T:U źródeł Kultury - Biblia



Kultura europejska oparta jest na 2 filarach tradycji antycznej

(starożytna Grecja,Rzym) o tradycji judeo-chrześcijańskiej

odwołującej się do księg Starego i Nowego Testamentu


Biblia (z gr.Księgi) - jest to forma liczby mnogiej wyrazu " Biblion"

 oznaczająca łodyge papirusu, później zwój papirusu
Biblia to arcydzieło o wielkiej wartości literackiej, zawiera

motywy uniwersalne, niepoddające się upływu czasu. Księgi

Biblijne obejmują ogromny przedział czasowy, najstarsze sięgają

epoki kamiennej, ostatnie dotyczą wydarzeń z okresu Imperium

Rzymskiego
Czas Powstania:
Pięcioksiąg - Tora (od XIII do X w.p.n.e)
Księgi Prorockie i Stary Testament - od XVIII do XVI w.p.n.e
Księga Hioba,Pieśń nad Pieśniami IV w.p.n.e
Nowy Testament - I w n.e.

Brak 2 i 3 strony zeszytu o biblii :D

T:Biblia - znaczy księgi

Vertum dei- Kontunuacja o objawieniu Bożym

Tłumaczona na 1200 języków Wykorzystywana od ponad 3000

lat.
Ma trzy płaszczyzny znaczeniowe : religijną,moralną i kulturową.

Powstawała ok 1200 lat (od XIII w p.n.e do 1 w n.e)

Chrystus Wzorzec osobowy określa sposób myślenia i

rozumowania.
Biblia jest także inspiracją dla literatury,źródłem dla myślicieli
tematem dzieł. W biblii znajdziemy pslamy,hymny,pieśni i wiele

innych. Ksiązki nawiązujące do biblii "Dzienniki Adama (:D) i

Ewy"
"Józef i jego bracia" ," Kod da Vinci"

TŁUMACZENIA
Septuaginta 3 w p.n.e (70 uczonych żydowskich) przekład na

j.grecki
Wulgata - 4w - sw Hieronim na łacinę
Apokryf- Podrobiony
Heretyckie - Różnią się datą

PRZEKŁADY NA J POLSKI
Biblia Królowej Zofii (szarospatacka)
Biblia Leopolity 1561 r
Biblia Jakuba Wujka 1593 S.T. ; 1596 Cały
Biblia Tysiąclecia 1965r
Biblia Brzeska- Kalwinśka - 1563
Biblia Nieświeska - ariańska - 1572r.
Biblia Gdańska Luterańska 1632r.

T:Biblijny mit kosmologiczny w księdze rodzaju

Genesis (z greckiego) narodziny pochodzenia na staropolski -

księga rodzaju
Mity - dawniej dzieje ziemi stworzenie świata
Kosmoliga wyjaśnienie,pochodzenie wszechświata

I. Dzień - Bóg stworzył światłość i oddzielił ją od ciemności

światłość nazwał dniem a ciemność nocą.
II Dzień - Bóg stworzył niebo oddzielił wody od sklepienia
III Dzień - Bóg stworzył ląd i morza zapełnił ląd wieloma

roślinami rozsiwwającymi nasiona oraz drzewami
IV Dzień Bóg stworzył słońce i Księzyc i Gwiazdy Rozróżnienia

między dniem i nocą
V dzie Bóg stworzył zwierzęta wodne oraz ptactwo
VI dzień Bóg stworzył bydło zwierzęta pełzające, polne i

człowieka
VII Dzień Pan Bóg trenował Opier**ling

Bóg tworzył świat przez 6 dni (6etapów) Stworzenia są cudem

boskim Bóg stworzył świat uporządkował wszystko i wprowadził

porządek
Świat jest stworzony z zamysłem nie z przypaku.Bóg nadaje

nazwy rzekom stworzonym.Bóg powtarza że świat jest

dobry.Człowiek jest tworem Boga a Bóg przekazuje mu wszystko

co stworzył Bóg sam stworzył świat z własnej woli

refren- powtarzający się fragment Pieśnii

T:Adaś i Ewa czyli o rajskim nieposłuszeństwie

Eden czyli raj ziemski znajduje się na wschodzie Płyną tam 4

rzeki
PISZON,GICHON,CHUEKA,PERAT

Eden - Ogród,Czystość,raj,beztroska,szczęście,sprawiedliwość
Drzewo poznania dobra i zła daje wielką wiedzę Reguły Raju:
-nie wolno zrywać owoców z drzewa poznania dobra i zła
-można zrywać owoce ze wszytkich drzew oprócz jenego

Wystawił Bóg ludzi na próbę:
-Wolność to brak zakazu|
-nie byli w stanie grzeszyć

Ludzie złamali zakaz, bo chcieli decydować o dobru i

złu,wyskoczyć poza naturalne bariery chcieli być jak bóg

brak strony

T:Historia Noego czyli ocalenie prawych

Motyw wielkiego kataklizmyu można zlaleźć na Bliskim

Wschodzie w Indiach
Bóg zesłał potob na ludzi gdyż:
Zdecydował się zniszczyć świat który sam stworzył czyli odwrócił

ład i porządek (niemoralne zachowania)
-żałował ze stworzył człowieka
-zasmucony ztworzeniem świata zsyła na ludzi katalkizm
-ze względu na Noego,Bóg zdecydował się nie niszczyć ziemi na

stałe

NOE:
-człowiek prawy sprawieliwy zył w zgodzie z bogiem,prowadził

nienaganne życie odróżniał się postawą

Arka:azyl,kościół,pielgrzymki,wygnanie,przetrwanie,opatrzność

Boża i miejsce schronienia

40 Dni deszczu
150 dni wody wzbierały
150 dni opadaly

Przymierze- wzajemne porozumienie lączące partnerów w

wspólnocie z któej wynikają określone prawa i obowiązki

Obietnice Boga
-bóg niezgładzi więcej ziemi
-znakiem przymierza jest tęcza
-nie będą jedli mięsa nasączonego krwią

Bóg:
-zawiedziony stwórca
-wymagający opiekun
-nauczyciel etyki

T:Jak biblia ukazuje miłość ? Cierpienia Hioba i Koheleta

(Kotleta) :D

Księgi wkorzystuje opowiadania dialogi hymny
Hiob będzie usiłował zrosumieć sens swego cierpienia.
Hiob w ziemi ust poza granicami Izralea Najwybitniejszy uczony

wschodni
Bóg ma dwór na nim synowie panaze swego tronu.
Przygląda się zachowaniem ludzi a wokół niego jego słudzy
Szatan jeden z dworzan,aioł,przeciwnik(Tłumaczenia)
wędruje po świece sprawa ludzi w ich lojalności do Boga.
nie oskarża ludzi o złe czyny. Mówi że hiob jest wierny Bogu
bo jest bogaty oskarża go o płaską i płytką pobożność
Hiob został wybrany gdyż był najwybitniejszy Gdyby on sobie nie

poradził to nikt nie dał by rady
Człowiek nie jest zdolny do miłóśi anie nie potrafi dotrzymac

przymierza Chce dowieść egoizmu ludzkiemu. Zezwolenie na zło

dopust boży

W następnej części Hiob udowadnia że kocha boga ponad

wszystko "nagi wyszełem z łona matki i nagi tam wróće"
"Dał pan i zabrał pan"
Dramat Hioba polega na tym że zrealizował w życiu mułość

walczył z sobą, z własną wyobrażnią będzie musiał poradzić

sobie z wielkością myśli, wydających się racjonalnie ale i tak

okażą się niewystarczającym wyjaśnieniem

"z ręki boga dobro przyjęliśmy"
ierpienie w sredni kara
KOHELET - Kannodzieja

marność nad marnościami - Vanitas vanitatum et omnia vanitas
Księga koheleta wszystko jest dobre do tego dązymy i co nam się

wydaje być dobre

Nic nowego niem na świecie sensem ludzkiego życia jest

przemijanie ono decyduje o marności życia
wszystkie nasze działania są jałowe wszystkie nasze przeżycia już

zostały odbyte powtarzają sie

Los głupca jest taki sam jqak los mądrego wszystko na ziemi już

niema sensu czlowiek pod względem śmierci jest taki sam jak los

zwierzęcia

Pieśn nad pieśniami powstała w jerozolimie od III w pne







Koncepcja miłości podziw dla partnera który wydaje się

nieosiągalny odnalezniene to niezasłużony dar miłosć wymaga

wierności i miłości znajduje się miejsce na tęsknote troskę ale też

rozkosz spełnienia. Miłość któej potrafią sobie dać raz na zawsze

tyle środków wyrazów. Poszukiwanie najpiękniejszego wyrazu na

opisanie miłości.W tradycji judaistyucznej Oblubieniec
Bóg - Oblubiniaca Jurael w chrześcijańskiej Jezus i Kościół

List Jana Pawła
Temat miłości podzielony na 3 etapy
Pierwsza część mówi o nonsensie jakiegokolwiek daru miłości.

potem wyróżnione są cechy prawdziwej miłości w 3 części św

paweł mówi że młosć jak wierza wywyższył ją poza mądrość a

nawet wiarę i nadzieję - Porównanie


T:Nadszeł dzień gniewu Apokalipsa św Jana

Zjawisko profetyczne - człowiek bał się wszystkiegp tylko bogowie

mogli wstazać właściwą drogę właściwy sposób działania -

zgodny z wolą boską
odgadnięcie bozych domysłów zależało to od kultury
U Greków składanie ofiar poprzedzała chlapnięcie wodą bardzo

ważna byłą zgoda ofiary.
Rzymianie badali wnętrzności ofiar- losy wyczytywali z

wnętrzności Inne sposoby to np Profetyzm - bóstwo samo miało

udzielać odpowiedzi dawać wskazówki
Bóg obiecywał powoływać proroków,aby mogli głosić słowo boże

a prorocy wieżyli że mówią w natchnieniu Uważali że nie są

jedynie wiesczami anie specjalistamei w odczytywaniu znaków

ale przedewszystkim nauczycielami nowiny poruzszali różne

sprawy domagali się nienagannego życia piętnowali grzecgy

zapowiadali najazdy i klęski wpływali na życie polityczne

przepowiadali zbawienie i ocalenia dla prawych
Prorok człowiek słowa ich funcje to zasięgali wiadomości od

boga wybierali znaczenie bożyh znaków ostrzegali przed sądem

bożym Objaśniali etologiczny sens zjawisk,domagali się

cnotliwego życia
piętnowali grzechy narodowe, wpływali na polityczne losy

narodu

Wypracowali schemat dzielący czas historyczny na dwa wieki

oraz wiek który ma nadejść w którym żydzi zostają wywyższeni
Uważali że ta zmiana niemoże zostać dokonana przez człoweika

dlatego oczekują na interwencje samego boga ich zdaniem miał

zstąpić aby zniszczyć świat i ustanowić złoty wiek Dzień jego

przyjścia nazwano dniem pańskim lub dniem gniewu DIES IRAE
Apokalipsa dotyczy tych darzeń, czyli grzechu wieku obecnego

zniszczenia i sądu w okresie przejścoiwym oraz błogosławionej

przysłości
Apokalypsys-czynność polegająca na odsłonięciu tego co zakryte
Apokalipsa - rodzaj tekstu objawiającego tajemnicę czasów

ostatecznych i czasów podejmujących zagadnienia

eschatologiczne o sądzie ostatecznym losach człowieka ludzkości

świata

Koniec i sąd
Dolina jozafata w obecności aniołów i święych odbędzie sąd

boga nad rodzajem ludzkim dokona go J Chrystus po powtórnym

przyjściu na świat paruzja rozpoczęcie zostanie obwieszczone

przez trąby któremu będą toważyszyć grad i ogień przemieszane

w krew zamiana moża w krew,upadek gwiazd rozegra się walka

pomiędzy wysłannikiem boga (kobieta i dziecko) a jego

przeciwnikami (smok i pomocnicy)
z ziemi wyjdą umarli którzy będą sądzeni według swoich czynów

grzeszni zostaną wrzuceni do jeziora ognia a prawi pójdą do

jeruzalem niebo

HAR-MAGEDON - miejsce zagłauy tam gdzie rozgrywa się

BITWA
Judga-chrześcijańska koncepcja czasu

wielka nierządnica rzym
nowe jeruzalem - królestwo boże
bestia szatan
baranek - chrystus
niewiasta - izrael
antychryst - fałszywy mesjasz ieruje nieszczęściami

poprzedzającymi koniec świata
bestia o 7 głowach 10 nogach 666 liczba bestii

T:Przypowieści ewangeliczne

przypowieść parabola, jeden z gat biblijnych opowiaanie którego

celem jest wyjasnienie prawd moralnych

siewca - ten ktory głosi słowo boże
ziarno słowo bże
gleba - ludzie którzy w różny sposób przyjmuja słowo boże

T:Nawiązania biblijne do wierszy współczesnych