Element nieobowiązkowy. Wymiary zmiennej tablicowej.
Można zadeklarować do 60 wymiarów.
Składnia: [indeks_dolny To] indeks_górny [ ,
[indeks_dolny To] indeks_górny] . . .
typ Element nieobowiązkowy. Typ danych zmiennej tablicowej.
Możliwość zmiany tylko do dołu od typu Variant.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 27
Redeklaracja tablic dynamicznych c.d.
Przykład:
Option Base 1
Dim Tab() As Integer 'Deklaracja tablicy dynamicznej.
ReDim Tab(3, 2) ‘Określenie rozmiaru tablicy.
ReDim Tab(3, 4) ‘Zmiana rozmiaru tablicy.
... program wypełniający tablicę ...
ReDim Preserve Tab(3, 5) ‘Zmiana rozmiaru z
‘zachowaniem wcześniej wprowadzonych danych.
Przykład:
Option Base 1
Dim Tab() As Integer 'Deklaracja tablicy dynamicznej.
ReDim Tab(3, 2) ‘Określenie rozmiaru tablicy.
ReDim Tab(3, 4) ‘Zmiana rozmiaru tablicy.
... program wypełniający tablicę ...
ReDim Preserve Tab(3, 5) ‘Zmiana rozmiaru z
‘zachowaniem wcześniej wprowadzonych danych.
11 12 13 14
21 22 23 24
31 32 33 34
Tab Tab Tab Tab
Tab Tab Tab Tab
Tab Tab Tab Tab
⎡ ⎤ ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎣ ⎦
11 12 13 14 15
21 22 23 24 25
31 32 33 34 35
Tab Tab Tab Tab Tab
Tab Tab Tab Tab Tab
Tab Tab Tab Tab Tab
⎡ ⎤ ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎣ ⎦
Nowe elementy tablicy (macierzy)
Nienaruszona część tablicy (macierzy)
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 28
Odczyt indeksów tablicy
Odczyt dolnego indeksu tablicy:
LBound(NazwaTablicy[, NumerWymiaru])
Odczyt górnego indeksu tablicy:
UBound(NazwaTablicy[, NumerWymiaru])
Option Base 1
Dim Dolna, Gorna
Dim Matrix(1 To 10, 5 To 15, 10 To 20)
Dim InnyMatrix(10) As Double
Dolna = LBound(Matrix, 1) ' Zwraca 1.
Dolna = LBound(Matrix, 3) ' Zwraca 10.
Dolna = LBound(InnyMatrix) ' Zwraca 1.
Gorna = UBound(Matrix, 1) ' Zwraca 10.
Gorna = UBound(Matrix, 3) ' Zwraca 20.
Gorna = UBound(InnyMatrix) ' Zwraca 10.
Odczyt dolnego indeksu tablicy:
LBound(NazwaTablicy[, NumerWymiaru])
Odczyt górnego indeksu tablicy:
UBound(NazwaTablicy[, NumerWymiaru])
Option Base 1
Dim Dolna, Gorna
Dim Matrix(1 To 10, 5 To 15, 10 To 20)
Dim InnyMatrix(10) As Double
Dolna = LBound(Matrix, 1) ' Zwraca 1.
Dolna = LBound(Matrix, 3) ' Zwraca 10.
Dolna = LBound(InnyMatrix) ' Zwraca 1.
Gorna = UBound(Matrix, 1) ' Zwraca 10.
Gorna = UBound(Matrix, 3) ' Zwraca 20.
Gorna = UBound(InnyMatrix) ' Zwraca 10.
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 29
Dialogowe okna komunikacyjne
Okno informacyjne - funkcja „MsgBox()”
MsgBox(strKomunikat[, intPrzyciski] [, strNaglowek]
[, strZbiorPomocy, intNumerKontekstu])
strKomunikat Wymagany. Łańcuch do 1024 znaków. Przechodzenie do
nowej linii Chr(13).Wprowadzenie pustej linii Chr(10).
intPrzyciski Nie wymagany. Suma wartości określających wyświetlane
przyciski, typ wyświetlanej ikony, przycisk domyślny,
modalność okna. Wartość domyślna wynosi „0”.
strNagłowek Nie wymagany. Łańcuch określający nazwę okna
informacyjnego. Domyślnie jest to nazwa aplikacji.
strZbiorPomocy Nie wymagany. Łańcuch określający nazwę zbioru z pomocą
podręczną. Wymagany, gdy został określony
intNumerKontekstu.
intNumerKontekstu Nie wymagany. Numer kontekstu pomocy podręcznej.
Wymagany, gdy został wprowadzony strZbiorPomocy.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 30
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno informacyjne
Przyciski wyświetlane w oknie informacyjnym:
Nazwa stałej Wartość Przyciski Polska wersja
vbOKOnly 0 OK OK
OK, Anuluj
Przerwij, Ponów próbę,
Zignoruj
Tak, Nie, Anuluj
Tak, Nie
Ponów próbę, Anuluj
Pomoc
vbOKCancel 1 OK, Cancel
vbAbortRetryIgnore 2 Abort, Retry, Ignore
vbYesNoCancel 3 Yes, No, Cancel
vbYesNo 4 Yes, No
vbRetryCancel 5 Retry, Cancel
vbMsgBoxHelpButton 16384 Help
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 31
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno informacyjne
Nazwa stałej Wartość Opis
Ikony wyświetlane w oknie komunikatu:
vbCritical 16 Wyświetla ikonę zdarzenia krytycznego.
vbDefaultButton3 512 Trzeci przycisk jako domyślny.
32
48
64
0
256
768
vbQuestion Wyświetla ikonę zapytania.
vbExclamation Wyświetla ikonę wiadomości ostrzegawczej.
vbInformation Wyświetla ikonę informacyjną.
Domyślne przyciski wyświetlane w oknie komunikatu:
vbDefaultButton1 Pierwszy przycisk jako domyślny.
vbDefaultButton2 Drugi przycisk jako domyślny.
vbDefaultButton4 Czwarty przycisk jako domyślny.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 32
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno informacyjne
Nazwa stałej Wartość Opis
Modalność okna komunikatu:
vbApplicationModal 0 Okno modalne w aplikacji; działanie bieżącej
aplikacji zostanie wstrzymane, dopóki użytkownik
nie odpowie na wyświetlony komunikat.
vbSystemModal 4096 Okno modalne w systemie; działanie wszystkich
aplikacji zostanie wstrzymane, dopóki użytkownik
nie odpowie na wyświetlony komunikat.
Inne funkcje dotyczące wyświetlania okna i tekstu w oknie:
vbMsgBoxSetForeground 65536 Okno informacyjne na pierwszy plan.
vbMsgBoxRight 524288 Polecenie dosunięcia tekstu do prawej strony.
vbMsgBoxRtlReading 1048576 Odwrotne wprowadzanie tekstu do okna.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 33
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno informacyjne
Wartości zwracane przez funkcję MsgBox():
Nazwa stałej Wartość Opis
vbOK 1 Użytkownik wcisnął przycisk OK.
vbCancel 2 Użytkownik wcisnął przycisk Cancel (Anuluj).
vbAbort 3 Użytkownik wcisnął przycisk Abort (Przerwij).
vbRetry 4 Użytkownik wcisnął przycisk Retry (Ponów próbę).
vbIgnore 5 Użytkownik wcisnął przycisk Ignore (Zignoruj).
vbYes 6 Użytkownik wcisnął przycisk Yes (Tak).
vbNo 7 Użytkownik wcisnął przycisk No (Nie).
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 34
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno informacyjne
Przykłady:
Dim Info
MsgBox "Zostały wykonane niezbędne obliczenia."
Info = MsgBox("Początkowy tekst informacyjny."& _
Chr(13) & "Przechodzę do nowej linii.", _
vbDefaultButton2 + vbInformation + vbYesNoCancel + _
vbMsgBoxHelpButton, "Nazwa próbnego okna")
Okno informacyjne
Przykłady:
Dim Info
MsgBox "Zostały wykonane niezbędne obliczenia."
Info = MsgBox("Początkowy tekst informacyjny."& _
Chr(13) & "Przechodzę do nowej linii.", _
vbDefaultButton2 + vbInformation + vbYesNoCancel + _
vbMsgBoxHelpButton, "Nazwa próbnego okna")
Kod
P
P1
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 35
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno informacyjne
Przykład - decyzyjne zamknięcie okna informacyjnego:
Dim Msg, Style, Title, Help, Ctxt, Resp, MyStr
Msg = "Czy chcesz kontynuować ?"
Style = vbYesNo + vbCritical + vbDefaultButton2
Title = "Prezentacja okna"
Help = "DEMO.HLP"
Ctxt = 1000
Resp = MsgBox(Msg, Style, Title, Help, Ctxt)
If Resp = vbYes Then
MyStr = "Tak"
Else
MyStr = "Nie"
End If
MsgBox MyStr
Okno informacyjne
Przykład - decyzyjne zamknięcie okna informacyjnego:
Dim Msg, Style, Title, Help, Ctxt, Resp, MyStr
Msg = "Czy chcesz kontynuować ?"
Style = vbYesNo + vbCritical + vbDefaultButton2
Title = "Prezentacja okna"
Help = "DEMO.HLP"
Ctxt = 1000
Resp = MsgBox(Msg, Style, Title, Help, Ctxt)
If Resp = vbYes Then
MyStr = "Tak"
Else
MyStr = "Nie"
End If
MsgBox MyStr
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 36
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno wprowadzania danych – funkcja „InputBox()”
strZmienna = InputBox( strPytanie [, strTytul] [,strDomyslne]
[,intXpoz] [,intYpoz] [, strPomoc, intKontekst])
strPytanie Argument obowiązkowy typu String określający komunikat
umieszczany w oknie.
strTytul Parametr opcjonalny typu String określający tytuł okna komunikatu.
strDomyslne Parametr opcjonalny typu String określający domyślną wartość
wyświetlaną w polu tekstowym okna.
intXpoz Parametr opcjonalny typu Integer określający pozycję okna , w
twipsach, w formularzu od lewego brzegu okna.
intYpoz Parametr opcjonalny typu Integer określający pozycję okienka, w
twipsach, w formularzu od górnego brzegu okna.
strPomoc Parametr opcjonalny typu String określający zbiór pomocy.
intKontekst Parametr opcjonalny typu Integer określający kontekst pomocy.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 37
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno wprowadzania danych
Wartości zwracane przez funkcję „InputBox()”:
Akcja Opis
Wybór przycisku „OK” Zwracana jest wartość typu String wpisana przez
użytkownika do pola tekstowego lub zaakceptowana
wartość domyślna.
Wybór przycisku „Anuluj” Zwracana jest wartość typu String w postaci pustego
łańcucha ””.
Przykład:
Dim a, b, c As Integer
a = InputBox("Podaj liczbę a: ")
b = InputBox("Podaj liczbę b: ")
c = a - (-b)
MsgBox "Suma podanych liczb: " & c
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 38
Dialogowe okna komunikacyjne c.d.
Okno wprowadzania danych
Przykłady:
Dim Message, Title, Def, War
Message = "Wprowadź wartość między 1 a 3" 'Komunikat.
Title = "Wprowadzanie danych" 'Nazwa okna.
Def = "1" ' Wartość bieżąca.
War = InputBox(Message, Title, Def)
'Zastosowanie pomocy. Pojawienie się przycisku Pomoc.
War = InputBox(Message, Title, Def,,,"DEMO.HLP", 10)
‘Wyświetlenie okna w pozycji 100, 100.
War = InputBox(Message, Title, Def, 100, 100)
Okno wprowadzania danych
Przykłady:
Dim Message, Title, Def, War
Message = "Wprowadź wartość między 1 a 3" 'Komunikat.
Title = "Wprowadzanie danych" 'Nazwa okna.
Def = "1" ' Wartość bieżąca.
War = InputBox(Message, Title, Def)
'Zastosowanie pomocy. Pojawienie się przycisku Pomoc.
War = InputBox(Message, Title, Def,,,"DEMO.HLP", 10)
‘Wyświetlenie okna w pozycji 100, 100.
War = InputBox(Message, Title, Def, 100, 100)
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 39
Funkcje i podprogramy (procedury)
Typy procedur:
1. Podprogram
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa kluczowego Sub.
Mo
że by
ć uruchamiana samodzielnie. Mo
żna z jej wn
ętrza
uruchamia
ć inne procedury.
2. Funkcja
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa kluczowego Function.
Zwraca wartość do procedury przez któr
ą zosta
ła wywo
łana.
3. Procedura zdarzenia
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa
kluczowego Event. Uruchamiana najczęściej poprzez inicjowanie
zdarzenia pochodz
ącego z obiektu wizualnego –
formularza.
4. Procedura w
ł
a
ściwo
ści
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa
kluczowego Property. Stosowana przy odczytywaniu lub
modyfikowaniu warto
ści w
ł
a
ściwo
ści.
5. Makro
– podprogram bez parametrów najczęściej uruchamiany
bezpo
średnio z aplikacji. Mo
żna go wywo
ł
a
ć z parametrami z
poziomu innej procedury.
Typy procedur:
1. Podprogram
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa kluczowego Sub.
Mo
że by
ć uruchamiana samodzielnie. Mo
żna z jej wn
ętrza
uruchamia
ć inne procedury.
2. Funkcja
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa kluczowego Function.
Zwraca wartość do procedury przez któr
ą zosta
ła wywo
łana.
3. Procedura zdarzenia
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa
kluczowego Event. Uruchamiana najczęściej poprzez inicjowanie
zdarzenia pochodz
ącego z obiektu wizualnego –
formularza.
4. Procedura w
ł
a
ściwo
ści
–
deklarowana za pomoc
ą
s
łowa
kluczowego Property. Stosowana przy odczytywaniu lub
modyfikowaniu warto
ści w
ł
a
ściwo
ści.
5. Makro
– podprogram bez parametrów najczęściej uruchamiany
bezpo
średnio z aplikacji. Mo
żna go wywo
ł
a
ć z parametrami z
poziomu innej procedury.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 40
Deklaracja funkcji
Deklaracja i składnia funkcji:
[Public | Private] [Static] Function Nazwa [(ListaArgumentów)] [As
TypZwracany]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
[Exit Function]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
End Function
Deklaracja i składnia funkcji:
[Public | Private] [Static] Function Nazwa [(ListaArgumentów)] [As
TypZwracany]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
[Exit Function]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
End Function
Przestrzeń
ładunkowa funkcji
(wnętrze)
Deklaracja zasięgu działania funkcji
Miejsce wprowadzania
danych do funkcji
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 41
Składnia listy argumentów funkcji
[Optional] [ByVal | ByRef] [ParamArray] NazwaZmiennej [( )]
[As Typ] [= WarDomyślna]
Optional Element nieobowiązkowy. Wskazuje, że argument nie jest
wymagany.
ByVal Element nieobowiązkowy. Wskazuje, że argument przekazywany
jest przez wartość podaną w trakcie wywołania funkcji.
ByRef Element nieobowiązkowy. Wskazuje, że argument przekazywany
jest przez odwołanie do ostatnio przypisanej wartości. W języku
Visual Basic ByRef jest ustawieniem domyślnym.
ParamArray Element nieobowiązkowy. Stosowany tylko jako ostatni
argument na liście argumentów. Wskazuje, że ostatnim
argumentem jest opcjonalna tablica z elementami typu Variant.
NazwaZmiennej Element obowiązkowy. Nazwa różna od wbudowanych.
WarDomyślna Element nieobowiązkowy. Stała lub konkretna wartość.
Typ Element nieobowiązkowy. Dowolny typ danych.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 42
Funkcje – przykłady deklaracji
Function Pierwiastek(Argument As Double) _
As Double
If Argument < 0 Then 'Sprawdzanie argumentu.
MsgBox "Podaj dodatnią wartość."
Exit Function 'Wyjście z funkcji.
Else
Pierwiastek = Sqr(Argument)
'Zwraca wartość.
End If
End Function
Function Pierwiastek(Argument As Double) _
As Double
If Argument < 0 Then 'Sprawdzanie argumentu.
MsgBox "Podaj dodatnią wartość."
Exit Function 'Wyjście z funkcji.
Else
Pierwiastek = Sqr(Argument)
'Zwraca wartość.
End If
End Function
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 43
Funkcje – przykłady deklaracji i wywołań
Function Obliczenia(ByVal Arg1 As Integer, _
ParamArray ArgN())
Dim Wartosc
‘Wywołanie funkcji jak poniżej:
Wartosc = Obliczenia(4, 3 ,2 ,1)
‘ Lokalne zmienne otrzymały wartości:
‘ Arg1 = 4,
‘ ArgN(0) = 3, ArgN(1) = 2, ArgN(2) = 1
Function Obliczenia(ByVal Arg1 As Integer, _
ParamArray ArgN())
Dim Wartosc
‘Wywołanie funkcji jak poniżej:
Wartosc = Obliczenia(4, 3 ,2 ,1)
‘ Lokalne zmienne otrzymały wartości:
‘ Arg1 = 4,
‘ ArgN(0) = 3, ArgN(1) = 2, ArgN(2) = 1
Kod
Deklaracja funkcji
Wywołanie funkcji poprzez przypisanie
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 44
Funkcje – przykłady deklaracji i wywołań c.d.
Public Function Srednia(ByVal Arg1 As
_
Integer, ParamArray ArgN())
Dim i As Integer
Srednia = 0
For i = 0 To Arg1 - 1
Srednia = Srednia + ArgN(i)
Next i
Srednia = Srednia / Arg1
End Function
Sub Wykonaj()
MsgBox Srednia(6, 2, 4, 3, 6, 7, 8)
End Sub
Public Function Srednia(ByVal Arg1 As
_
Integer, ParamArray ArgN())
Dim i As Integer
Srednia = 0
For i = 0 To Arg1 - 1
Srednia = Srednia + ArgN(i)
Next i
Srednia = Srednia / Arg1
End Function
Sub Wykonaj()
MsgBox Srednia(6, 2, 4, 3, 6, 7, 8)
End Sub
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 45
Funkcje – przykłady deklaracji i wywołań c.d.
Function Funkcja(MyStr As String, Optional _
Arg1 As Integer = 5, Optional Arg2 _
= "Zofia")
Dim RetVal
‘Funkcja może być wywołana następująco:
RetVal = Funkcja("Cześć", 2, "Słowo")
‘Wszystkie trzy argumenty dostarczone.
RetVal = Funkcja("Test", , 5)
‘Ominięty drugi argument.
RetVal = Funkcja(MyStr:="Cześć", Arg1:=7)
‘Pierwszy i drugi argument wywołany
‘według nazwy.
Function Funkcja(MyStr As String, Optional _
Arg1 As Integer = 5, Optional Arg2 _
= "Zofia")
Dim RetVal
‘Funkcja może być wywołana następująco:
RetVal = Funkcja("Cześć", 2, "Słowo")
‘Wszystkie trzy argumenty dostarczone.
RetVal = Funkcja("Test", , 5)
‘Ominięty drugi argument.
RetVal = Funkcja(MyStr:="Cześć", Arg1:=7)
‘Pierwszy i drugi argument wywołany
‘według nazwy.
Kod
Deklaracja funkcji
Wywołanie funkcji poprzez przypisanie
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 46
Deklaracja procedury
Deklaracja i składnia procedury:
[Public | Private | Friend] [Static] Sub Nazwa [(ListaArgumentów)]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
[Exit Sub]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
End Sub
Deklaracja i składnia procedury:
[Public | Private | Friend] [Static] Sub Nazwa [(ListaArgumentów)]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
[Exit Sub]
[instrukcje]
[Nazwa = wyrażenie]
End Sub
Przestrzeń ładunkowa
procedury (wnętrze)
Deklaracja zasięgu działania procedury
Miejsce wprowadzania
danych do procedury
Friend – deklaracja podobna do słowa kluczowego Public; stosowana
wyłącznie w module klasy; procedura widoczna w całym projekcie, poza
kontrolerem obiektów.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 47
Składnia listy argumentów procedury
[Optional] [ByVal | ByRef] [ParamArray] NazwaZmiennej [( )]
[As Typ] [= WarDomyślna]
Optional Element nieobowiązkowy. Wskazuje, że argument nie jest
wymagany.
ByVal Element nieobowiązkowy. Wskazuje, że argument przekazywany
jest przez wartość podaną w trakcie wywołania procedury.
ByRef Element nieobowiązkowy. Wskazuje, że argument przekazywany
jest przez odwołanie do ostatnio przypisanej wartości. W języku
Visual Basic ByRef jest ustawieniem domyślnym.
ParamArray Element nieobowiązkowy. Stosowany tylko jako ostatni
argument na liście argumentów. Wskazuje, że ostatnim
argumentem jest opcjonalna tablica z elementami typu Variant.
NazwaZmiennej Element obowiązkowy. Nazwa różna od wbudowanych.
WarDomyślna Element nieobowiązkowy. Stała lub konkretna wartość.
Typ Element nieobowiązkowy. Dowolny typ danych.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 48
Procedura – przykład deklaracji
Sub ObliczPole(Dlugosc, Szerokosc, Okno)
'Deklaracja zmiennej lokalnej
Dim Pole As Double.
If Dlugosc = 0 Or Szerokosc = 0 Then
'Jeżeli któryś z argumentów jest równy 0,
Exit Sub 'opuść natychmiast procedurę.
End If
'Oblicz pole prostokąta.
Pole = Dlugosc * Szerokosc
'Wypisz wartość Pole w oknie MsgBox.
If Okno = True Then MsgBox Pole
End Sub
Sub ObliczPole(Dlugosc, Szerokosc, Okno)
'Deklaracja zmiennej lokalnej
Dim Pole As Double.
If Dlugosc = 0 Or Szerokosc = 0 Then
'Jeżeli któryś z argumentów jest równy 0,
Exit Sub 'opuść natychmiast procedurę.
End If
'Oblicz pole prostokąta.
Pole = Dlugosc * Szerokosc
'Wypisz wartość Pole w oknie MsgBox.
If Okno = True Then MsgBox Pole
End Sub
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 49
Procedura – przykłady wywołań
Private Sub PodajParametry()
Dim x As Single, y As Single, z As Boolean
x = 10: y = 30: z = True
Call ObliczPole(x, y, z)
End Sub
Public Sub PodajParametry()
Dim x As Single, y As Single, z As Boolean
x = 10: y = 60: z = True
ObliczPole Dlugosc:=x, Szerokosc:= y, Okno:=z
End Sub
Private Sub PodajParametry()
Dim x As Single, y As Single, z As Boolean
x = 10: y = 30: z = True
Call ObliczPole(x, y, z)
End Sub
Public Sub PodajParametry()
Dim x As Single, y As Single, z As Boolean
x = 10: y = 60: z = True
ObliczPole Dlugosc:=x, Szerokosc:= y, Okno:=z
End Sub
Kod
P
P1
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 50
Wbudowane instrukcje, funkcje i metody
Zestawy instrukcji, funkcji i metod mo
żna podzieli
ć na:
1. Formatuj
ące dane (np. Format
–
formatowanie danych wed
ług
zadanego wzorca; mo
żliwość tworzenia w
łasnego wzorca).
2. Konwertuj
ące typy danych (mo
żliwość kontrolowania typów
danych i tworzenia przejrzystego oraz czytelnego kodu).
3. Manipuluj
ące
ł
a
ńcuchami znaków (obcinanie, wydzielanie
fragmentów, filtrowanie
ł
a
ńcuchów znaków).
4. Manipuluj
ące datami i godzinami (wyodr
ębnianie sk
ładników,
wykonywanie operacji matematycznych).
5. Umo
żliwiaj
ące komunikacj
ę z u
żytkownikiem (Funkcje MsgBox
oraz InputBox
–
wizualny sposób wy
świetlania komunikatów
oraz pobierania danych od u
żytkownika).
6. Matematyczne, finansowe i logiczne.
7. Wykonuj
ące operacje wej
ścia oraz wyj
ścia.
Zestawy instrukcji, funkcji i metod mo
żna podzieli
ć na:
1. Formatuj
ące dane (np. Format
–
formatowanie danych wed
ług
zadanego wzorca; mo
żliwość tworzenia w
łasnego wzorca).
2. Konwertuj
ące typy danych (mo
żliwość kontrolowania typów
danych i tworzenia przejrzystego oraz czytelnego kodu).
3. Manipuluj
ące
ł
a
ńcuchami znaków (obcinanie, wydzielanie
fragmentów, filtrowanie
ł
a
ńcuchów znaków).
4. Manipuluj
ące datami i godzinami (wyodr
ębnianie sk
ładników,
wykonywanie operacji matematycznych).
5. Umo
żliwiaj
ące komunikacj
ę z u
żytkownikiem (Funkcje MsgBox
oraz InputBox
–
wizualny sposób wy
świetlania komunikatów
oraz pobierania danych od u
żytkownika).
6. Matematyczne, finansowe i logiczne.
7. Wykonuj
ące operacje wej
ścia oraz wyj
ścia.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 51
Składnia instrukcji warunkowej (If)
Instrukcja warunkowa: If ... Then ... Else ... End If
1. If warunek Then [instrukcje]
Przykład:
If d > 200 Then c=d+2
2. If warunek Then instrukcje Else instrukcje
Przykład:
If d > 200 Then c=d+2 Else c=d-62
3. If warunek1 Then
instrukcje
[ElseIf warunek2 Then
instrukcje]
[Else
instrukcje]
End If
Instrukcja warunkowa: If ... Then ... Else ... End If
1. If warunek Then [instrukcje]
Przykład:
If d > 200 Then c=d+2
2. If warunek Then instrukcje Else instrukcje
Przykład:
If d > 200 Then c=d+2 Else c=d-62
3. If warunek1 Then
instrukcje
[ElseIf warunek2 Then
instrukcje]
[Else
instrukcje]
End If
Kod
Kod
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 52
Składnia instrukcji warunkowej (If) c.d.
Przykład:
Private Sub Warunek(Num As Long, _
Optional Cyfry As Long)
If Num < 10 Then ‘Pierwszy warunek
Cyfry = 1
ElseIf Num < 100 Then ‘Drugi warunek
Cyfry = 2
Else ‘Pozostałe przypadki
Cyfry = 3
End If
MsgBox "Jest to wartość " &Cyfry& " cyfrowa."
End Sub
Przykład:
Private Sub Warunek(Num As Long, _
Optional Cyfry As Long)
If Num < 10 Then ‘Pierwszy warunek
Cyfry = 1
ElseIf Num < 100 Then ‘Drugi warunek
Cyfry = 2
Else ‘Pozostałe przypadki
Cyfry = 3
End If
MsgBox "Jest to wartość " &Cyfry& " cyfrowa."
End Sub
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 53
Instrukcja warunkowa (Select Case)
Instrukcja: Select Case ... End Select
Składnia:
Select Case WyrażenieTest
[Case lista_wyrażeń_n
[instrukcje_n]] ...
[Case Else
[instrukcje_else]]
End Select
Przykład:
Select Case Num
Case 1 To 5
MsgBox "Przedział od 1 do 5"
Case 6, 7, 8
MsgBox "Przedział od 6 do 8"
Case 9 To 10
MsgBox "Przedział od 9 do 10"
Case Is > 10
MsgBox "Wartość większa od 10."
Case Else
MsgBox "Poza przedziałem" & _
" liczb dodatnich."
End Select
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 54
Instrukcja warunkowa (While)
Instrukcja warunkowa: While...Wend
Wykonuje ciąg instrukcji, dopóki warunek posiada wartość True.
Składnia:
While warunek
[instrukcje]
Wend
Przykład:
Private Sub Iter(n,Licz As Long, Licz1 As Long)
Dim Licz2 As Long
While Licz < Licz1
Licz = Licz + n: Licz2 = Licz2 + 1
Wend
MsgBox "Liczba iteracji wynosi: " & Licz2
End Sub
Instrukcja warunkowa: While...Wend
Wykonuje ciąg instrukcji, dopóki warunek posiada wartość True.
Składnia:
While warunek
[instrukcje]
Wend
Przykład:
Private Sub Iter(n,Licz As Long, Licz1 As Long)
Dim Licz2 As Long
While Licz < Licz1
Licz = Licz + n: Licz2 = Licz2 + 1
Wend
MsgBox "Liczba iteracji wynosi: " & Licz2
End Sub
Punkt zapętlenia (While end)
Warunkowy początek pętli
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 55
Iteracyjna instrukcja (For)
Składnia:
For licznik = poczatek To koniec [Step krok]
[instrukcje]
[Exit For]
[instrukcje]
Next [licznik]
Przykład:
Dim Slowo, Znak, Ciag
For Slowo = 10 To 1 Step -1 'Wykonaj 10 powtórzeń.
For Znak = 0 To 9 'Wykonaj 10 powtórzeń.
Ciag = Ciag & Znak 'Dołącz cyfrę do ciągu.
Next Znak 'Zwiększ licznik.
Ciag = Ciag & " " 'Dołącz znak spacji.
Next Slowo
Składnia:
For licznik = poczatek To koniec [Step krok]
[instrukcje]
[Exit For]
[instrukcje]
Next [licznik]
Przykład:
Dim Slowo, Znak, Ciag
For Slowo = 10 To 1 Step -1 'Wykonaj 10 powtórzeń.
For Znak = 0 To 9 'Wykonaj 10 powtórzeń.
Ciag = Ciag & Znak 'Dołącz cyfrę do ciągu.
Next Znak 'Zwiększ licznik.
Ciag = Ciag & " " 'Dołącz znak spacji.
Next Slowo
Kod
1 - liczba iteracji koniec poczatek
krok
−
+
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 56
Iteracyjna instrukcja (For) c.d.
Sk
ładnia:
For
Each element In grupa
[instrukcje]
[Exit For
]
[instrukcje]
Next
[element
]
Przyk
ład:
Dim Istnieje, MojObiekt, MojaKolekcja
Istnieje = False
For Each MojObiekt In MojaKolekcja
If MojObiekt.Text = "Egzamin" Then
Istnieje = True
Exit
For
End If
Next
Sk
ładnia:
For
Each element In grupa
[instrukcje]
[Exit For
]
[instrukcje]
Next
[element
]
Przyk
ład:
Dim Istnieje, MojObiekt, MojaKolekcja
Istnieje = False
For Each MojObiekt In MojaKolekcja
If MojObiekt.Text = "Egzamin" Then
Istnieje = True
Exit
For
End If
Next
Kod
Dynamiczne okre
ślenie liczby iteracji
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 57
Instrukcja pętli logicznej (Do ... Loop)
Składnia:
Do [{While | Until} warunek]
[instrukcje]
[Exit Do]
[instrukcje]
Loop
Składnia alternatywna:
Do
[instrukcje]
[Exit Do]
[instrukcje]
Loop [{While | Until} warunek]
Powtarza blok instrukcji tak długo, jak długo warunek
posiada wartość True.
Powtarza blok instrukcji tak długo, jak długo warunek
posiada wartość False.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 58
Instrukcja pętli logicznej (Do ... Loop) c.d.
Przykład:
Dim Flaga, Licznik
Flaga = True: Licznik = 0
Do 'Zewnętrzna pętla.
Do While Licznik < 20 'Wewnętrzna pętla.
Licznik = Licznik + 1 'Zwiększaj licznik.
If Licznik = 10 Then
Flaga = False
Exit Do 'Wyjdź z wewnętrznej pętli.
End If
Loop
Loop Until (Flaga = False)
‘Wyjdź z zewnętrznej pętli.
Przykład:
Dim Flaga, Licznik
Flaga = True: Licznik = 0
Do 'Zewnętrzna pętla.
Do While Licznik < 20 'Wewnętrzna pętla.
Licznik = Licznik + 1 'Zwiększaj licznik.
If Licznik = 10 Then
Flaga = False
Exit Do 'Wyjdź z wewnętrznej pętli.
End If
Loop
Loop Until (Flaga = False)
‘Wyjdź z zewnętrznej pętli.
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 59
Instrukcja p
ętli logicznej (Do ... Loop) c.d.
Przyk
ład (bez zastosowania s
łów kluczowych „While lub Until”):
Public Sub TestDanych()
Dim Odpowiedz As String
Odpowiedz = InputBox("Wpisz liter
ę (A-E)")
Do
If Odpowiedz = "" Then
Odpowiedz = InputBox("Nic nie wpisa
ł
e
ś. " & _
"Wpisz liter
ę A, B, C, D lub E.")
ElseIf Len(Odpowiedz) > 1 Then
Odpowiedz = InputBox("Wpisz tylko jedn
ą liter
ę.")
ElseIf Odpowiedz < "A" Or Odpowiedz > "E" Then
Odpowiedz = InputBox("Nieprawid
łowa litera. " & _
"Wpisz liter
ę A, B, C, D lub E.")
Else
MsgBox "Dzi
ękuj
ę. Dane zosta
ły przyj
ęte"
Exit
D
o
End
I
f
Loop
End Sub
Przyk
ład (bez zastosowania s
łów kluczowych „While lub Until”):
Public Sub TestDanych()
Dim Odpowiedz As String
Odpowiedz = InputBox("Wpisz liter
ę (A-E)")
Do
If Odpowiedz = "" Then
Odpowiedz = InputBox("Nic nie wpisa
ł
e
ś. " & _
"Wpisz liter
ę A, B, C, D lub E.")
ElseIf Len(Odpowiedz) > 1 Then
Odpowiedz = InputBox("Wpisz tylko jedn
ą liter
ę.")
ElseIf Odpowiedz < "A" Or Odpowiedz > "E" Then
Odpowiedz = InputBox("Nieprawid
łowa litera. " & _
"Wpisz liter
ę A, B, C, D lub E.")
Else
MsgBox "Dzi
ękuj
ę. Dane zosta
ły przyj
ęte"
Exit
D
o
End
I
f
Loop
End Sub
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 60
Instrukcja skoku do etykiety (GoTo)
Składnia:
Goto etykieta
Podstawowe zasady w stosowaniu instrukcji GoTo:
1. Wyrażenie będące etykietą musi występować jako pierwsze w
wierszu i nie może być poprzedzane znakami odstępów lub
tabulacji.
2. Etykieta musi być zakończona dwukropkiem.
3. Etykieta musi rozpoczynać się od litery, lecz w jej tekście mogą
występować cyfry - razem do 40 znaków nie licząc dwukropka.
4. Dla zgodności ze starszymi wersjami języka dopuszczone jest
stosowanie jako etykiety numeru wiersza programu. W tym
przypadku nie jest konieczne stawianie za etykietą dwukropka.
Składnia:
Goto etykieta
Podstawowe zasady w stosowaniu instrukcji GoTo:
1. Wyrażenie będące etykietą musi występować jako pierwsze w
wierszu i nie może być poprzedzane znakami odstępów lub
tabulacji.
2. Etykieta musi być zakończona dwukropkiem.
3. Etykieta musi rozpoczynać się od litery, lecz w jej tekście mogą
występować cyfry - razem do 40 znaków nie licząc dwukropka.
4. Dla zgodności ze starszymi wersjami języka dopuszczone jest
stosowanie jako etykiety numeru wiersza programu. W tym
przypadku nie jest konieczne stawianie za etykietą dwukropka.
Uwaga ! Częste stosowanie nie jest wskazane.
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 61
Przyk
ład zastosowania instrukcji (GoTo)
Przykład:
Public Sub SkokDoEtykiety()
Dim Wartosc
Wartosc = InputBox("Podaj liczb
ę specjaln
ą.")
If Wartosc = "" Then
MsgBox "Brak danych."
Exit Sub
End
I
f
Select Case Wartosc
Case 2100
GoTo WartoscSpecjalna
Case
I
s < 1000
MsgBox "Wartość mniejsza ni
ż 1000"
Case
I
s >= 1000
MsgBox "Wartość wi
ększa lub równa 1000"
End Select
Exit Sub
WartoscSpecjalna:
MsgBox "Podano wartość specjaln
ą."
End Sub
Przykład:
Public Sub SkokDoEtykiety()
Dim Wartosc
Wartosc = InputBox("Podaj liczb
ę specjaln
ą.")
If Wartosc = "" Then
MsgBox "Brak danych."
Exit Sub
End
I
f
Select Case Wartosc
Case 2100
GoTo WartoscSpecjalna
Case
I
s < 1000
MsgBox "Wartość mniejsza ni
ż 1000"
Case
I
s >= 1000
MsgBox "Wartość wi
ększa lub równa 1000"
End Select
Exit Sub
WartoscSpecjalna:
MsgBox "Podano wartość specjaln
ą."
End Sub
Kod
P
© Ζ.Ζ. Visual Basic dla Aplikacji Kod VBA - Podstawy 62
Przykład zastosowania instrukcji (GoTo) c.d.
Przykład:
Sub GoToDemo(Numer)
Dim MyString
If Numer = 1 Then GoTo Line1 Else GoTo Line2
‘==== Początek sekcji etykiet ======
Line1:
MyString = "Podałeś liczbę o wartości 1."
GoTo Line3
Line2:
MyString = "Podałeś liczbę o wartości 2."
Line3:
MsgBox MyString
End Sub
Przykład:
Sub GoToDemo(Numer)
Dim MyString
If Numer = 1 Then GoTo Line1 Else GoTo Line2
‘==== Początek sekcji etykiet ======
Line1:
MyString = "Podałeś liczbę o wartości 1."
GoTo Line3
Line2:
MyString = "Podałeś liczbę o wartości 2."
Line3:
MsgBox MyString
End Sub
Kod
P