Tesla (2020) Dutch

1
00:00:44,244 --> 00:00:47,844
Hij had een zwarte kat genaamd Macak
toen hij een jongen was.

2
00:00:52,835 --> 00:00:56,435
De kat volgde hem overal.

3
00:00:58,466 --> 00:01:02,066
En op een dag,
toen hij de kat over z'n rug aaide...

4
00:01:02,220 --> 00:01:05,820
...zag hij een wonder.

5
00:01:06,099 --> 00:01:09,699
Er knetterde licht onder z'n hand.

6
00:01:10,853 --> 00:01:13,730
Z'n vader legde uit
dat de bliksem in de lucht...

7
00:01:13,731 --> 00:01:17,331
...hetzelfde is als de vonken
die van Macaks rug vlogen.

8
00:01:18,361 --> 00:01:21,961
En Tesla vroeg zich af:

9
00:01:23,366 --> 00:01:26,535
Is de natuur een gigantische kat?

10
00:01:26,536 --> 00:01:30,122
En als dat zo is:

11
00:01:30,123 --> 00:01:33,723
Wie aait er dan over z'n rug?

12
00:01:39,716 --> 00:01:43,218
NEGEN JAAR EERDER

13
00:01:43,219 --> 00:01:46,819
EDISON MACHINE WORKS, NEW YORK
11 AUGUSTUS 1884

14
00:01:52,937 --> 00:01:56,106
De kracht van de gedachte.
Daar draait alles toch om?

15
00:01:56,107 --> 00:01:59,401
De kaarsen zijn daar toch in de kast?

16
00:01:59,402 --> 00:02:03,197
Uiteindelijk zullen we
in het donker kunnen zien.

17
00:02:03,364 --> 00:02:04,823
Ik heb ze gevonden.

18
00:02:04,824 --> 00:02:08,424
Er zijn er denk ik meer
in de rommelige la. Weet je waar die is?

19
00:02:10,788 --> 00:02:13,165
De rommelige la?

20
00:02:13,166 --> 00:02:17,045
Zijn er geen rommelige lades
waar jij vandaan komt?

21
00:02:17,212 --> 00:02:19,838
M'n moeder had een rommelige la.
En de jouwe?

22
00:02:19,839 --> 00:02:22,799
Laat m'n moeder erbuiten.

23
00:02:22,800 --> 00:02:25,677
Niemand had verwacht
dat je vanavond zou komen, Tom.

24
00:02:25,678 --> 00:02:28,847
Nee? Echt niet?

25
00:02:28,848 --> 00:02:32,448
Ik had het wel verwacht.

26
00:02:34,687 --> 00:02:37,981
Toen ik vijf jaar was...

27
00:02:37,982 --> 00:02:41,582
Ed, je hoeft niet te stoppen
omdat ik aan het praten ben.

28
00:02:44,155 --> 00:02:47,755
Toen ik vijf jaar was,
vaarden we het Eriemeer over...

29
00:02:47,825 --> 00:02:51,579
...om bij de Edisons in Vienna
op bezoek te gaan.

30
00:02:51,746 --> 00:02:54,039
Vienna, Ontario.

31
00:02:54,040 --> 00:02:59,629
Moeder en vader. M'n zussen Marion
en Tannie. M'n broer Charlie. Opa Sam.

32
00:03:00,630 --> 00:03:03,382
Ik heb leren zwemmen.

33
00:03:03,383 --> 00:03:05,926
Toen ik terug was in Ohio...

34
00:03:05,927 --> 00:03:09,179
...ging ik eropuit
met m'n goede vriend George.

35
00:03:09,180 --> 00:03:10,639
George Lockwood.

36
00:03:10,640 --> 00:03:12,516
Hij was even oud als ik.

37
00:03:12,517 --> 00:03:17,772
We gingen naar een vaartje bij m'n huis.
Ik ging het water in en George volgde me.

38
00:03:17,939 --> 00:03:21,901
Na afloop ging ik naar huis.
Ik voelde me verdoofd en ging naar bed.

39
00:03:24,320 --> 00:03:27,322
Toen m'n moeder me wakker maakte,
was het erg donker.

40
00:03:27,323 --> 00:03:30,158
Ze vroeg me naar George.

41
00:03:30,159 --> 00:03:33,370
Iedereen was naar hem op zoek.
De halve stad.

42
00:03:33,371 --> 00:03:37,750
Ze staken lantaarns aan, riepen z'n naam
en zochten overal.

43
00:03:37,917 --> 00:03:42,338
Ik zei haar dat ik George's hoofd
onder water had zien verdwijnen...

44
00:03:42,505 --> 00:03:45,132
...en dat ik lang op hem had gewacht.

45
00:03:45,133 --> 00:03:48,733
Ik wist niet wat ik moest doen.

46
00:03:49,304 --> 00:03:52,904
Ik was vijf jaar oud.

47
00:03:53,349 --> 00:03:55,767
Waarom moest ik daar nu aan denken?

48
00:03:55,768 --> 00:03:58,562
Ga naar huis, Tom. Ik meen het.

49
00:03:58,563 --> 00:04:02,163
Ik ga er altijd vanuit
dat mensen kunnen zwemmen.

50
00:04:02,442 --> 00:04:06,042
Hallo, Tesla. Ik heb je daar
nog niet eerder gezien.

51
00:04:08,448 --> 00:04:12,048
Klopt het dat je uit Transsylvanië komt?

52
00:04:14,162 --> 00:04:16,538
Nee.

53
00:04:16,539 --> 00:04:20,139
Heb je ooit mensenvlees gegeten?

54
00:04:22,795 --> 00:04:26,395
Ben je getrouwd?

55
00:04:27,592 --> 00:04:30,093
Nee.

56
00:04:30,094 --> 00:04:32,012
Waarom vraag je dat?

57
00:04:32,013 --> 00:04:35,613
We maken het de nieuwelingen
graag moeilijk.

58
00:04:37,852 --> 00:04:39,645
Ik kan zwemmen.

59
00:04:39,646 --> 00:04:42,564
Wat zei je daar?

60
00:04:42,565 --> 00:04:45,067
Wat je eerder vertelde...

61
00:04:45,068 --> 00:04:46,652
Ik kan zwemmen.

62
00:04:46,653 --> 00:04:50,155
O ja? Mooi.

63
00:04:50,156 --> 00:04:53,756
Dat zullen we wel zien.

64
00:05:08,758 --> 00:05:11,009
Heb medelijden met de arme immigrant.

65
00:05:11,010 --> 00:05:13,971
Dat wordt in een liedje bezongen.

66
00:05:13,972 --> 00:05:17,474
Tesla was met een open hart
naar Amerika gekomen.

67
00:05:17,475 --> 00:05:21,075
Vol met verwachtingen en hoop.

68
00:05:40,373 --> 00:05:43,973
Ik heb je over m'n broer verteld.

69
00:05:44,836 --> 00:05:48,436
Het was deze tijd van het jaar.

70
00:05:49,299 --> 00:05:52,551
Ik was zeven, hij was twaalf.

71
00:05:52,552 --> 00:05:55,888
Hij was niet direct overleden
nadat hij van het paard gegooid was.

72
00:05:55,889 --> 00:05:59,182
M'n moeder maakte me wakker.

73
00:05:59,183 --> 00:06:01,351
Ze bracht me naar het lichaam.

74
00:06:01,352 --> 00:06:03,896
Ze zei dat ik hem op de lippen
moest kussen.

75
00:06:03,897 --> 00:06:07,497
Z'n ijskoude lippen.

76
00:06:10,111 --> 00:06:13,530
Hij was de briljante van ons twee.

77
00:06:13,531 --> 00:06:17,131
Ik kon me niet met hem meten.

78
00:06:33,343 --> 00:06:36,943
'Beste Szigeti.

79
00:06:37,347 --> 00:06:41,059
Ik vind m'n draai
bij Edison Machine Works.

80
00:06:41,184 --> 00:06:43,018
Er is altijd te veel te doen.

81
00:06:43,019 --> 00:06:46,981
Er is niet genoeg tijd,
niet genoeg geld of mensen.

82
00:06:47,148 --> 00:06:51,819
Constante reparaties, upgrades,
spoedklussen.

83
00:06:52,487 --> 00:06:54,529
Edison slaapt nauwelijks.

84
00:06:54,530 --> 00:06:58,130
Hij verwacht dat iedereen om hem heen
nog minder slaapt.

85
00:06:59,827 --> 00:07:04,332
Hij praat met iedereen,
maar hij is niet in staat om te luisteren.

86
00:07:05,124 --> 00:07:08,335
Hij heeft geen interesse in m'n motor.

87
00:07:08,336 --> 00:07:10,295
Je kent het spreekwoord.

88
00:07:10,296 --> 00:07:13,896
"In de schaduw van een eik
kan niks groeien."'

89
00:07:20,515 --> 00:07:25,520
Ik had gehoopt dat Edison en ik...

90
00:07:25,687 --> 00:07:29,287
Dat we samen zouden werken. Dat hij...

91
00:07:29,649 --> 00:07:33,249
...me zou begrijpen.

92
00:07:34,487 --> 00:07:38,087
Dat we vrienden zouden zijn.

93
00:07:38,157 --> 00:07:42,120
Edison heeft geen eens tijd
om z'n haar te kammen.

94
00:07:42,287 --> 00:07:44,788
Er is meer aan de hand.

95
00:07:44,789 --> 00:07:47,374
Er was een overlijden in de familie.

96
00:07:47,375 --> 00:07:49,167
Niemand praat erover.

97
00:07:49,168 --> 00:07:52,296
Z'n vrouw.

98
00:07:52,297 --> 00:07:54,923
Z'n vrouw is overleden.

99
00:07:54,924 --> 00:07:58,524
Wanneer was dat?
-Dinsdag.

100
00:08:01,097 --> 00:08:04,893
Wisselstroom is tijdsverspilling.

101
00:08:06,060 --> 00:08:09,660
Onpraktisch en dodelijk.

102
00:08:09,981 --> 00:08:13,581
Er zit geen toekomst in.

103
00:08:18,197 --> 00:08:21,797
Vijftigduizend dollar.

104
00:08:21,826 --> 00:08:26,289
Denk je echt dat ik je 50.000 dollar
schuldig ben?

105
00:08:27,207 --> 00:08:29,082
Tesla.

106
00:08:29,083 --> 00:08:32,683
Je begrijpt de Amerikaanse humor niet.

107
00:08:40,511 --> 00:08:43,722
Ik denk niet dat het echt zo gebeurd is...

108
00:08:43,723 --> 00:08:46,225
...maar wat kan ik je erover vertellen?

109
00:08:46,226 --> 00:08:49,686
Als je Nikola Tesla googelt,
krijg je 34 miljoen resultaten.

110
00:08:49,687 --> 00:08:54,609
Wat betreft afbeeldingen zijn er drie
of vier foto's die steeds terugkomen.

111
00:08:55,818 --> 00:09:00,073
Ze worden gedraaid. Sommige zijn in kleur
of hebben bliksem op de achtergrond.

112
00:09:00,240 --> 00:09:03,367
Maar het zijn eigenlijk maar vier foto's.

113
00:09:03,368 --> 00:09:06,968
De rest is allemaal troebeler
en fantasierijker.

114
00:09:08,706 --> 00:09:10,624
HIJ CREËERDE EEN DODELIJKE STRAAL

115
00:09:10,625 --> 00:09:14,462
Hij werd geboren in 1856.
Ver bij de Gilded Age vandaan.

116
00:09:14,629 --> 00:09:19,259
In Lika, Smiljan, een klein
landelijk dorpje in wat nu Kroatië is.

117
00:09:19,384 --> 00:09:22,553
Z'n vader is
een orthodoxe Servische priester.

118
00:09:22,554 --> 00:09:24,388
Maar hij heeft een hechtere
band met z'n moeder.

119
00:09:24,389 --> 00:09:27,140
Een briljante vrouw die
niet kon lezen of schrijven.

120
00:09:27,141 --> 00:09:30,727
Hij is een voorzichtige jongen.
Hij is wat teruggetrokken en gesloten.

121
00:09:30,728 --> 00:09:33,105
Hij heeft een talenknobbel
en is goed in wiskunde.

122
00:09:33,106 --> 00:09:35,732
Hij tart z'n vader door bouwkunde
te studeren in Praag.

123
00:09:35,733 --> 00:09:37,025
Hij studeert nooit af.

124
00:09:37,026 --> 00:09:40,028
Als hij een depressie heeft gehad,
loopt hij...

125
00:09:40,029 --> 00:09:42,239
...met een vriend
in Boedapest door het park.

126
00:09:42,240 --> 00:09:48,246
In een flits ziet hij de motor die z'n
eerste revolutionaire uitvinding zou zijn.

127
00:09:50,874 --> 00:09:53,959
Wisselstroom is zonde van de tijd.

128
00:09:53,960 --> 00:09:56,253
Onpraktisch en dodelijk.

129
00:09:56,254 --> 00:09:59,854
Daar zit geen toekomst in.

130
00:10:01,342 --> 00:10:04,011
Vijftigduizend dollar.

131
00:10:04,012 --> 00:10:07,306
Denk je echt dat ik je 50.000 dollar
schuldig ben?

132
00:10:07,307 --> 00:10:11,686
Tesla, je begrijpt
de Amerikaanse humor niet.

133
00:10:20,403 --> 00:10:23,030
Een man die beweert
niet om geld te geven...

134
00:10:23,031 --> 00:10:26,631
...kan zichzelf gekweld voelen
bij het gebrek eraan.

135
00:10:26,659 --> 00:10:30,245
Edison daarentegen waardeert geld...

136
00:10:30,246 --> 00:10:32,873
...maar besteedt het sneller
dan dat hij het verdient.

137
00:10:32,874 --> 00:10:36,502
Maar hij verdient het altijd
in grote hoeveelheden.

138
00:10:37,462 --> 00:10:42,175
Als je Thomas Edison googelt,
krijg je meer dan 64 miljoen resultaten.

139
00:10:42,300 --> 00:10:44,593
Twee keer zoveel als Tesla.

140
00:10:44,594 --> 00:10:49,265
Edison is een van de beroemdste,
succesvolste mensen uit z'n tijd.

141
00:10:49,432 --> 00:10:52,226
Maar sommige feiten
worden over het hoofd gezien.

142
00:10:52,227 --> 00:10:57,982
Tesla ging voor Edison werken in
hetzelfde jaar dat Mary Edison overleed.

143
00:10:58,149 --> 00:11:01,193
'Hersenoedeem' werd er gerapporteerd.

144
00:11:01,194 --> 00:11:03,320
Een code voor een overdosis morfine.

145
00:11:03,321 --> 00:11:05,906
Ze was 15 toen ze elkaar ontmoetten
in de regen...

146
00:11:05,907 --> 00:11:08,033
...buiten Edisons winkel in Newark.

147
00:11:08,034 --> 00:11:11,634
Ze was 16 toen ze trouwden.
Ze was 25 toen ze stierf.

148
00:11:11,746 --> 00:11:15,917
Edison bleef achter
met drie jonge kinderen en veel zorgen.

149
00:11:22,882 --> 00:11:26,468
Je zou denken
dat Tesla's geluk hier keert.

150
00:11:26,469 --> 00:11:29,763
Hij vindt investeerders en richt
z'n verlichtingsbedrijf op.

151
00:11:29,764 --> 00:11:33,364
Maar z'n partners lichten hem op
en laten hem berooid achter.

152
00:11:35,687 --> 00:11:38,939
Hij komt aan de afgrond
van armoede te staan.

153
00:11:38,940 --> 00:11:42,276
Hij wordt greppelgraver
en graaft greppels voor kabels.

154
00:11:42,277 --> 00:11:45,877
Telefoonlijnen voor Western Union.

155
00:11:50,535 --> 00:11:52,452
Na een vernederend jaar...

156
00:11:52,453 --> 00:11:57,125
...stelt een sympathieke voorman hem voor
aan Alfred S. Brown en Charles F. Peck.

157
00:12:00,420 --> 00:12:04,020
De sleutel is dat de motor draait
door inductie.

158
00:12:04,132 --> 00:12:06,508
Een draaiend magnetisch veld.

159
00:12:06,509 --> 00:12:10,109
Ik heb de stroomwisselaar uitgeschakeld
die elektriciteit aan de rotor levert.

160
00:12:10,179 --> 00:12:14,183
Dus je hebt de stroomwisselaar,
borstels en vonkjes niet meer nodig.

161
00:12:14,350 --> 00:12:16,768
Geweldig.
-Er zijn geen vonkjes.

162
00:12:16,769 --> 00:12:19,104
Zijn die slecht?
-Ze zijn gewoon onnodig.

163
00:12:19,105 --> 00:12:22,705
Het magnetische veld leidt de stroom om.
-Mag ik?

164
00:12:22,859 --> 00:12:26,111
Wat voor werk deed je voor Edison?

165
00:12:26,112 --> 00:12:29,114
Ik heb 24 verschillende dynamo's
opnieuw ontworpen.

166
00:12:29,115 --> 00:12:32,242
En standaard machines.

167
00:12:32,243 --> 00:12:35,843
Ik heb langere magneten vervangen
door korte kernen.

168
00:12:35,955 --> 00:12:39,291
Ik kon hem niet interesseren
voor wisselstroom, maar...

169
00:12:39,292 --> 00:12:41,543
Ik weet het. Ik ben een elektricien,
maar hij...

170
00:12:41,544 --> 00:12:44,296
Ik ben advocaat.
-Maar hij begrijpt...

171
00:12:44,297 --> 00:12:47,132
Dit is meer dan alleen een motor.

172
00:12:47,133 --> 00:12:49,468
Het is een compleet systeem...

173
00:12:49,469 --> 00:12:53,681
...voor het opwekken, het zenden
en het toepassen van stroom.

174
00:12:54,474 --> 00:12:59,979
Je verdiende toch 15 dollar per week
bij Edison? We hebben het gecheckt.

175
00:13:00,104 --> 00:13:04,484
Edison neemt de beste mensen aan,
maar laat ze voor het privilege betalen.

176
00:13:04,651 --> 00:13:09,739
We hebben 50.000 dollar
voor een jaarlijks amortisatiefonds.

177
00:13:09,906 --> 00:13:12,658
En wisselstroom...
-Het maakt niet of het gevaarlijk is.

178
00:13:12,659 --> 00:13:14,201
Dat is het niet.
-Edison zegt...

179
00:13:14,202 --> 00:13:17,579
Dat vuur gevaarlijk is
als je je hand erin steekt.

180
00:13:17,580 --> 00:13:21,376
We zullen je een laboratorium
en een salaris geven.

181
00:13:21,501 --> 00:13:27,298
Van 250 dollar per maand.
Dat is beter dan je had verwacht, hè?

182
00:13:54,659 --> 00:13:58,288
Ik begrijp dat je moeder
niet erg onder de indruk is van mij.

183
00:14:01,291 --> 00:14:06,129
Edison ontmoette z'n tweede vrouw,
Mina Miller, in 1885.

184
00:14:07,463 --> 00:14:13,052
M'n moeder vindt ons aardse bestaan
onbeduidend.

185
00:14:13,970 --> 00:14:17,347
Haar vader had een fortuin verdiend
met het ontwerpen van een grasmaaier.

186
00:14:17,348 --> 00:14:19,725
De Buckeye Reaper.

187
00:14:19,726 --> 00:14:23,980
Als jongste van zeven kinderen was ze
verloofd met de zoon van een priester.

188
00:14:25,857 --> 00:14:28,525
Ze zegt dat als je dit leven verlaat...

189
00:14:28,526 --> 00:14:32,280
...dat je aan een gelukkiger bestaan
gaat beginnen.

190
00:14:32,447 --> 00:14:36,047
Eentje dat nooit ophoudt.

191
00:14:41,998 --> 00:14:45,598
Weet je wat m'n moeder tegen me zei?

192
00:14:50,215 --> 00:14:53,815
Eet nooit iets wat groter is dan je hoofd.

193
00:15:00,391 --> 00:15:03,991
Ik ga je vader vragen...

194
00:15:04,812 --> 00:15:08,412
...of ik...

195
00:15:09,943 --> 00:15:13,543
...jou morsecode mag leren.

196
00:15:14,030 --> 00:15:17,630
Zodat we kunnen praten zonder te praten.

197
00:15:21,871 --> 00:15:25,583
In plaats van een enkele spoel
gebruiken we...

198
00:15:25,750 --> 00:15:29,294
...vier spoelen die om
een gelamineerde ring zijn gewikkeld.

199
00:15:29,295 --> 00:15:36,553
Twee afzonderlijke AC-stromen worden
aan weerszijden in de spoelen gevoerd.

200
00:15:36,719 --> 00:15:39,221
De stromen zullen uit fase gaan lopen.

201
00:15:39,222 --> 00:15:43,309
Daardoor ontstaat er
een draaiend elektrisch veld.

202
00:15:45,645 --> 00:15:49,245
Geen vonkjes.

203
00:15:49,315 --> 00:15:53,945
Ik was met hem in Boedapest
toen hij dat idee kreeg.

204
00:15:54,112 --> 00:16:00,118
Hij zag het in z'n hoofd
en tekende het in het zand.

205
00:16:01,786 --> 00:16:05,386
Dat is waar. Dat was vijf jaar geleden.

206
00:16:07,458 --> 00:16:11,058
Kijk eens waar we nu zijn.

207
00:16:12,922 --> 00:16:18,136
New Orleans, St. Paul, Chicago,
Philadelphia, Brooklyn.

208
00:16:18,261 --> 00:16:24,142
Edison heeft 121 krachtcentrales
in de Verenigde Staten.

209
00:16:24,309 --> 00:16:27,895
Ook in Berlijn, Milaan, Parijs...

210
00:16:27,896 --> 00:16:32,191
...Bordeaux, Amsterdam, München, overal.

211
00:16:32,358 --> 00:16:35,777
Als we dit sterk kunnen maken,
dan verandert alles.

212
00:16:35,778 --> 00:16:39,378
Het zal hem van z'n stuk brengen.

213
00:16:43,077 --> 00:16:44,995
Wat is er met dat blikje?

214
00:16:44,996 --> 00:16:47,331
Dat is een prototype.

215
00:16:47,332 --> 00:16:50,584
Verwacht je dat ik ga investeren
in een draaiend schoenpoetsblikje?

216
00:16:50,585 --> 00:16:55,590
Ja, die motor zal het werk
van de wereld verrichten.

217
00:16:58,343 --> 00:17:01,943
Het zal mensen bevrijden.

218
00:17:40,718 --> 00:17:44,318
Het is perfect. Ik feliciteer je ermee.

219
00:17:44,931 --> 00:17:48,560
Het rendement is ongetwijfeld gelijk
aan de beste gelijkstroommotor.

220
00:17:48,726 --> 00:17:52,772
Wat betreft spanningspotentialen
is hij ongeëvenaard.

221
00:17:52,939 --> 00:17:56,943
De beste machine is degene
met de minste onderdelen.

222
00:17:57,485 --> 00:18:01,085
Iedereen is hiernaar op zoek geweest.
Waar zat je verstopt?

223
00:18:01,197 --> 00:18:02,155
Wat bedoelt u?

224
00:18:02,156 --> 00:18:05,409
Je bent geen lid van de AIEE.
-Het Amerikaanse Instituut...

225
00:18:05,410 --> 00:18:09,205
Het National Electric Light Association.
Of de Electrical Club van New York.

226
00:18:09,372 --> 00:18:11,832
Uw goedkeuring betekent veel voor ons.

227
00:18:11,833 --> 00:18:13,917
Voor ons allemaal.

228
00:18:13,918 --> 00:18:17,714
Mr Tesla heeft zich gedeisd gehouden.

229
00:18:17,881 --> 00:18:21,008
Dat zal gaan veranderen.
-Ik kan jullie vertellen...

230
00:18:21,009 --> 00:18:23,802
...dat het octrooibureau
de aanvraag niet zal accepteren.

231
00:18:23,803 --> 00:18:25,762
Hoe bedoelt u?

232
00:18:25,763 --> 00:18:29,349
Denk je dat je alles wat je gedaan hebt
onder één octrooi kunt scharen?

233
00:18:29,350 --> 00:18:33,104
Je moet het opsplitsen
in een aantal afzonderlijke uitvindingen.

234
00:18:36,024 --> 00:18:40,069
Zo denk ik erover. We bevinden ons
op een keerpunt in de geschiedenis...

235
00:18:40,236 --> 00:18:42,446
Sorry dat ik laat ben.

236
00:18:42,447 --> 00:18:45,657
Evelyn.

237
00:18:45,658 --> 00:18:49,662
Dit is Mr Tesla.

238
00:18:49,829 --> 00:18:53,123
Mr Peck en Mr Brown, z'n zakenpartners.

239
00:18:53,124 --> 00:18:57,420
En Mr...
-Anthony Szigeti. Tesla's assistent.

240
00:18:58,630 --> 00:19:02,230
M'n nichtje Evelyn en...
-Anne.

241
00:19:03,843 --> 00:19:07,221
Sorry, ik ben een gewoontedier.

242
00:19:07,222 --> 00:19:11,893
Ga zitten en bekijk Tesla's motor eens.
Het zal hem beroemd maken.

243
00:19:15,605 --> 00:19:19,205
In dat geval kunnen we
m'n broodje wel delen.

244
00:19:27,075 --> 00:19:30,675
Hou je van sneeuw?
Het lijkt erop alsof er meer gaat komen.

245
00:19:32,747 --> 00:19:33,830
Laat het ze maar zien.

246
00:19:33,831 --> 00:19:37,431
Hij heeft de stroomwisselaar en de vonken
die daarbij horen uitgeschakeld.

247
00:19:37,460 --> 00:19:40,295
M'n oom houdt meer van machines
dan van mensen.

248
00:19:40,296 --> 00:19:42,297
O ja? Dat is mogelijk.

249
00:19:42,298 --> 00:19:45,384
We beschouwen machines
als een verlengstuk van mensen.

250
00:19:45,385 --> 00:19:48,985
Niet als het tegenovergestelde van mensen.

251
00:19:51,891 --> 00:19:54,268
Niets raakt elkaar.
-Dat klopt.

252
00:19:54,269 --> 00:19:57,869
Geen vonkjes.

253
00:19:58,314 --> 00:20:01,567
De nieuwe machines hebben iets extra's.

254
00:20:01,568 --> 00:20:05,238
Toen m'n nicht overleed, leek het alsof ze
bij me was als ik het licht aandeed.

255
00:20:05,405 --> 00:20:07,739
Elektrisch licht.

256
00:20:07,740 --> 00:20:11,452
Het leek erop alsof er iets in de stroom,
het licht en de lucht was...

257
00:20:12,787 --> 00:20:16,387
...waardoor ze kon blijven rondhangen.

258
00:20:41,190 --> 00:20:45,361
Ik heb nu het genoegen u kennis
te laten maken met een nieuw systeem...

259
00:20:45,528 --> 00:20:49,699
...van elektrische transformatie
en energieverdeling...

260
00:20:49,824 --> 00:20:53,424
...door middel van wisselstroom.

261
00:20:57,207 --> 00:20:59,750
M'n aankondiging was nogal kort...

262
00:20:59,751 --> 00:21:04,631
...dus ik zal zeer verheugd zijn
als het beetje werk dat ik gedaan heb...

263
00:21:04,797 --> 00:21:08,397
...uw goedkeuring krijgt.

264
00:21:17,852 --> 00:21:21,481
Het belang van het handhaven
van de intensiteit van de poolconstante...

265
00:21:21,648 --> 00:21:23,815
...is dat als dit
geproduceerd kan worden...

266
00:21:23,816 --> 00:21:28,071
...we in plaats van het anker
een gewoon stalen blok kunnen gebruiken.

267
00:21:28,238 --> 00:21:31,838
Haal me hier weg.

268
00:21:36,704 --> 00:21:40,500
Westinghouse. George Westinghouse.

269
00:21:40,667 --> 00:21:42,960
Uiteraard wil hij de motor hebben.

270
00:21:42,961 --> 00:21:45,712
We vertellen hem
dat er nog een partij bij betrokken is.

271
00:21:45,713 --> 00:21:49,313
Een kapitalist uit San Francisco
die 200.000 dollar biedt.

272
00:21:49,384 --> 00:21:52,984
En 2,50 dollar per paardenkracht...

273
00:21:53,137 --> 00:21:56,808
...voor iedere motor die we installeren.

274
00:21:56,975 --> 00:22:01,062
Een strategie. Een truc.
Daarin kun je toch wel meegaan?

275
00:22:02,730 --> 00:22:06,330
Er is niemand anders. Westinghouse
is de enige die het geld heeft.

276
00:22:06,359 --> 00:22:09,152
Het geld en het lef.

277
00:22:09,153 --> 00:22:12,865
George Westinghouse was 16
toen hij ging vechten in de burgeroorlog.

278
00:22:13,032 --> 00:22:15,367
Hij was in dienst van de marine
van het Noorden...

279
00:22:15,368 --> 00:22:18,120
...en werd gepromoveerd tot korporaal.

280
00:22:18,121 --> 00:22:21,331
Toen hij 21 was,
vond hij de luchtrem voor treinen uit.

281
00:22:21,332 --> 00:22:24,793
Hij verdiende een fortuin
omdat alle spoorwegen het nodig hadden.

282
00:22:24,794 --> 00:22:28,297
Hij is een uitvinder en zakenman.
Een zeldzame mix.

283
00:22:28,298 --> 00:22:32,552
Hij koopt octrooien van anderen
om ze uit te werken in grotere concepten.

284
00:22:32,719 --> 00:22:34,678
Hij heeft een hekel aan zelfpromotie.

285
00:22:34,679 --> 00:22:38,279
Als je hem googelt,
krijg je maar vijf miljoen resultaten.

286
00:22:38,474 --> 00:22:42,074
Hij ontmoette z'n vrouw Marguerite
in de trein.

287
00:22:44,022 --> 00:22:45,772
PITTSBURGH, PENNSYLVANIA
14 AUGUSTUS 1888

288
00:22:45,773 --> 00:22:49,736
Westinghouse koopt de octrooien van Tesla
voor wat nu een miljoen waard zou zijn.

289
00:22:49,861 --> 00:22:53,698
Hij laat Tesla naar z'n thuisbasis komen
om toezicht te houden op de productie.

290
00:22:58,661 --> 00:23:01,788
Royalty's voor elke verkochte motor
leveren Tesla meer miljoenen op.

291
00:23:01,789 --> 00:23:05,389
In de jaren die volgen
vergaart hij een fortuin.

292
00:23:08,254 --> 00:23:13,384
Ken je Brown? Hij werkt voor Edison.

293
00:23:13,551 --> 00:23:16,261
Harold P. Brown?

294
00:23:16,262 --> 00:23:20,099
Ik ken Alfred S. Brown. Een zakenpartner.

295
00:23:20,225 --> 00:23:23,227
Brown is een veelvoorkomende
Amerikaanse naam.

296
00:23:23,228 --> 00:23:26,688
Brown en Green, twee kleurennamen.

297
00:23:26,689 --> 00:23:28,982
Ik heb een Orange gekend, James.

298
00:23:28,983 --> 00:23:33,029
Maar hij sprak het uit als Orànge.
Maar goed.

299
00:23:33,738 --> 00:23:36,949
Harold P. Brown heeft stiekem
een paar van onze machines gekocht...

300
00:23:36,950 --> 00:23:40,202
...en is gaan 'westinghousen'.
Zo noemt hij het.

301
00:23:40,203 --> 00:23:46,042
Hij heeft 24 honden gekocht
van kinderen voor 25 cent per stuk.

302
00:23:46,209 --> 00:23:49,461
Wat hij doet in de naam
van de wetenschap...

303
00:23:49,462 --> 00:23:53,967
...is dat hij de hond een stroomstoot
geeft van 1400 volt gelijkstroom.

304
00:23:54,133 --> 00:23:56,134
Zonder fatale gevolgen.

305
00:23:56,135 --> 00:24:02,058
Daarna maakt hij dezelfde hond af met
400 tot 800 volt Westinghouse-stroom.

306
00:24:10,900 --> 00:24:15,071
Sorry voor het lawaai en de hitte.

307
00:24:16,906 --> 00:24:20,869
Pittsburgh heeft zo z'n charme,
maar soms lijkt het...

308
00:24:30,920 --> 00:24:36,301
Brown heeft me uitgedaagd tot een duel.

309
00:24:37,468 --> 00:24:40,888
Hij wil dat ik de machine meebreng
naar New York...

310
00:24:40,889 --> 00:24:44,349
...en dat ik mezelf blootstel
aan elektrische schokken.

311
00:24:44,350 --> 00:24:46,435
Wisselstroom uiteraard.

312
00:24:46,436 --> 00:24:49,771
Terwijl hij gelijkstroom zal ontvangen.

313
00:24:49,772 --> 00:24:53,372
We beginnen met 100 volt...

314
00:24:53,401 --> 00:24:56,236
...en verhogen dan steeds met 50 volt...

315
00:24:56,237 --> 00:25:00,658
...totdat een van ons publiekelijk
z'n fout toegeeft.

316
00:25:03,494 --> 00:25:05,913
Ik zal het doen.

317
00:25:05,914 --> 00:25:07,331
Dat is heel aardig van je...

318
00:25:07,332 --> 00:25:12,462
...maar zelfs als jij of ik aan zo'n
kinderachtig spelletje mee gaat doen...

319
00:25:12,629 --> 00:25:16,591
...dan nog zullen ze zich opmaken
voor de executie van Kemmler.

320
00:25:16,758 --> 00:25:20,010
Kemmler?
-De bijlmoordenaar.

321
00:25:20,011 --> 00:25:24,140
Om eerlijk te zijn gebruikte
hij maar een klein bijltje.

322
00:25:25,934 --> 00:25:28,518
Ik moest het wel doen.

323
00:25:28,519 --> 00:25:32,119
Ik wilde haar vermoorden.
Hoe eerder ik opgehangen word, hoe beter.

324
00:25:33,483 --> 00:25:36,985
In plaats van ophanging
willen ze hem nu gaan elektrocuteren.

325
00:25:36,986 --> 00:25:40,364
Onze vriend Edison gaat getuigen.

326
00:25:40,365 --> 00:25:45,370
Hij zal voorstellen om
een Westinghouse-machine te gebruiken.

327
00:25:47,539 --> 00:25:50,874
Hij is bang.

328
00:25:50,875 --> 00:25:54,378
Ober, nog wat limonade.

329
00:25:54,379 --> 00:25:56,296
Wil jij limonade?

330
00:25:56,297 --> 00:25:59,897
Nee, bedankt.

331
00:26:00,343 --> 00:26:03,011
AC tegen DC.

332
00:26:03,012 --> 00:26:06,612
Mensen denken dat het een verschil
van mening is, maar wij weten wel beter.

333
00:26:06,724 --> 00:26:09,351
Ik heb contact gezocht met Edison.

334
00:26:09,352 --> 00:26:12,952
Ik heb hem hier uitgenodigd
en ik heb een fusie voorgesteld.

335
00:26:13,064 --> 00:26:16,316
Hij is te druk.
Hij heeft me teruggeschreven.

336
00:26:16,317 --> 00:26:19,917
'Het werken in m'n laboratorium
kost al m'n tijd.'

337
00:26:30,039 --> 00:26:33,639
Het is oorlog.

338
00:26:52,979 --> 00:26:54,980
Uw naam?

339
00:26:54,981 --> 00:26:57,649
Thomas Alva Edison.

340
00:26:57,650 --> 00:27:00,777
Wat bent u van beroep?
-Uitvinder.

341
00:27:00,778 --> 00:27:05,491
Heeft u veel tijd besteed
aan het onderwerp elektriciteit?

342
00:27:05,658 --> 00:27:08,869
Ja, natuurlijk.

343
00:27:08,870 --> 00:27:13,917
Hoelang bent u al werkzaam
als uitvinder of elektricien?

344
00:27:14,083 --> 00:27:16,043
Zesentwintig jaar.

345
00:27:16,044 --> 00:27:21,090
Kunt u ons vertellen
hoeveel stroom er nodig is...

346
00:27:21,257 --> 00:27:24,857
...om in alle gevallen
dood te veroorzaken?

347
00:27:25,011 --> 00:27:28,263
Nou, ik ben tegen de doodstraf.

348
00:27:28,264 --> 00:27:33,770
De vraag is niet of wij als individuen
in de doodstraf geloven.

349
00:27:33,937 --> 00:27:39,317
De toepassing is wettelijk toegestaan
in alle tijden en in alle landen...

350
00:27:39,484 --> 00:27:43,084
...en zal waarschijnlijk voor altijd
blijven bestaan.

351
00:27:43,988 --> 00:27:50,245
Mr Edison, leg het verschil eens uit
tussen gelijkstroom en wisselstroom.

352
00:27:50,411 --> 00:27:54,832
Gelijkstroom stroomt
als water door een pijp.

353
00:27:54,999 --> 00:28:00,755
Wisselstroom is alsof water
gedurende een bepaalde tijd...

354
00:28:00,922 --> 00:28:03,632
...in één richting door de buis
zou stromen...

355
00:28:03,633 --> 00:28:07,637
...en dan gedurende een bepaalde tijd
wordt omgedraaid.

356
00:28:07,804 --> 00:28:11,306
Gelijkstroom is als een rivier
die vreedzaam naar de zee stroomt.

357
00:28:11,307 --> 00:28:16,479
Wisselstroom is als een stroom
die woest over de afgrond raast.

358
00:28:18,773 --> 00:28:22,402
Heeft u de elektrische weerstand
van mensen gemeten?

359
00:28:22,569 --> 00:28:23,777
Ja, dat heb ik gedaan.

360
00:28:23,778 --> 00:28:27,907
Kan een kunstmatige stroom zodanig
worden gegenereerd en toegepast...

361
00:28:28,074 --> 00:28:31,118
...dat die in iedere situatie
een mens kan doden?

362
00:28:31,119 --> 00:28:34,719
Ja.
-Direct?

363
00:28:35,623 --> 00:28:39,223
Direct?

364
00:28:39,460 --> 00:28:43,060
Ja.

365
00:28:49,596 --> 00:28:53,196
Dank u. Mr Cochran.
-Dank u.

366
00:28:53,474 --> 00:28:57,520
Het baart me zorgen dat verschillende
mannen in uw experimenten...

367
00:28:57,687 --> 00:29:00,397
...verschillende weerstanden
hebben getoond.

368
00:29:00,398 --> 00:29:02,357
Wat zou het effect zijn...
-Sorry.

369
00:29:02,358 --> 00:29:05,319
Ik kan u niet verstaan.
U moet harder praten.

370
00:29:05,320 --> 00:29:08,920
Ik ben bang dat de stroom
onvoorziene effecten zal hebben.

371
00:29:09,032 --> 00:29:11,491
Wat zou het effect zijn op Kemmler...

372
00:29:11,492 --> 00:29:14,328
...als we de stroom
vijf of zes minuten toepassen?

373
00:29:14,329 --> 00:29:17,247
Wacht even.

374
00:29:17,248 --> 00:29:18,790
Wat u nu zegt...

375
00:29:18,791 --> 00:29:22,391
Wat gebeurt er met Kemmler als we
de stroom vijf of zes minuten toepassen?

376
00:29:22,503 --> 00:29:25,130
Zal hij niet verkoold worden?

377
00:29:25,131 --> 00:29:27,591
Nee, hij zal worden gemummificeerd.

378
00:29:27,592 --> 00:29:31,679
Al het water in z'n lichaam zou verdampen,
maar daar gaat het niet om.

379
00:29:31,846 --> 00:29:36,976
Slechts duizend volt van één ampère stroom
is tien keer zoveel als je nodig hebt...

380
00:29:37,101 --> 00:29:40,855
...om iemand met
de Westinghouse-dynamo te doden.

381
00:29:40,980 --> 00:29:45,109
Westinghouse gebruikt 2000 volt meer.

382
00:29:52,075 --> 00:29:55,160
Stel dat een man een draad aanraakt
op een natte plek...

383
00:29:55,161 --> 00:29:58,761
Nou, dan is hij ten dode opgeschreven.

384
00:30:00,458 --> 00:30:03,377
Is dat wat u denkt?
-Pardon?

385
00:30:03,378 --> 00:30:05,879
Is dat wat u denkt? Klopt dat?

386
00:30:05,880 --> 00:30:09,480
Is het niet gebaseerd op kennis?
-Dat klopt.

387
00:30:09,801 --> 00:30:13,401
Ik heb nog nooit iemand vermoord.

388
00:30:24,607 --> 00:30:26,441
Zijn jullie schoolvrienden?

389
00:30:26,442 --> 00:30:30,655
Acht jaar geleden waren we
collega's in Boedapest.

390
00:30:30,780 --> 00:30:32,406
Vrienden, ja.

391
00:30:32,407 --> 00:30:34,616
En toen kwam Parijs...

392
00:30:34,617 --> 00:30:38,078
Hij is ook een uitvinder.

393
00:30:38,079 --> 00:30:43,042
Ik heb blijkbaar een gave
om andere uitvinders te helpen.

394
00:30:46,170 --> 00:30:49,770
Je doet me aan m'n kat denken.

395
00:30:51,092 --> 00:30:54,386
Als ik hem zou moeten interviewen
dan moet ik me goed voorbereiden...

396
00:30:54,387 --> 00:30:57,987
...om hem interessante vragen
te kunnen stellen.

397
00:31:02,312 --> 00:31:04,146
Waar kom je vandaan?

398
00:31:04,147 --> 00:31:08,526
Hij komt uit een klein dorp
in het Oostenrijkse rijk.

399
00:31:08,693 --> 00:31:10,402
Een bescheiden start.

400
00:31:10,403 --> 00:31:12,696
Net zoals Abraham Lincoln.

401
00:31:12,697 --> 00:31:16,297
Hij heeft veel goede herinneringen.

402
00:31:16,451 --> 00:31:19,036
Ja.

403
00:31:19,037 --> 00:31:21,830
Ik weet nog wel toen ik 17 was...

404
00:31:21,831 --> 00:31:24,499
Het was zomer.
Ik woonde op het platteland.

405
00:31:24,500 --> 00:31:26,919
Er was een cholera-epidemie.

406
00:31:26,920 --> 00:31:30,882
Ze verbrandden bomen op straat
om boze geesten af te weren.

407
00:31:31,049 --> 00:31:34,649
Ze dronken besmet water
en stierven als honden.

408
00:31:41,351 --> 00:31:46,147
Ik realiseerde me net, Mr Tesla en Mr...
-Szigeti.

409
00:31:46,314 --> 00:31:48,565
Ik realiseerde me net hoe laat het is.

410
00:31:48,566 --> 00:31:52,195
En iemands vader verwacht haar
op tijd thuis.

411
00:31:52,362 --> 00:31:55,962
Het kan hem niets schelen.

412
00:31:58,117 --> 00:32:01,717
Je weet toch wel wie m'n vader is?

413
00:32:02,539 --> 00:32:04,540
Ja.

414
00:32:04,541 --> 00:32:08,141
Beschouw je m'n vader als
een kwaadaardige kracht in de wereld?

415
00:32:09,546 --> 00:32:13,146
Iemand die een fortuin vergaart
als een piraat of een gangster?

416
00:32:14,592 --> 00:32:18,192
Die macht verkrijgt door arbeiders
en middelen uit te buiten...

417
00:32:18,221 --> 00:32:21,807
...markten te bespelen
en economieën te manipuleren?

418
00:32:21,808 --> 00:32:24,851
Of is hij een grootindustrieel?

419
00:32:24,852 --> 00:32:27,062
Doet hij positieve dingen?

420
00:32:27,063 --> 00:32:31,150
Verruimt hij in feite de markten
en zorgt hij voor meer banen...

421
00:32:31,317 --> 00:32:34,917
...en geeft hij enorme sommen geld
aan de minder bedeelden?

422
00:32:35,697 --> 00:32:39,297
Deze jongedame is onder m'n hoede
en ik moet haar naar huis brengen.

423
00:32:44,831 --> 00:32:48,431
Tot snel, Mr Tesla.

424
00:32:52,630 --> 00:32:56,230
Ja, tot snel.

425
00:32:56,593 --> 00:33:00,193
Of sneller. Je weet het maar nooit.

426
00:33:19,198 --> 00:33:21,366
Anne Morgan.

427
00:33:21,367 --> 00:33:24,967
Dochter van J. Pierpont Morgan.

428
00:33:25,538 --> 00:33:28,624
M'n vader wilde graag Pierpont
genoemd worden.

429
00:33:28,625 --> 00:33:30,417
Pierpont Morgan.

430
00:33:30,418 --> 00:33:32,377
Destijds, en voor de jaren die volgden...

431
00:33:32,378 --> 00:33:34,838
...was hij een van de rijkste mannen
ter wereld.

432
00:33:34,839 --> 00:33:36,256
Hij werd rijk geboren.

433
00:33:36,257 --> 00:33:38,842
Hij kwam al vroeg
in het familiebankbedrijf.

434
00:33:38,843 --> 00:33:41,470
In 1861 toen hij 24 was...

435
00:33:41,471 --> 00:33:44,890
...trouwde hij met z'n eerste vrouw,
Amelia Sturges.

436
00:33:44,891 --> 00:33:46,850
Hij ging met haar naar Europa toe.

437
00:33:46,851 --> 00:33:50,563
Bij haar werd tuberculose vastgesteld
en vier maanden later overleed ze.

438
00:33:50,730 --> 00:33:52,940
Hij was er kapot van.

439
00:33:52,941 --> 00:33:54,900
Hij ging op in z'n werk.

440
00:33:54,901 --> 00:33:59,364
Bankieren, geldzaken,
hij kocht en verhandelde bedrijven.

441
00:33:59,530 --> 00:34:01,531
Hij heeft zich nooit afgevraagd...

442
00:34:01,532 --> 00:34:04,660
...wie de rug van de kat streelt.

443
00:34:04,661 --> 00:34:08,498
Hij trouwde met Francis Louisa Tracy
en ze kregen vier kinderen.

444
00:34:08,623 --> 00:34:12,223
Ik ben de jongste.

445
00:34:16,589 --> 00:34:22,053
Hij huurde Thomas Edison in om
elektriciteit te installeren in ons huis.

446
00:34:22,220 --> 00:34:26,057
De eerste privéwoning in New York
die werd verlicht door Edisons licht.

447
00:34:26,641 --> 00:34:31,271
Terwijl Tesla zijn ontwerpen voor de
perfecte inductiemotor perfectioneerde...

448
00:34:31,437 --> 00:34:35,441
...stopte m'n vader miljoenen in
de Edison General Electric Company.

449
00:34:41,364 --> 00:34:48,621
Een vrouw als zij
kan al je dromen uit laten komen.

450
00:34:52,417 --> 00:34:55,669
Al m'n dromen zijn al uitgekomen.

451
00:34:55,670 --> 00:34:57,713
Ik weet het.

452
00:34:57,714 --> 00:35:01,314
Maar je komt kapitaal tekort.

453
00:35:05,847 --> 00:35:09,559
Ik treuzelde, omdat ik...

454
00:35:11,102 --> 00:35:14,702
...moed bij elkaar moest rapen
om dit te laten zien.

455
00:35:22,363 --> 00:35:27,410
Het is een kompas om schepen
op zee te besturen.

456
00:35:36,628 --> 00:35:40,228
Het is mooi.

457
00:35:41,132 --> 00:35:44,732
Ja, het is heel mooi.

458
00:35:45,261 --> 00:35:48,861
Maar...

459
00:35:49,140 --> 00:35:52,740
...Sir William Thomson
heeft het al gemaakt.

460
00:35:54,771 --> 00:35:57,189
Lord Kelvin.

461
00:35:57,190 --> 00:36:00,790
Als je het wilt,
kan ik je het logboek laten zien.

462
00:36:03,863 --> 00:36:07,463
Nou...

463
00:36:07,992 --> 00:36:11,453
Ik had het je eerder moeten laten zien.

464
00:36:11,454 --> 00:36:15,054
Ja.

465
00:36:27,387 --> 00:36:30,987
Ik...

466
00:36:35,436 --> 00:36:40,483
Veel succes met Anne Morgan.

467
00:37:04,716 --> 00:37:07,634
Heren.

468
00:37:07,635 --> 00:37:11,235
Dit is William Kemmler.

469
00:37:16,728 --> 00:37:20,328
Ik wens jullie allemaal veel succes.

470
00:37:21,566 --> 00:37:25,068
Ik geloof dat ik naar een goede plek ga...

471
00:37:25,069 --> 00:37:28,669
...en ik ben klaar om te gaan.

472
00:37:52,472 --> 00:37:54,223
Ik heb geen haast.

473
00:37:54,224 --> 00:37:56,391
Laten we dit goed doen.

474
00:37:56,392 --> 00:37:59,992
Ik wil geen risico lopen met dit ding.
Begrijpt u dat?

475
00:38:08,988 --> 00:38:12,588
Anne is erg van slag.

476
00:38:13,701 --> 00:38:16,245
Ze zegt dat jij in je hoofd leeft.

477
00:38:16,246 --> 00:38:19,540
Dat doet toch iedereen?

478
00:38:19,541 --> 00:38:23,753
Te veel in je hoofd.
Ze voelt zich buitengesloten.

479
00:38:27,382 --> 00:38:30,592
Soms lijkt het erop
dat ik alleen maar nadenk.

480
00:38:30,593 --> 00:38:34,193
Dagenlang, wekenlang.

481
00:38:34,722 --> 00:38:37,599
Hebben jullie dit gezien? De late editie?

482
00:38:37,600 --> 00:38:40,060
Ze hebben er een potje van gemaakt.

483
00:38:40,061 --> 00:38:42,312
Wreed.

484
00:38:42,313 --> 00:38:45,399
Alsof m'n hersenen in brand staan.

485
00:38:45,400 --> 00:38:49,000
Wie kan daar nou mee leven?

486
00:38:51,990 --> 00:38:54,700
'Toen ik dacht al m'n fouten
uit te slapen...

487
00:38:54,701 --> 00:38:58,997
...merkte ik dat sommigen het bed
met gedachten hadden gevuld.

488
00:38:59,163 --> 00:39:01,498
Ik dacht aan doornen.'

489
00:39:01,499 --> 00:39:04,334
'Met het overhalen van een hendel
spande z'n lichaam zich aan.

490
00:39:04,335 --> 00:39:07,004
Het leek alsof hij door de ruimte
zou worden gegooid...

491
00:39:07,005 --> 00:39:09,381
...ware het niet
dat de riemen hem tegenhielden.'

492
00:39:09,382 --> 00:39:11,466
Wat is dat?

493
00:39:11,467 --> 00:39:13,260
Thuis.

494
00:39:13,261 --> 00:39:16,054
'Het lichaam was zo stijf
alsof het versteend was...

495
00:39:16,055 --> 00:39:18,849
...afgezien van de rechterwijsvinger.

496
00:39:18,850 --> 00:39:22,896
Die verkrampte zodanig dat de nagel
het vlees doorboorde...

497
00:39:23,021 --> 00:39:26,621
...en het bloed op de armleuning
van de stoel druppelde.'

498
00:39:31,779 --> 00:39:35,867
Er waren twee of drie dokters
die Kemmler nog zagen ademen.

499
00:39:41,998 --> 00:39:45,584
Hij was niet dood.

500
00:39:45,585 --> 00:39:47,669
Ze startten de machine weer opnieuw op...

501
00:39:47,670 --> 00:39:50,881
...en dienden nog eens 1000 volt toe.

502
00:39:50,882 --> 00:39:54,009
Daarmee lukte het wel.

503
00:39:54,010 --> 00:39:57,610
Waar was Kemmler voor veroordeeld?

504
00:39:58,598 --> 00:39:59,973
Hij had z'n vrouw vermoord.

505
00:39:59,974 --> 00:40:01,642
Was Edison erbij?

506
00:40:01,643 --> 00:40:02,726
Hij is in Parijs.

507
00:40:02,727 --> 00:40:06,021
Zeven van z'n bedrijven fuseren
met internationals...

508
00:40:06,022 --> 00:40:09,622
...met de steun van Deutsche Bank.

509
00:40:11,861 --> 00:40:14,279
KEMMLERS VERSCHRIKKELIJKE DOOD

510
00:40:14,280 --> 00:40:16,823
DE STROOM WERD
EEN TWEEDE KEER TOEGEDIEND

511
00:40:16,824 --> 00:40:20,424
En Drexel, Morgan & Company.
-Morgan.

512
00:40:29,671 --> 00:40:31,046
Het komt door de dokters.

513
00:40:31,047 --> 00:40:34,258
Ze diende de stroom via z'n hoofd toe.
Haar geleidt niet.

514
00:40:34,259 --> 00:40:37,386
Ze hadden z'n hand
in een pot met water moeten doen.

515
00:40:37,387 --> 00:40:40,987
De volgende keer zullen ze het
wel goed doen.

516
00:41:04,080 --> 00:41:07,750
Je geeft me m'n zin vanwege m'n vader.

517
00:41:07,917 --> 00:41:11,517
Nee.

518
00:41:11,796 --> 00:41:14,590
Ik begon me af te vragen...

519
00:41:14,591 --> 00:41:19,554
...of iemand ooit Tesla
kon bereiken of beroeren...

520
00:41:19,721 --> 00:41:23,321
...zoals z'n moeder dat had gedaan.

521
00:41:24,809 --> 00:41:27,936
Hij had een visioen
vlak voordat ze stierf.

522
00:41:27,937 --> 00:41:31,733
Paaszondag om 1.00 uur, 1892.

523
00:41:31,900 --> 00:41:34,318
Na haar begrafenis werd hij ziek.

524
00:41:34,319 --> 00:41:38,489
Drie weken lang leefde hij als een schim
in het dorp waar ze geboren was.

525
00:41:38,656 --> 00:41:40,407
Toen leefde hij weer op.

526
00:41:40,408 --> 00:41:44,008
Hij gaf een lezing in Belgrado
en kwam thuis.

527
00:41:44,370 --> 00:41:47,970
Nee.

528
00:41:48,708 --> 00:41:51,919
Je beschouwt mensen als machines,
maar je hebt het mis.

529
00:41:51,920 --> 00:41:54,922
Dat zijn ze niet.
-Het universum is een machine.

530
00:41:54,923 --> 00:41:58,523
Nee, we hebben een buiten en een binnen.

531
00:41:58,635 --> 00:42:02,235
We hebben een wil en een ziel.

532
00:42:05,892 --> 00:42:09,492
Het gaat wel.

533
00:42:11,231 --> 00:42:16,694
Maar soms reageer ik nogal
ongelukkig op parels.

534
00:42:31,084 --> 00:42:34,684
Laat ons alleen.

535
00:42:48,017 --> 00:42:51,617
M'n vader...

536
00:42:56,568 --> 00:42:59,069
Je moet m'n vader ontmoeten.

537
00:42:59,070 --> 00:43:01,363
Hij is net als jij goed met getallen
en objecten.

538
00:43:01,364 --> 00:43:03,949
Ik zou hem graag ontmoeten...

539
00:43:03,950 --> 00:43:07,119
...als hij niet te druk is
met het helpen van Edison.

540
00:43:07,120 --> 00:43:08,704
Kijk uit voor z'n neus.

541
00:43:08,705 --> 00:43:12,165
Z'n wat?
-Z'n neus.

542
00:43:12,166 --> 00:43:15,766
Ik neem aan dat je erover gehoord hebt.

543
00:43:16,170 --> 00:43:19,966
Hij is de rijkste man ter wereld
en hij heeft een vreselijke huidziekte...

544
00:43:20,133 --> 00:43:23,887
...waardoor zijn neus
ontstoken en misvormd is.

545
00:43:25,263 --> 00:43:28,863
Hij vraagt je te doen
alsof je het niet ziet.

546
00:43:28,933 --> 00:43:31,101
Misschien zal het mij overkomen.

547
00:43:31,102 --> 00:43:34,313
Gewoon een kwestie van tijd.

548
00:43:34,314 --> 00:43:37,232
Misschien zou ik beter af zijn
zonder neus.

549
00:43:37,233 --> 00:43:40,833
Zoals de sfinx.

550
00:43:42,030 --> 00:43:44,031
Wanneer ga je naar Chicago toe?

551
00:43:44,032 --> 00:43:46,658
Hoe wist je dat?

552
00:43:46,659 --> 00:43:49,453
Westinghouse gaat
honderden dynamo's installeren...

553
00:43:49,454 --> 00:43:51,079
...250.000 gloeilampen.

554
00:43:51,080 --> 00:43:53,081
We vertrekken morgen.

555
00:43:53,082 --> 00:43:54,917
Met je vriend?

556
00:43:54,918 --> 00:43:56,877
De Hongaar?

557
00:43:56,878 --> 00:43:57,961
Szigeti.

558
00:43:57,962 --> 00:44:01,006
Nee, hij is z'n kompas verloren.

559
00:44:01,007 --> 00:44:04,607
Hij ging naar Zuid-Amerika
om z'n geluk te beproeven.

560
00:44:05,428 --> 00:44:09,028
Was hij niet... je beste vriend?

561
00:44:19,859 --> 00:44:22,945
Ik kan je komen opzoeken in Chicago.

562
00:44:22,946 --> 00:44:25,530
Nee, dat is niet nodig.

563
00:44:25,531 --> 00:44:27,533
Nee, bedankt.

564
00:44:27,534 --> 00:44:31,134
Je hebt me nodig.

565
00:44:34,332 --> 00:44:37,042
M'n vader leerde me dat nadenken...

566
00:44:37,043 --> 00:44:39,336
...interessanter is dan weten...

567
00:44:39,337 --> 00:44:42,937
...maar minder interessant dan kijken.

568
00:44:43,550 --> 00:44:45,759
Dat is een manier om het lichtpaviljoen...

569
00:44:45,760 --> 00:44:50,098
...op de wereldtentoonstelling
van Chicago, in 1893, te beschrijven.

570
00:44:50,223 --> 00:44:55,061
De machines van Tesla en Westinghouse
leveren er stroom en verlichting.

571
00:44:55,186 --> 00:44:59,065
De tentoonstelling verbruikt drie keer
zoveel elektriciteit dan de stad zelf.

572
00:44:59,232 --> 00:45:02,025
Achtentwintig miljoen bezoekers
van over de hele wereld...

573
00:45:02,026 --> 00:45:04,778
...zien allemaal wat Edison
geprobeerd heeft te ontkennen.

574
00:45:04,779 --> 00:45:08,379
Wisselstroom is prachtig... en veilig.

575
00:45:15,540 --> 00:45:19,140
Bedankt voor je komst. Ga zitten.

576
00:45:19,919 --> 00:45:23,213
Ik was zo vrij om voor ons allebei
te bestellen.

577
00:45:23,214 --> 00:45:26,814
Een Amerikaanse maaltijd: taart.

578
00:45:28,011 --> 00:45:32,015
Dus je bent naar m'n expositie geweest.
De toren, de Edison Column.

579
00:45:33,850 --> 00:45:36,351
Achttienduizend gloeilampen. Echt waar.

580
00:45:36,352 --> 00:45:39,730
Die waren omringd door 2500
verschillende soorten lampen van Edison.

581
00:45:39,731 --> 00:45:40,981
Eet gerust. Het is vers.

582
00:45:40,982 --> 00:45:43,817
Ik ben nu een Amerikaan.
Een volwaardig burger.

583
00:45:43,818 --> 00:45:45,861
Natuurlijk ben je dat.

584
00:45:45,862 --> 00:45:49,448
Zoals ik al zei...
Er was van alles te zien.

585
00:45:49,449 --> 00:45:52,576
Edison-dynamo's, strijkijzers,
naaimachinemotoren...

586
00:45:52,577 --> 00:45:55,537
...eetkamerventilatoren, liften.

587
00:45:55,538 --> 00:45:57,581
Ik vind de poppen leuk.
-De poppen.

588
00:45:57,582 --> 00:45:59,082
Erg grappig.

589
00:45:59,083 --> 00:46:02,962
De pratende poppen? Die hebben we
afgeraffeld. Ze zijn niet perfect.

590
00:46:03,129 --> 00:46:05,756
Kinescoop.
Bewegende beelden.

591
00:46:05,757 --> 00:46:09,357
Iedereen zal dat leuk gaan vinden.

592
00:46:09,469 --> 00:46:13,069
Maar ik heb je uitgenodigd.
Daar ben je dan.

593
00:46:13,139 --> 00:46:16,016
Tesla, het is overduidelijk.

594
00:46:16,017 --> 00:46:19,854
De hele wereldtentoonstelling
wordt verlicht door wisselstroom.

595
00:46:20,021 --> 00:46:23,621
Machines van Westinghouse, jouw ontwerp.

596
00:46:24,525 --> 00:46:27,861
Ik had het mis over wisselstroom.

597
00:46:27,862 --> 00:46:29,821
Ik had het mis over jou.

598
00:46:29,822 --> 00:46:32,449
Ik heb nog steeds kapitaal
en investeerders.

599
00:46:32,450 --> 00:46:35,994
Ik heb een ongeëvenaarde PR-capaciteit.

600
00:46:35,995 --> 00:46:37,955
Laten we opnieuw beginnen.

601
00:46:37,956 --> 00:46:41,416
We laten het verleden rusten.

602
00:46:41,417 --> 00:46:44,044
Je zult wel barsten van de ideeën.

603
00:46:44,045 --> 00:46:45,837
Kies een project.

604
00:46:45,838 --> 00:46:49,438
Iets ongelooflijks.

605
00:46:51,344 --> 00:46:54,944
We kunnen samen ongelooflijke dingen doen.

606
00:46:57,475 --> 00:47:01,075
Wat wil je nu gaan doen?

607
00:47:02,313 --> 00:47:05,357
Heb je een vuurtje?

608
00:47:05,358 --> 00:47:08,958
Heb je een vuurtje?

609
00:47:20,164 --> 00:47:22,916
Deze ontmoeting
heeft nooit plaatsgevonden.

610
00:47:22,917 --> 00:47:25,836
Ze hebben elkaar niet gesproken
op de wereldtentoonstelling.

611
00:47:25,837 --> 00:47:29,298
Edison heeft nooit toegegeven
dat hij het mis had over wisselstroom.

612
00:47:29,299 --> 00:47:33,136
Er kwam geen excuus.
Er was geen verzoening.

613
00:47:33,261 --> 00:47:35,304
Je vraagt je toch af...

614
00:47:35,305 --> 00:47:39,017
...wat er gebeurd zou zijn als Tesla
werd bijgestaan door een gehaaid persoon.

615
00:47:39,142 --> 00:47:43,396
Een ruimdenkende oplichter die hem door
de kille commerciële wereld kon loodsen.

616
00:47:46,649 --> 00:47:50,249
Wat nou als...

617
00:48:16,512 --> 00:48:20,112
Dr Tesla.
Hij wacht op u.

618
00:48:27,065 --> 00:48:30,735
Ik weet dat je er niet van houdt
om handen te schudden.

619
00:48:30,902 --> 00:48:33,362
Pardon. Kijk uit voor uw tenen.

620
00:48:33,363 --> 00:48:39,160
Ik was ervan verzekerd dat dit
een afgelegen ontmoetingsplek was, maar...

621
00:48:39,327 --> 00:48:41,954
Ik ben verkeerd geïnformeerd.

622
00:48:41,955 --> 00:48:45,555
Laten we... Misschien...

623
00:48:54,634 --> 00:48:58,234
Edison is ten onder gegaan.
Hij staat op het randje van de afgrond.

624
00:48:58,304 --> 00:48:59,763
We hebben hem verslagen.

625
00:48:59,764 --> 00:49:01,974
Het ging nooit over Edison.

626
00:49:01,975 --> 00:49:05,575
Hij had het simpelweg
bij het verkeerde eind.

627
00:49:06,145 --> 00:49:09,745
Als ik naar m'n juridische kosten kijk...

628
00:49:10,858 --> 00:49:14,458
...staat het er niet zo rooskleurig voor.

629
00:49:15,238 --> 00:49:18,838
Het zit namelijk zo...

630
00:49:26,291 --> 00:49:29,961
Westinghouse Electric
vecht voor z'n leven.

631
00:49:30,128 --> 00:49:35,466
De economie en de fusie van Edison...
Dat zul je wel begrijpen.

632
00:49:37,760 --> 00:49:42,348
Ook al staat de Niagara-commissie
aan onze kant...

633
00:49:42,515 --> 00:49:46,115
...uiteindelijk heeft J.P. Morgan
alle touwtjes in handen.

634
00:49:46,144 --> 00:49:51,399
We maken geen schijn van kans
tenzij wij ook gaan fuseren.

635
00:49:53,359 --> 00:49:58,323
De nieuwe raad van bestuur zegt...

636
00:49:59,949 --> 00:50:05,955
...dat als ik je de royalty's betaal
die in je contract staan...

637
00:50:06,122 --> 00:50:08,248
...dat we dan failliet gaan.

638
00:50:08,249 --> 00:50:11,920
Dat is te veel geld.
Het hele bedrijf is in gevaar.

639
00:50:14,797 --> 00:50:18,927
Ze weigeren te gaan fuseren...

640
00:50:19,093 --> 00:50:24,349
...tenzij de paardenkracht-clausule
in je contract teniet wordt gedaan.

641
00:50:29,520 --> 00:50:33,358
Vind je het erg als we
naar een minder stoffige plek gaan?

642
00:50:45,578 --> 00:50:48,497
Bedoel je dat als ik dit opgeef
en de fusie doorgaat...

643
00:50:48,498 --> 00:50:51,625
...dat je dan de baas blijft
over je bedrijf?

644
00:50:51,626 --> 00:50:56,589
Gaat het meerfasensysteem dan eindelijk...
-Ja, eindelijk.

645
00:50:56,756 --> 00:51:01,344
Het hele land draait op wisselstroom.
Op jouw machines.

646
00:51:03,346 --> 00:51:06,946
Onze machines.
-Je meerfasensysteem.

647
00:51:07,016 --> 00:51:08,850
Je weet hoe ik daar over denk.

648
00:51:08,851 --> 00:51:10,852
En als ik weiger?

649
00:51:10,853 --> 00:51:13,188
Dan zul je te maken krijgen
met de bankiers.

650
00:51:13,189 --> 00:51:16,818
Ik zou het je niet kwalijk nemen, maar
in dat geval zou ik uit beeld zijn.

651
00:51:22,198 --> 00:51:25,492
Een verstandige man zou zeggen:
'Wacht eens even.

652
00:51:25,493 --> 00:51:29,093
Laat me met m'n advocaat praten.'

653
00:51:31,332 --> 00:51:33,667
Maar Tesla...

654
00:51:33,668 --> 00:51:37,170
Verscheur het maar.

655
00:51:37,171 --> 00:51:40,771
Verscheur het maar.
-Maar...

656
00:51:41,634 --> 00:51:45,234
Ik zou liever hebben
dat jij het verscheurde.

657
00:52:03,615 --> 00:52:07,117
Je zult er geen spijt van krijgen.
We gaan naar Niagara.

658
00:52:07,118 --> 00:52:10,718
Niets houdt ons tegen.
-Oké.

659
00:52:11,956 --> 00:52:13,457
Het komt goed. Geen zorgen.

660
00:52:13,458 --> 00:52:15,792
Er leiden meerdere wegen naar Rome.

661
00:52:15,793 --> 00:52:19,046
Ja, dat heb ik gehoord. Is het waar?

662
00:52:19,047 --> 00:52:22,647
Natuurlijk. Neem dat maar aan
van een oude Romein.

663
00:52:32,852 --> 00:52:36,648
Sarah Bernhardt. De goddelijke Sarah.

664
00:52:36,814 --> 00:52:40,414
De eerste wereldberoemde superster.

665
00:52:46,032 --> 00:52:49,953
Volgens de legende liet ze ooit
haar zakdoek voor Tesla's voeten vallen.

666
00:52:50,119 --> 00:52:52,246
Of was het haar sjaal?

667
00:52:52,247 --> 00:52:56,626
Haar hele leven is ze in beweging
en reist ze de wereld over.

668
00:52:56,793 --> 00:53:02,298
Ze verschijnt voor het eerst op
't Amerikaanse podium in New York in 1881.

669
00:53:02,423 --> 00:53:04,883
Om twee uur 's nachts,
op weg naar Boston...

670
00:53:04,884 --> 00:53:09,180
...stopt ze in Menlo Park in New Jersey
om de Tovenaar te bezoeken...

671
00:53:09,305 --> 00:53:12,905
...Thomas Alva Edison.

672
00:53:15,061 --> 00:53:18,188
Luister goed naar me, Theseus.

673
00:53:18,189 --> 00:53:21,608
Elk moment is nu kostbaar voor mij.

674
00:53:21,609 --> 00:53:24,528
Ik was de monster in dit raadsel.

675
00:53:24,529 --> 00:53:28,129
Ik was gek van incestueuze passie.

676
00:53:28,283 --> 00:53:31,883
Nu ben ik dronken van zuiver gif.

677
00:53:32,662 --> 00:53:39,043
Ik voel hoe m'n polsen het ijzig in
m'n voeten, handen en haarwortels pompen.

678
00:53:46,968 --> 00:53:50,722
Tien jaar later komt ze terug voor
de wereldtentoonstelling van Chicago...

679
00:53:50,889 --> 00:53:54,489
...en voor een andere grote tournee.

680
00:54:07,447 --> 00:54:10,324
Ze reist rond met een doodskist...

681
00:54:10,325 --> 00:54:13,368
...waar ze in slaapt.

682
00:54:13,369 --> 00:54:16,622
Ze slaapt in een doodskist.

683
00:54:16,623 --> 00:54:19,833
Om haar voor te bereiden
op de realiteit van de dood.

684
00:54:19,834 --> 00:54:22,419
Ik zou wel een doodskist willen.

685
00:54:22,420 --> 00:54:26,006
Haar motto is 'quand même'.

686
00:54:26,007 --> 00:54:31,262
Dat betekent 'allemaal hetzelfde'
of 'ondanks alles'.

687
00:54:31,429 --> 00:54:35,029
'Desondanks'.
-'Wat er ook gebeurt'.

688
00:54:35,808 --> 00:54:39,408
Kun je Frans spreken?

689
00:54:40,021 --> 00:54:42,981
Ik kan een paar woorden spreken...

690
00:54:42,982 --> 00:54:46,582
...zelfs wat alinea's.

691
00:54:47,028 --> 00:54:50,447
Ik zou haar graag nog eens zien.

692
00:54:50,448 --> 00:54:52,950
Ga je met me mee?

693
00:54:52,951 --> 00:54:56,551
Quand même?

694
00:55:19,102 --> 00:55:21,144
Aangenaam.

695
00:55:21,145 --> 00:55:24,648
Robert Underwood Johnson,
Century Magazine.

696
00:55:24,649 --> 00:55:25,732
M'n vrouw en ik...

697
00:55:25,733 --> 00:55:29,737
Katherine. We willen u al lange tijd
in levende lijve ontmoeten.

698
00:55:29,862 --> 00:55:32,906
Al lange tijd. Het is prachtig.

699
00:55:32,907 --> 00:55:34,616
Indrukwekkend.

700
00:55:34,617 --> 00:55:39,706
Mag ik u aan iemand voorstellen?
Kent u de briljante Nikola Tesla?

701
00:55:39,873 --> 00:55:43,473
Het is alsof u papier laat branden.

702
00:55:45,587 --> 00:55:49,187
Bent u een acteur?

703
00:55:49,382 --> 00:55:51,425
Hij ziet eruit als een acteur.

704
00:55:51,426 --> 00:55:53,802
Hij is de grootste uitvinder aller tijden.

705
00:55:53,803 --> 00:55:55,888
De grootste uitvinder van deze tijd.

706
00:55:55,889 --> 00:55:59,489
Hij is verlegen.

707
00:56:02,520 --> 00:56:06,120
Maar u staat erop mij rechtstreeks
in de ogen aan te kijken.

708
00:56:06,482 --> 00:56:10,082
Ja, dat doet hij.

709
00:56:11,821 --> 00:56:15,825
Ah, de goddelijke juffrouw Sarah,
je had niet goddelijker kunnen zijn.

710
00:56:18,661 --> 00:56:22,261
Jullie kennen elkaar natuurlijk al.

711
00:56:23,249 --> 00:56:24,958
Hallo, Robert, Katherine.

712
00:56:24,959 --> 00:56:27,544
Volgens mij hebben jullie
m'n vrouw Mina nog niet ontmoet.

713
00:56:27,545 --> 00:56:30,923
Toen je stierf, moest ik m'n adem
inhouden. Het was angstaanjagend.

714
00:56:30,924 --> 00:56:33,258
Dat vond ik ook.
-Dat is m'n vrouw, Katherine.

715
00:56:33,259 --> 00:56:36,470
Mr Tesla heeft negen jaar geleden
bij me gewerkt.

716
00:56:36,471 --> 00:56:38,263
Hij was er...
-Zes maanden.

717
00:56:38,264 --> 00:56:40,641
Na zes maanden nam hij ontslag.

718
00:56:40,642 --> 00:56:42,684
Niet waar.

719
00:56:42,685 --> 00:56:45,938
Hij denkt dat ik hem geld verschuldigd
ben. Hoeveel was het, 50 dollar?

720
00:56:45,939 --> 00:56:50,235
Ik weet dat ik niet over geld mag praten
en er geen grappen over mag maken.

721
00:56:50,401 --> 00:56:55,240
Zeker niet met iemand
die geen gevoel voor humor heeft.

722
00:56:56,449 --> 00:57:00,049
Het is al goed. We zijn vrienden.

723
00:57:00,328 --> 00:57:03,928
En nu verdient hij bakken met geld.

724
00:57:04,082 --> 00:57:07,682
Zijn machines worden beter verkocht
dat de mijne.

725
00:57:09,462 --> 00:57:14,425
O ja, zoutwater toffees voor jou,
uit Florida.

726
00:57:14,592 --> 00:57:18,192
Want al het andere heb je al.

727
00:57:18,346 --> 00:57:21,946
Waar is je kist?

728
00:57:26,980 --> 00:57:30,482
'Je kunt me niet zo aanstaren
zonder gevolgen.'

729
00:57:30,483 --> 00:57:33,360
Dat komt uit een toneelstuk.

730
00:57:33,361 --> 00:57:36,961
We zullen elkaar weer zien.

731
00:57:38,825 --> 00:57:42,425
Even goede vrienden.

732
00:57:46,124 --> 00:57:49,724
Wat zei je tegen haar? Ik kon het niet...

733
00:57:50,295 --> 00:57:53,338
Ik vroeg naar haar doodkist.

734
00:57:53,339 --> 00:57:56,939
Ik denk dat ze die in haar hotel bewaart.

735
00:58:16,112 --> 00:58:21,201
Voor de Niagara waterkrachtcentrale
ontwerpt Tesla volledig nieuwe machines.

736
00:58:21,367 --> 00:58:26,664
Ongekende generatoren, vijf keer groter
dan dat er ooit gebouwd is.

737
00:58:26,831 --> 00:58:31,085
Met transformatoren, motoren,
transmissielijnen, turbines.

738
00:58:32,795 --> 00:58:36,395
Revolutionair in hun kracht en bereik.

739
00:58:38,635 --> 00:58:43,139
Hij heeft geen wisselstroom uitgevonden.
Niemand heeft dat gedaan.

740
00:58:43,264 --> 00:58:45,390
Maar z'n systeem maakt het mogelijk...

741
00:58:45,391 --> 00:58:48,991
...om het overal ter wereld
efficiënt te gebruiken.

742
00:58:55,193 --> 00:58:58,793
Z'n systeem moest worden opgesplitst
in 40 fundamentele octrooien.

743
00:59:01,115 --> 00:59:04,034
Het waardevolste octrooi
sinds de uitvinding van de telefoon.

744
00:59:04,035 --> 00:59:06,703
Dat zullen we nog wel zien.

745
00:59:06,704 --> 00:59:10,583
Vorige week woonden in St. Louis
meer dan 4000 mensen zijn lezing bij.

746
00:59:10,750 --> 00:59:14,211
Yale gaf hem een ​​eredoctoraat
en Columbia ook.

747
00:59:14,212 --> 00:59:17,812
Je hebt de artikelen
en de tijdschriften gelezen.

748
00:59:19,050 --> 00:59:23,221
En nu heeft hij al acht nieuwe octrooien
voor draadloze energie.

749
00:59:24,097 --> 00:59:28,059
Elektromagnetische pulsen
met hoogfrequente golven.

750
00:59:28,184 --> 00:59:32,063
Je kent hem. Je praat met hem.

751
00:59:32,230 --> 00:59:35,232
Is hij op zoek naar een investeerder...

752
00:59:35,233 --> 00:59:38,833
...of naar een vrouw?

753
00:59:41,823 --> 00:59:45,423
Kuisheid is een pad naar verlichting.

754
00:59:45,451 --> 00:59:49,051
Een groots uitvinder mag nooit trouwen.

755
00:59:49,706 --> 00:59:53,083
Je realiseert je dit.

756
00:59:53,084 --> 00:59:56,336
We zijn wat onze gedachten
van ons gemaakt hebben.

757
00:59:56,337 --> 00:59:59,923
Dat geloof ik.

758
00:59:59,924 --> 01:00:02,885
Dus wees voorzichtig met wat je denkt.

759
01:00:02,886 --> 01:00:06,486
Gedachten leven en reizen ver.

760
01:00:18,902 --> 01:00:22,947
M'n doel is om een ​​geheel nieuw
communicatiesysteem te ontwikkelen...

761
01:00:23,114 --> 01:00:25,574
Dat heb je gezegd.
-...met nieuwe principes.

762
01:00:25,575 --> 01:00:30,163
Elektrische signalen, stemmen,
zelfs foto's, verzonden door de lucht.

763
01:00:30,330 --> 01:00:33,290
Je zou je draadloze boot kunnen vullen
met een lading dynamiet.

764
01:00:33,291 --> 01:00:35,876
Laat hem dan onder water gaan
en meevaren...

765
01:00:35,877 --> 01:00:38,587
...en laat hem dan exploderen...
-Ja, dat zou kunnen.

766
01:00:38,588 --> 01:00:41,715
...om een slagschip te vernietigen.
-Ik dacht aan iets groters.

767
01:00:41,716 --> 01:00:44,343
Dit zal de manier
waarop de wereld werkt veranderen.

768
01:00:44,344 --> 01:00:47,944
Een heel systeem. Ik weet het.

769
01:00:49,599 --> 01:00:52,267
Het is paradoxaal maar waar.

770
01:00:52,268 --> 01:00:56,981
Hoe meer we leren, hoe onwetender
we worden in absolute zin.

771
01:00:57,106 --> 01:01:01,945
Door verlichting worden we bewust gemaakt
van onze beperkingen.

772
01:01:02,111 --> 01:01:05,711
Daarom ga ik naar Colorado toe.

773
01:01:09,410 --> 01:01:13,010
Dat is ver.

774
01:01:15,833 --> 01:01:17,167
Hoezo?

775
01:01:17,168 --> 01:01:20,838
De lucht. De hoogte. Onweer.

776
01:01:23,675 --> 01:01:26,385
M'n hersenen ontvangen alleen maar.

777
01:01:26,386 --> 01:01:29,763
In het universum is er een kern
waaruit we alles ontvangen.

778
01:01:29,764 --> 01:01:33,893
Informatie, inspiratie, kennis en kracht.

779
01:01:49,742 --> 01:01:54,706
Ik weet dat het niet eenvoudig is
om rustig lief te hebben.

780
01:01:56,082 --> 01:01:59,682
Om te vertrouwen zonder angst.

781
01:02:06,342 --> 01:02:11,890
Om jezelf met onbegrensde energie
aan zware taken te wijden.

782
01:02:16,311 --> 01:02:19,911
Is het beter om gerechtvaardigd
te worden of bemind?

783
01:02:23,234 --> 01:02:27,113
Idealisme kan niet hand in hand gaan
met kapitalisme.

784
01:02:27,280 --> 01:02:28,989
Is dat waar...

785
01:02:28,990 --> 01:02:32,590
...of niet waar?

786
01:02:33,119 --> 01:02:36,748
Zijn dromen en intelligentie genoeg
om de wereld te redden?

787
01:02:36,915 --> 01:02:40,960
Is je hoge bekwaamheid...

788
01:02:42,795 --> 01:02:46,395
...je genialiteit...

789
01:02:47,884 --> 01:02:51,484
...een zegen of een vloek?

790
01:02:53,097 --> 01:02:57,435
Je bent veel beter geworden
in het stellen van vragen.

791
01:03:04,734 --> 01:03:08,780
COLORADO SPRINGS, COLORADO
30 MEI 1899

792
01:03:15,828 --> 01:03:19,428
GEVAARLIJK
VERBODEN TOEGANG

793
01:03:58,246 --> 01:04:01,916
In Colorado gaat Tesla
helemaal op in z'n werk.

794
01:04:05,587 --> 01:04:09,187
Hij voert experimenten uit
die nooit zijn nagedaan...

795
01:04:09,591 --> 01:04:13,191
...en nooit volledig zijn begrepen.

796
01:04:16,639 --> 01:04:19,975
Hij synchroniseerde elektriciteit
in de lucht en de aarde met stroom...

797
01:04:19,976 --> 01:04:23,576
...die door z'n elektriciteitszender
stroomde.

798
01:04:25,982 --> 01:04:29,582
De zogenoemde teslatransformator.

799
01:04:39,787 --> 01:04:43,387
Het was alsof hij de oceaan maande
om te poseren voor een portret.

800
01:05:27,043 --> 01:05:31,631
'Gegroet, Miss Morgan,
vanuit het Alta Vista hotel.

801
01:05:31,798 --> 01:05:37,053
Mr Lowenstein, m'n metgezel uit New York,
heeft last van hoogteziekte...

802
01:05:37,220 --> 01:05:41,140
...maar ik word gesterkt door het klimaat.

803
01:05:41,266 --> 01:05:47,188
De duizelingwekkende kalme lucht
afgewisseld met gewelddadige stormen.

804
01:05:47,355 --> 01:05:51,150
We hebben de legendarische vuurballen
van Colorado niet gezien...

805
01:05:51,317 --> 01:05:55,321
....maar m'n intentie
om ze zelf te genereren...

806
01:05:55,488 --> 01:05:58,282
...en de essentiële aspecten
van m'n werk hier...

807
01:05:58,283 --> 01:06:03,121
...moeten geheim blijven.

808
01:06:03,288 --> 01:06:06,164
Als m'n resultaten worden onthuld...

809
01:06:06,165 --> 01:06:11,087
...zal de mensheid als een mierenhoop zijn
die wordt opgejut met een stok.

810
01:06:11,880 --> 01:06:14,673
Ik heb de hulp ingeroepen
van een slimme lokale jongen...

811
01:06:14,674 --> 01:06:18,845
...die ons nederig heeft meegedeeld
dat hij niet weet wat elektriciteit is.

812
01:06:19,012 --> 01:06:25,143
Ik zeg hem heel ernstig:
"Niemand weet wat het is."

813
01:06:29,022 --> 01:06:35,361
Ieder mens is een motor, afgestemd
op het raderwerk van het universum.'

814
01:09:54,686 --> 01:09:57,312
Dat is jouw schuld.
De generator staat in brand.

815
01:09:57,313 --> 01:09:59,356
Je hebt kortsluiting veroorzaakt.

816
01:09:59,357 --> 01:10:03,111
Ik heb de aarde uitgerust
met elektrische resonantie.

817
01:10:03,278 --> 01:10:06,613
Je hebt de hele stad verduisterd.
Klootzak.

818
01:10:06,614 --> 01:10:08,240
Je hebt de generator vernield.

819
01:10:08,241 --> 01:10:11,535
Ik heb elektronen de aarde
in laten stromen...

820
01:10:11,536 --> 01:10:15,957
...met een snelheid
van 150.000 oscillaties per seconde.

821
01:10:16,124 --> 01:10:20,336
Elke pulsatie heeft een golflengte
van twee kilometer.

822
01:10:20,503 --> 01:10:24,103
Dat zet uit
en overspoelt de curve van de aarde...

823
01:10:24,257 --> 01:10:27,134
...en creëert een stationaire golf...

824
01:10:27,135 --> 01:10:31,431
...die stijgt en daalt
aan de andere kant van de planeet.

825
01:10:31,598 --> 01:10:34,975
Ik zal betalen voor een nieuwe generator.

826
01:10:34,976 --> 01:10:37,102
Mooi.

827
01:10:37,103 --> 01:10:40,703
Op mijn kosten.

828
01:10:50,783 --> 01:10:54,383
Ze is in de eetzaal.

829
01:11:27,070 --> 01:11:29,988
Je bent hier het enige gespreksonderwerp.

830
01:11:29,989 --> 01:11:33,589
Afgezien van mij.

831
01:11:36,454 --> 01:11:40,667
Je werkt 's nachts
in een geheim laboratorium.

832
01:11:40,833 --> 01:11:42,543
Geen ramen.

833
01:11:42,544 --> 01:11:46,798
Je schiet bliksemschichten
vanaf de aarde naar de hemel.

834
01:11:46,965 --> 01:11:52,178
M'n enige angst is dat ik de lucht
in brand kan steken.

835
01:11:52,303 --> 01:11:54,888
Het is alsof ik een wilde kat
probeer te temmen...

836
01:11:54,889 --> 01:11:59,060
...maar dat ik er alleen maar
bloederige krassen aan overhoud.

837
01:11:59,185 --> 01:12:02,187
Vind je het leuk om bekrast te worden?

838
01:12:02,188 --> 01:12:04,439
Als het nodig is.

839
01:12:04,440 --> 01:12:08,486
Ze was in Colorado voor haar tweede
wereldwijde afscheidstournee.

840
01:12:08,653 --> 01:12:10,362
Of was het haar derde?

841
01:12:10,363 --> 01:12:12,823
Hij voelde zich denk ik
tot haar aangetrokken.

842
01:12:12,824 --> 01:12:17,245
Vanwege haar bekendheid en glamour.
En omdat ze onbereikbaar is.

843
01:12:17,412 --> 01:12:21,332
Colorado lijkt een beetje
op een ziekenhuisafdeling.

844
01:12:21,499 --> 01:12:23,250
Heb je dat gemerkt?

845
01:12:23,251 --> 01:12:27,463
Het zit vol met rijke mensen
met tuberculose...

846
01:12:27,589 --> 01:12:31,189
...die hun longen volpompen
met zuivere berglucht.

847
01:12:31,342 --> 01:12:34,971
Ze houden van theater,
maar ze hoesten veel.

848
01:12:36,598 --> 01:12:39,099
Champagne?

849
01:12:39,100 --> 01:12:42,102
Ik ga de laatste tijd veel dood.

850
01:12:42,103 --> 01:12:46,232
Nooit twee keer dezelfde dood.
Dat is m'n specialiteit.

851
01:12:46,399 --> 01:12:49,026
Ik ben zo vaak gestorven
dat ik me onsterfelijk voel.

852
01:12:49,027 --> 01:12:51,612
Je Engels wordt beter.

853
01:12:51,613 --> 01:12:55,032
Misschien wel.

854
01:12:55,033 --> 01:12:58,828
Maar als ik op het podium sta,
treed ik alleen in het Frans op.

855
01:13:00,163 --> 01:13:04,500
Amerikanen betalen om de beroemde
Franse actrice te zien.

856
01:13:10,506 --> 01:13:14,427
Er was een moment dat ik de dood haatte.

857
01:13:14,594 --> 01:13:16,303
Daar heb ik nu spijt van.

858
01:13:16,304 --> 01:13:18,513
De dood is noodzakelijk...

859
01:13:18,514 --> 01:13:20,432
...en ik hou ervan.

860
01:13:20,433 --> 01:13:24,033
Omdat hij op je wacht
voordat hij toeslaat.

861
01:13:26,814 --> 01:13:30,108
Ik kan morgenavond kaartjes voor Camille
voor je regelen.

862
01:13:30,109 --> 01:13:34,030
Nou, vanavond,
als de lichten weer aangaan.

863
01:13:34,197 --> 01:13:37,797
Ik zal ervoor zorgen dat ze weer aangaan
voordat het doek opgaat.

864
01:14:15,196 --> 01:14:17,948
Stel je voor...

865
01:14:17,949 --> 01:14:22,453
...dat je je hoofd eraf moet hakken
en aan een ander moet geven.

866
01:14:23,663 --> 01:14:27,263
Wat voor verschil zou dat maken?

867
01:14:27,834 --> 01:14:31,434
Zo is liefde.

868
01:15:31,397 --> 01:15:36,152
'Energie creëert energie',
zei Sarah Bernhardt.

869
01:15:36,319 --> 01:15:39,919
'Door mezelf uit te geven,
ben ik rijk geworden.'

870
01:16:50,560 --> 01:16:52,936
Het lijken wel beekjes in een meer.

871
01:16:52,937 --> 01:16:56,537
Als je een steen gooit. En die lampen...

872
01:16:58,067 --> 01:17:01,667
Vertel me nog eens wat de afstand is
tussen uw machines en deze lampen.

873
01:17:01,821 --> 01:17:03,989
Tweeënveertig kilometer.

874
01:17:03,990 --> 01:17:10,747
Het is eenvoudig om een oscillator
van 300 pk te gebruiken...

875
01:17:10,914 --> 01:17:17,128
...om tegelijkertijd overal ter wereld
operaties zoals deze uit te voeren.

876
01:17:17,295 --> 01:17:20,895
We hoeven alleen maar het ontvangende
apparaat in de grond te plaatsen.

877
01:17:20,965 --> 01:17:24,384
Het doet er niet toe of de transmissie
plaatsvindt op een paar mijl...

878
01:17:24,385 --> 01:17:26,470
...of op een paar duizend mijl.

879
01:17:26,471 --> 01:17:29,223
De golven gaan alle richtingen uit...

880
01:17:29,224 --> 01:17:32,726
...ze gaan in steeds kleinere cirkels
over de uitstulping van de aarde...

881
01:17:32,727 --> 01:17:34,645
...en nemen toe in intensiteit...

882
01:17:34,646 --> 01:17:38,483
...totdat ze samenkomen
aan de andere kant van de planeet.

883
01:17:38,650 --> 01:17:42,820
Dus het verzenden van berichten
naar een ontvangende terminal.

884
01:17:42,946 --> 01:17:46,783
Dus als ik het goed begrijp, kun je
stoomschepen op zee inseinen...

885
01:17:46,950 --> 01:17:50,787
...en direct aandelenkoersen opvragen
van de beurs in New York?

886
01:17:50,954 --> 01:17:52,913
Als je een toren
aan de oostkust plaatst...

887
01:17:52,914 --> 01:17:56,514
...en een andere aan de andere kant
van de Atlantische Oceaan.

888
01:17:58,294 --> 01:18:01,894
Hoeveel denkt u nodig te hebben
om dit te realiseren?

889
01:18:07,470 --> 01:18:10,430
Om eerlijk te zijn
laat u geen goede indruk achter.

890
01:18:10,431 --> 01:18:13,267
U praat... U bent opschepperig.

891
01:18:13,268 --> 01:18:17,021
En afgezien van de deal met Westinghouse,
moet u er nog geld aan verdienen.

892
01:18:17,146 --> 01:18:20,691
Maar in tegenstelling
tot wat er vaak gedacht wordt...

893
01:18:20,692 --> 01:18:24,194
...heb ik nooit iets gedaan, behalve
het kopen en verkopen van effecten...

894
01:18:24,195 --> 01:18:27,795
...om er simpelweg geld aan te verdienen.

895
01:18:34,956 --> 01:18:38,556
Zal 100.000 dollar voldoende zijn?

896
01:18:41,004 --> 01:18:42,921
Ik denk dat u zich vergist.

897
01:18:42,922 --> 01:18:46,522
Ik begrijp wat u van plan bent.
U heeft meer nodig.

898
01:18:47,385 --> 01:18:50,985
We stellen natuurlijk een contract op.

899
01:18:52,515 --> 01:18:55,392
U en ik hebben veel gemeen.

900
01:18:55,393 --> 01:18:58,353
Ik geloof in hoge realiteit.

901
01:18:58,354 --> 01:19:01,954
Ik geloof in de roekeloosheid
van grote mannen.

902
01:19:02,108 --> 01:19:07,030
Na de oorlog van de stromen stopt
Edison met de studie van elektriciteit.

903
01:19:07,196 --> 01:19:08,822
Hij zegt dat hij er klaar mee is.

904
01:19:08,823 --> 01:19:10,949
Hij stort zich op zijn nieuwe methode...

905
01:19:10,950 --> 01:19:14,328
...om laagwaardig ijzererts te winnen
uit gebroken rotsen.

906
01:19:14,329 --> 01:19:16,747
Hij koopt land
in Ogdensburg, New Jersey...

907
01:19:16,748 --> 01:19:21,044
...en zet een enorme operatie op touw
met meer dan 400 man.

908
01:19:21,211 --> 01:19:24,923
In 1899,
terwijl Tesla in Colorado Springs is...

909
01:19:25,089 --> 01:19:28,091
...loopt het mijnbouwconcern van Edison
uit op een mislukking...

910
01:19:28,092 --> 01:19:31,692
...waarbij Edison
vier miljoen dollar verliest.

911
01:19:40,480 --> 01:19:42,648
Ja, het is allemaal weg...

912
01:19:42,649 --> 01:19:46,249
...maar we hebben ervan genoten
om het uit te geven.

913
01:19:47,946 --> 01:19:49,571
Z'n moeder zou zeggen...

914
01:19:49,572 --> 01:19:53,172
...dat hij probeerde iets te eten
wat groter was dan z'n hoofd.

915
01:19:57,038 --> 01:20:00,638
WARDENCLYFFE, LONG ISLAND
19 DECEMBER 1901

916
01:20:19,269 --> 01:20:22,869
Miss Morgan, ik geloof dat ik
nalatig ben geweest.

917
01:20:22,897 --> 01:20:26,149
Wat betekent dat, 'nalatig'?

918
01:20:26,150 --> 01:20:30,697
Dat is zo'n woord waarvan ik nooit echt...

919
01:20:38,454 --> 01:20:42,054
Ja, Marconi zendt een signaal
door de lucht...

920
01:20:42,750 --> 01:20:47,046
...en gebruikt daarbij
17 van m'n octrooien.

921
01:20:48,423 --> 01:20:51,300
Als onze toren klaar is...

922
01:20:51,301 --> 01:20:55,722
...zullen we onze boodschap
over de aarde sturen, door de aarde.

923
01:20:57,348 --> 01:21:00,309
Hij stuurde het over het kanaal.

924
01:21:00,310 --> 01:21:02,853
Dat heeft niemand nog gedaan.

925
01:21:02,854 --> 01:21:07,859
Jij hebt dat niet gedaan.
-Zeventien van m'n octrooien.

926
01:21:07,984 --> 01:21:09,943
Hallo, Anne.

927
01:21:09,944 --> 01:21:13,544
Ik heb net thee gezet.

928
01:21:15,241 --> 01:21:18,535
Ik hoorde dat je vader vorige week
naar Caïro is vertrokken.

929
01:21:18,536 --> 01:21:21,163
Volgens z'n assistenten
is hij twee weken onbereikbaar.

930
01:21:21,164 --> 01:21:24,416
Als de toren af is...

931
01:21:24,417 --> 01:21:28,017
...dan is hij direct bereikbaar.

932
01:21:29,964 --> 01:21:33,564
Ik ben hier niet om voor hem
of over hem te praten.

933
01:21:34,761 --> 01:21:38,347
Behalve om je te vertellen dat hij weet
dat je schulden hebt.

934
01:21:38,348 --> 01:21:41,058
Natuurlijk heeft hij schulden.
Hij revolutioneert...

935
01:21:41,059 --> 01:21:44,102
Diepe schulden.

936
01:21:44,103 --> 01:21:47,522
Als je noodsignalen uitzendt...
-Begrijp je niet op wat voor schaal...

937
01:21:47,523 --> 01:21:51,694
...alarmeert dat alleen maar
andere investeerders als die er nog zijn.

938
01:21:52,862 --> 01:21:56,908
M'n vader vroeg alleen maar om een manier
om aandelenrapporten te versturen.

939
01:21:58,701 --> 01:22:01,245
We hebben geen andere investeerders.

940
01:22:01,246 --> 01:22:03,080
Waarom zou je?

941
01:22:03,081 --> 01:22:06,681
M'n vader heeft een aandeel
van 51 procent in je octrooien.

942
01:22:13,424 --> 01:22:17,024
Waarom zeg je in interviews dat je
berichten ontvangt van Mars?

943
01:22:17,095 --> 01:22:21,266
Ik hoorde drie signalen.

944
01:22:21,432 --> 01:22:25,144
Duidelijke trillingen, niet willekeurig.

945
01:22:25,937 --> 01:22:28,355
Ik geloof echt dat het
op een boodschap duidt.

946
01:22:28,356 --> 01:22:31,316
Waarom zou je dat bekendmaken?

947
01:22:31,317 --> 01:22:34,069
Het duidt op...
-Van Mars?

948
01:22:34,070 --> 01:22:38,032
M'n vader leest die dingen.
Geloof je in marsmannetjes?

949
01:22:38,199 --> 01:22:41,577
De kans op buitenaards leven...
-Buitenaards leven...

950
01:22:41,578 --> 01:22:45,178
...is een statistische zekerheid.

951
01:22:51,004 --> 01:22:54,423
Wat als je de signalen
van Marconi opvangt?

952
01:22:54,424 --> 01:22:57,426
Z'n testsignalen vanaf het Engelse kanaal?

953
01:22:57,427 --> 01:23:01,027
Niet Mars, maar Marconi.

954
01:23:02,098 --> 01:23:08,813
Ik geloof dat ik mogelijk
de eerste persoon ben...

955
01:23:08,980 --> 01:23:14,152
...die ooit het geluid heeft gehoord
van een planeet die een andere begroet.

956
01:23:17,572 --> 01:23:20,365
Wat gebeurt er als je systeem slaagt?

957
01:23:20,366 --> 01:23:23,285
Wie beheert de verdeling van de energie?

958
01:23:23,286 --> 01:23:25,287
Niemand beheert het.

959
01:23:25,288 --> 01:23:28,248
Het is toch als lucht?

960
01:23:28,249 --> 01:23:30,792
Je kunt het niet opsplitsen
in verkoopbare eenheden.

961
01:23:30,793 --> 01:23:34,393
Voor iedereen beschikbaar.
-Dat klopt.

962
01:23:36,424 --> 01:23:38,550
Wordt de manier waarop de wereld draait...

963
01:23:38,551 --> 01:23:42,151
...niet bepaald door de manipulatie
van dit alles?

964
01:23:43,139 --> 01:23:44,890
Kracht.

965
01:23:44,891 --> 01:23:47,726
Energie.

966
01:23:47,727 --> 01:23:51,327
En wat jij wilt doen is...

967
01:23:55,777 --> 01:23:58,570
Wat wil je doen?

968
01:23:58,571 --> 01:24:01,823
Als dit systeem gereed is...

969
01:24:01,824 --> 01:24:05,424
...dan kunnen we naar een moeras...

970
01:24:05,578 --> 01:24:09,707
...of een woestijn,
een aftandse, verwoeste plek.

971
01:24:09,874 --> 01:24:14,546
Daar plaatsen we een kleine ontvanger,
een paar simpele machines.

972
01:24:14,712 --> 01:24:18,383
Dan hebben we licht,
warmte, drijfkracht...

973
01:24:18,508 --> 01:24:22,470
...en een compleet communicatiesysteem
voor mensen...

974
01:24:22,637 --> 01:24:27,559
...die voorheen onder de meest
erbarmelijke omstandigheden leefden.

975
01:24:27,725 --> 01:24:31,325
En...

976
01:24:31,688 --> 01:24:35,288
...we zullen het goedkoop kunnen doen.

977
01:24:39,112 --> 01:24:42,712
Je bent geen econoom.

978
01:24:42,865 --> 01:24:46,076
Alles moet worden betaald.

979
01:24:46,077 --> 01:24:49,677
Vooral geld.

980
01:24:55,712 --> 01:25:01,050
M'n vader geeft in december 1901
150.000 aan Tesla.

981
01:25:01,217 --> 01:25:04,428
Dat staat gelijk aan vier miljoen
in het geld van vandaag.

982
01:25:04,429 --> 01:25:08,029
Hij heeft hetzelfde bedrag uitgegeven
aan dit schilderij in april.

983
01:25:11,227 --> 01:25:16,733
Dit is m'n favoriete schilderij
dat hij in die tijd gekocht heeft.

984
01:25:17,942 --> 01:25:19,902
Vermeer.

985
01:25:19,903 --> 01:25:23,503
Nog eens 100.000.

986
01:25:25,617 --> 01:25:29,119
In dezelfde periode,
dag en nacht zwoegend...

987
01:25:29,120 --> 01:25:32,623
...zorgt Pierpont voor de oprichting
van US Steel...

988
01:25:32,624 --> 01:25:36,224
...het eerste bedrijf met een waarde
van een miljard dollar.

989
01:25:41,674 --> 01:25:45,595
'Sinds een jaar, Mr Morgan...

990
01:25:45,762 --> 01:25:52,685
...is er nauwelijks een nacht geweest dat
m'n kussen niet was doordrenkt met tranen.

991
01:25:52,852 --> 01:25:56,898
Maar u moet niet denken dat ik daarom
een zwak man ben.

992
01:25:57,023 --> 01:26:03,780
Wanneer draadloos wordt toegepast, wordt
de aarde omgezet in een enorm brein...

993
01:26:03,905 --> 01:26:09,118
...dat in staat is om
in al z'n onderdelen te reageren.

994
01:26:09,285 --> 01:26:11,995
De principes die ik heb ontdekt...

995
01:26:11,996 --> 01:26:15,415
...zullen een revolutie veroorzaken
die zo groot is...

996
01:26:15,416 --> 01:26:20,463
...dat bijna alle waarden
en alle menselijke relaties...

997
01:26:20,588 --> 01:26:24,188
...diepgaand zullen veranderen.

998
01:26:24,634 --> 01:26:28,234
M'n octrooien brengen een monopolie
met zich mee.'

999
01:27:36,539 --> 01:27:40,139
Ah, Mr Tesla.

1000
01:27:40,501 --> 01:27:44,101
Ik begrijp dat uw schip
tegen de rotsen is opgelopen.

1001
01:27:44,172 --> 01:27:47,772
Erg jammer.
-Mr Morgan.

1002
01:27:48,051 --> 01:27:51,846
Er is geen enkel persoon die de afgelopen
30 jaar bij me op bezoek is gekomen...

1003
01:27:52,013 --> 01:27:56,476
...met een ander doel
dan te smeken om geld.

1004
01:27:56,643 --> 01:27:59,853
Ik heb u gedetailleerde telegrammen
en feiten gestuurd.

1005
01:27:59,854 --> 01:28:02,481
Ik ben geen zwerver die komt smeken.

1006
01:28:02,482 --> 01:28:05,901
Vorig jaar heb ik u
100.000 dollar gegeven.

1007
01:28:05,902 --> 01:28:09,404
Maanden later vroeg u om extra steun
en kreeg u 50.000.

1008
01:28:09,405 --> 01:28:11,907
Denkt u dat ik een bodemloze put ben?

1009
01:28:11,908 --> 01:28:14,326
Als m'n werk gereed is...

1010
01:28:14,327 --> 01:28:17,037
...dan verdient u het tienvoud
van uw investering terug.

1011
01:28:17,038 --> 01:28:20,638
Ik ben er niet van overtuigd dat u
uw werk zult afmaken.

1012
01:28:20,792 --> 01:28:24,392
Hoe dan ook, ik heb geen geld nodig.

1013
01:28:24,420 --> 01:28:26,672
Bal.

1014
01:28:26,673 --> 01:28:28,840
Ik werk aan een nieuwe methode.

1015
01:28:28,841 --> 01:28:32,441
Om gedachten te fotograferen.

1016
01:28:32,470 --> 01:28:36,182
Het transcriberen van elektrische impulsen
vanuit de hersenen.

1017
01:28:38,101 --> 01:28:41,980
De Ottawa-indianen beschouwden
de Melkweg als modderig water...

1018
01:28:42,105 --> 01:28:46,526
...dat werd bewogen door een schildpad
die langs de bodem van de lucht zwom.

1019
01:28:47,652 --> 01:28:50,362
Wat denkt u daarvan?

1020
01:28:50,363 --> 01:28:54,409
Niets is duurzaam,
behalve de eeuwige stand van zaken.

1021
01:28:55,785 --> 01:29:00,373
Laat u niet intimideren
door de verschrikkingen van de wereld.

1022
01:29:00,540 --> 01:29:02,541
Alles is geordend en correct...

1023
01:29:02,542 --> 01:29:06,671
...en moet zijn lot vervullen
om perfectie te bereiken.

1024
01:29:11,301 --> 01:29:16,890
Binnenkort zal ik een nieuwe reeks
uitvindingen kunnen uitgeven...

1025
01:29:17,056 --> 01:29:20,656
...die oorlogsvoering
ondenkbaar zullen maken.

1026
01:29:22,437 --> 01:29:27,025
Het gaat om een bundel
submicroscopische deeltjes...

1027
01:29:27,191 --> 01:29:31,571
...die met een snelheid reizen
vergelijkbaar met de lichtsnelheid.

1028
01:29:31,738 --> 01:29:35,700
Ze kunnen een leger op 400 kilometer
afstand tegenhouden.

1029
01:29:35,825 --> 01:29:39,704
Ze kunnen een eskader vliegtuigen
op een nog grotere afstand uitschakelen.

1030
01:29:47,837 --> 01:29:51,131
De straal beweegt zich voort
in een rechte lijn...

1031
01:29:51,132 --> 01:29:54,928
...en daarom is het bereik beperkt
door de kromming van de aarde.

1032
01:29:55,094 --> 01:29:59,224
Ik heb alle essentiële details
uitgedacht in m'n hoofd.

1033
01:30:55,780 --> 01:30:59,909
welkom in je leven

1034
01:31:00,076 --> 01:31:03,676
er is geen weg terug

1035
01:31:04,289 --> 01:31:08,167
zelfs terwijl we slapen

1036
01:31:08,334 --> 01:31:14,924
zullen we je vinden
als je je op je best gedraagt

1037
01:31:15,091 --> 01:31:19,345
met je rug naar moeder natuur gekeerd

1038
01:31:19,512 --> 01:31:25,810
iedereen wil de wereld regeren

1039
01:31:34,527 --> 01:31:38,127
het is m'n eigen ontwerp

1040
01:31:38,781 --> 01:31:42,381
het is m'n eigen berouw

1041
01:31:43,077 --> 01:31:47,248
help me te beslissen

1042
01:31:47,415 --> 01:31:53,922
help me het beste te maken
van vrijheid en plezier

1043
01:31:54,088 --> 01:31:57,926
niets blijft altijd bestaan

1044
01:31:58,092 --> 01:32:02,472
iedereen wil de wereld regeren

1045
01:32:15,777 --> 01:32:19,489
zo blij dat we het bijna gehaald hadden

1046
01:32:19,656 --> 01:32:23,868
zo verdrietig dat het moest vervagen

1047
01:32:24,035 --> 01:32:30,208
iedereen wil de wereld regeren

1048
01:32:45,390 --> 01:32:49,561
ik kan niet tegen deze besluiteloosheid

1049
01:32:49,727 --> 01:32:53,982
getrouwd met een gebrek aan visie

1050
01:32:54,107 --> 01:32:59,737
iedereen wil de wereld regeren

1051
01:33:42,155 --> 01:33:46,159
Weet je nog hoe ik keek toen ik besefte
dat het hopeloos was tussen ons?

1052
01:33:47,368 --> 01:33:50,968
Of wordt alles een wirwar in je hoofd?

1053
01:33:53,041 --> 01:33:56,084
Geen reeks cijfers...

1054
01:33:56,085 --> 01:34:00,715
...maar een waas van beelden,
indrukken, gevoelens...

1055
01:34:01,758 --> 01:34:05,358
...zoals de meesten van ons
dingen onthouden?

1056
01:34:15,063 --> 01:34:17,648
Ik heb eindelijk iemand ontmoet.

1057
01:34:17,649 --> 01:34:21,736
Iemand zo sterk en eigenzinnig
als m'n vader.

1058
01:34:21,903 --> 01:34:25,197
Iemand die mij wilde.

1059
01:34:25,198 --> 01:34:28,798
Bessie Marbury.

1060
01:34:30,245 --> 01:34:33,497
Ik verhuisde naar haar villa
op het Franse platteland.

1061
01:34:33,498 --> 01:34:37,210
We stortten tijdens de oorlog
Amerikaans geld in een hulpfonds...

1062
01:34:37,377 --> 01:34:40,977
...een gezondheidsdienst,
een kamp voor kinderen.

1063
01:34:47,845 --> 01:34:55,144
Tesla overleeft Edison, Westinghouse,
Sarah Bernhardt en m'n vader.

1064
01:34:55,270 --> 01:35:01,317
Hij sterft alleen in het New Yorker hotel
op 7 januari 1943.

1065
01:35:01,484 --> 01:35:03,902
Hij werd 87 jaar.

1066
01:35:03,903 --> 01:35:06,697
Berooid maar niet vergeten.

1067
01:35:06,698 --> 01:35:09,575
Meer dan 2000 mensen
wonen z'n begrafenis bij...

1068
01:35:09,576 --> 01:35:13,176
...in de kathedraal
van Saint John the Divine.

1069
01:35:15,540 --> 01:35:17,958
Hij keek altijd vooruit.

1070
01:35:17,959 --> 01:35:21,559
Hij plaatste zichzelf in de toekomst.

1071
01:35:21,921 --> 01:35:25,257
Misschien beloofde hij meer
dan dat hij kon leveren.

1072
01:35:25,258 --> 01:35:28,010
Misschien wilde hij te veel.

1073
01:35:28,011 --> 01:35:30,637
Of misschien is de wereld
waarin we leven...

1074
01:35:30,638 --> 01:35:34,238
...een droom die Tesla als eerst droomde.