Not a member of Pastebin yet?
Sign Up,
it unlocks many cool features!
- 1
- 00:00:02,870 --> 00:00:05,221
- Thế giới chúng ta
- không hoàn toàn đồng nhất.
- 2
- 00:00:07,038 --> 00:00:10,120
- Khuất sau tầm nhìn của chúng ta
- là một thế giới khác hẳn.
- 3
- 00:00:11,388 --> 00:00:13,624
- Những sinh vật hoàn toàn xa lạ với chúng ta.
- 4
- 00:00:15,819 --> 00:00:17,522
- Như thể từ hành tinh khác.
- 5
- 00:00:19,010 --> 00:00:22,189
- Chúng có số lượng đông đảo hơn mọi
- nhóm sinh vật nào khác trên hành tinh.
- 6
- 00:00:27,200 --> 00:00:30,988
- Chào mừng bạn đến với thế giới
- động vật chân đốt kỳ thú (arthropod).
- 7
- 00:00:31,737 --> 00:00:35,880
- Nhện, bọ cạp và côn trùng.
- 8
- 00:00:36,490 --> 00:00:38,942
- Ngày nay chúng ta sử dụng
- những công nghệ ghi hình mới
- 9
- 00:00:39,190 --> 00:00:43,216
- giúp khám phá chi tiết hơn bao giờ hết,
- 10
- 00:00:43,504 --> 00:00:48,311
- đời sống của chúng, cách chúng chiến đấu,
- kiếm ăn và sinh sản.
- 11
- 00:00:48,724 --> 00:00:53,095
- Loạt phim tài liệu này sử dụng công nghệ
- ghi hình 3D đặc biệt
- 12
- 00:00:53,151 --> 00:00:56,521
- nhằm nghiên cứu chi tiết thế giới thu nhỏ,
- 13
- 00:00:56,717 --> 00:01:00,318
- trong môi trường tự nhiên hay mô phỏng.
- 14
- 00:01:00,677 --> 00:01:04,079
- Chúng ta sẽ chứng kiến sự sinh sản,
- những thách thức chúng phải đối mặt,
- 15
- 00:01:04,179 --> 00:01:06,610
- những khoảnh khắc ngàn cân treo sợi tóc
- trong đời sống của chúng.
- 16
- 00:01:08,233 --> 00:01:11,894
- Qua đó có thể giúp chúng ta hiểu được
- làm cách nào mà ngày nay
- 17
- 00:01:11,960 --> 00:01:15,910
- hơn 80% động vật trên hành tinh
- 18
- 00:01:15,910 --> 00:01:17,656
- là động vật chân đốt.
- 19
- 00:01:18,689 --> 00:01:21,226
- Trong loạt phim này chúng ta sẽ chứng kiến
- quá trình tiến hóa của chúng.
- 20
- 00:01:21,826 --> 00:01:25,177
- Từ loài cuốn chiếu tương đối giản đơn,
- (millipede)
- 21
- 00:01:25,625 --> 00:01:29,884
- tới những đàn đông đảo lên tới hàng trăm,
- thậm chí hàng triệu cá thể.
- 22
- 00:01:32,030 --> 00:01:36,003
- Chúng ta sẽ chứng kiến quá trình biến đổi
- kỳ diệu nhất trong thế giới động vật.
- 23
- 00:01:37,499 --> 00:01:39,419
- Chúng ta sẽ gặp những đàn kiến
- xây trang trại.
- 24
- 00:01:40,202 --> 00:01:42,653
- những con nhện tung mạng nhện của chúng
- 25
- 00:01:44,339 --> 00:01:48,116
- Và loài bọ trang điểm bằng thi thể nạn nhân
- như một kiểu ngụy trang.
- 26
- 00:01:50,449 --> 00:01:54,442
- Chào mừng bạn đến một thế giới
- kỳ lạ và đầy nguy hiểm.
- 27
- 00:01:58,483 --> 00:02:04,123
- NHỮNG QUÁI VẬT THU NHỎ
- Nghe & dịch: Hoàng Hà (Anabas).
- 28
- 00:02:05,420 --> 00:02:09,990
- Phần VI: QUẦN ĐÀN
- 29
- 00:02:09,999 --> 00:02:13,819
- Trong mọi sự thích nghi của động vật chân đốt
- điểm cách mạng nhất
- 30
- 00:02:13,819 --> 00:02:17,150
- là khả năng sống trong những đàn cực lớn.
- 31
- 00:02:17,721 --> 00:02:22,819
- cho phép chúng săn vô số con mồi,
- xây dựng một cấu trúc khổng lồ làm nơi cư trú.
- 32
- 00:02:22,819 --> 00:02:29,819
- và thống trị môi trường xung quanh.
- 33
- 00:02:31,230 --> 00:02:33,590
- Một số đàn khá nhỏ.
- 34
- 00:02:37,020 --> 00:02:40,580
- những đàn khác chứa nhiều cá thể
- như những thành phố lớn nhất của chúng ta.
- 35
- 00:02:43,580 --> 00:02:48,460
- Khi số lượng cá thể cực lớn và làm việc
- cùng nhau, chúng cần có khả năng giao tiếp.
- 36
- 00:02:48,739 --> 00:02:51,256
- để truyền tin và chỉ dẫn.
- 37
- 00:02:53,538 --> 00:02:57,287
- Và khi làm vậy, cho phép một số loài
- duy trì những trang trại trồng trọt,
- 38
- 00:02:58,029 --> 00:03:01,346
- cướp bóc trên nền rừng
- như một đội quân xâm lấn,
- 39
- 00:03:03,223 --> 00:03:05,360
- hay xây dựng những lâu đài nguy nga.
- 40
- 00:03:18,680 --> 00:03:23,015
- Ong thợ có thể gửi những thông điệp
- phức tạp cho nhau.
- 41
- 00:03:26,520 --> 00:03:29,500
- trong tự nhiên đôi khi chúng xây tổ
- ở nơi quang đãng.
- 42
- 00:03:29,500 --> 00:03:33,340
- Loài người đã dụ dỗ chúng tới sống và
- lưu trữ mật ong trong những tổ ong nhân tạo.
- 43
- 00:03:36,620 --> 00:03:41,580
- Nổi bật trong đàn là ong chúa,
- nó nhỉnh hơn thành viên khác trong đàn.
- 44
- 00:03:41,580 --> 00:03:43,363
- và là mẹ của cả đàn.
- 45
- 00:03:49,630 --> 00:03:52,260
- Vào mùa xuân khi thức ăn dự trữ giảm
- 46
- 00:03:52,260 --> 00:03:54,701
- ong thợ rất bận rộn thu thập mật hoa.
- 47
- 00:04:10,530 --> 00:04:13,290
- Chúng có một thông điệp đặc biệt
- báo hiệu cho nhau
- 48
- 00:04:13,290 --> 00:04:15,685
- nơi có những bông hoa nhiều mật nhất.
- 49
- 00:04:21,109 --> 00:04:23,214
- Đó gọi là vũ điệu lắc lư.
- 50
- 00:04:27,569 --> 00:04:31,227
- Con ong vừa trở về tổ này
- đã tìm thấy một nguồn mật hoa mới.
- 51
- 00:04:31,209 --> 00:04:33,693
- và đang loan báo cho đàn về điều đó.
- 52
- 00:04:41,600 --> 00:04:43,902
- Đầu tiên nó tìm cách thu hút sự chú ý.
- 53
- 00:04:44,117 --> 00:04:48,872
- Để làm vậy nó trèo lên lưng con khác
- và rung bụng.
- 54
- 00:04:51,190 --> 00:04:54,137
- Giờ nó đã được để ý,
- và bắt đầu vũ điệu của mình.
- 55
- 00:04:54,330 --> 00:04:57,800
- Sử dụng quy ước chuyển động
- thông báo cho những con ong thợ
- 56
- 00:04:57,800 --> 00:05:00,010
- hướng bay nơi nó tìm thấy.
- 57
- 00:05:08,779 --> 00:05:13,136
- Độ dài lắc lư
- chỉ báo tầm xa nguồn mật hoa.
- 58
- 00:05:14,179 --> 00:05:16,737
- Lắc lư càng lâu, hoa càng ở xa.
- 59
- 00:05:18,119 --> 00:05:22,509
- và góc khi nó múa theo hướng di chuyển
- chỉ hướng đến nơi có hoa
- 60
- 00:05:23,249 --> 00:05:25,379
- tương quan so với mặt trời.
- 61
- 00:05:29,863 --> 00:05:32,710
- Chỉ dẫn của nó đặc biệt chính xác
- 62
- 00:05:32,710 --> 00:05:37,220
- và có thể xác định vị trí từ tổ tới nguồn hoa
- hơn sáu cây số.
- 63
- 00:05:39,307 --> 00:05:43,116
- Một số ong thợ lập tức xuất phát đi tìm hoa.
- 64
- 00:05:45,899 --> 00:05:47,379
- Chỉ trong một mùa, ong thợ của đàn
- có thể thu hoạch tới 500 triệu bông hoa.
- 65
- 00:05:51,479 --> 00:05:54,343
- và tạo khoảng 90 kg mật ong.
- 66
- 00:05:54,906 --> 00:05:58,960
- Chừng đó đủ duy trì cả đàn
- qua mùa đông tới,
- 67
- 00:05:58,960 --> 00:06:01,064
- khi không còn mật hoa để thu hoạch.
- 68
- 00:06:03,345 --> 00:06:07,436
- Nhưng vũ điệu chỉ dùng giao tiếp
- với số lượng cá thể nhỏ.
- 69
- 00:06:12,377 --> 00:06:13,759
- Trong vùng rừng Nam Phi,
- 70
- 00:06:13,759 --> 00:06:16,819
- có những quần đàn đông hơn gấp 1000 lần.
- 71
- 00:06:19,508 --> 00:06:21,339
- phần lớn thời gian chúng phân tán
- 72
- 00:06:21,692 --> 00:06:25,695
- khắp nơi trong rừng thành hàng chục
- đoàn quân săn lùng con mồi.
- 73
- 00:06:32,899 --> 00:06:36,914
- Đàn kiến di cư có thể chứa tới 50 triệu cá thể.
- (driver ant)
- 74
- 00:06:37,130 --> 00:06:39,014
- Tất cả chúng gần như mù.
- 75
- 00:06:43,719 --> 00:06:45,957
- Cộng đồng của chúng
- không có nơi cư trú cố định.
- 76
- 00:06:46,882 --> 00:06:50,099
- Chỉ là những dãy trại kiến tạm thời
- 77
- 00:07:00,969 --> 00:07:03,035
- do kiến chúa điều phối.
- 78
- 00:07:04,780 --> 00:07:09,599
- Không giống ong chúa của đàn ong mật,
- nó lớn hơn kiến thợ rất nhiều.
- 79
- 00:07:20,450 --> 00:07:25,321
- Một kích cỡ cho phép nó sinh sản
- ít nhất 220.000 trứng mỗi ngày.
- 80
- 00:07:32,740 --> 00:07:35,402
- nó được kiến thợ chăm sóc trong trại tạm
- 81
- 00:07:35,541 --> 00:07:38,442
- và được chúng khênh đi
- khi tới thời điểm di chuyển.
- 82
- 00:07:39,850 --> 00:07:43,580
- Đám kiến lính với cặp hàm lớn
- bảo vệ đoàn kiến thợ
- 83
- 00:07:43,580 --> 00:07:45,469
- và tấn công con mồi khi chúng bắt gắp.
- 84
- 00:07:49,950 --> 00:07:53,313
- Một đàn 50 triệu con cần rất nhiều thức ăn.
- 85
- 00:07:54,195 --> 00:07:58,883
- Kiến giao tiếp bằng cách tiết ra và ngửi
- loại hoạt chất được gọi là pheromones.
- 86
- 00:08:05,552 --> 00:08:08,699
- Vào sáng sớm một con kiến trinh sát
- phát hiện một vị trí săn mồi tốt
- 87
- 00:08:08,699 --> 00:08:12,986
- và đánh dấu lối đi bằng cách tạo vệt
- bằng chất pheromones trên mặt đất.
- 88
- 00:08:17,979 --> 00:08:21,607
- Kiến thợ đánh hơi theo lối mòn
- mà không cần dùng râu của chúng.
- 89
- 00:08:23,990 --> 00:08:28,089
- Kiến lính canh gác hai bên đoàn quân
- trong khi đàn kiến thợ nhỏ hơn
- 90
- 00:08:28,089 --> 00:08:31,552
- có nhiệm vụ xẻ thịt và vận chuyển nạn nhân
- di chuyển bên trong.
- 91
- 00:08:37,239 --> 00:08:39,614
- Những kẻ dẫn đầu đoàn quân
- sẽ xử lý bất cứ sinh vật nào
- 92
- 00:08:39,895 --> 00:08:41,631
- không kịp tẩu thoát.
- 93
- 00:08:47,608 --> 00:08:50,755
- Chúng phát hiện một con sên không vỏ (slug)
- và tiết ra chất pheromones thuộc dạng khác.
- 94
- 00:08:51,031 --> 00:08:54,044
- Phát ra không trung báo hiệu
- chúng cần trợ giúp.
- 95
- 00:08:59,540 --> 00:09:03,115
- Kiến thợ và kiến lính từ khắp nơi
- ào tới giết con mồi.
- 96
- 00:09:11,850 --> 00:09:14,924
- Những con kiến lính với cặp hàm khỏe
- cắt vào con sên
- 97
- 00:09:19,760 --> 00:09:24,372
- chia nhỏ để chuyển về cho kiến chúa
- và kiến thơ đang chờ trong tổ
- 98
- 00:09:30,800 --> 00:09:34,174
- trong vòng vài phút,
- con ốc sên chẳng còn lại chút gì.
- 99
- 00:09:36,187 --> 00:09:39,745
- Bằng cách giao tiếp nhờ chất pheromones,
- cả đàn rải rác khắp rừng
- 100
- 00:09:40,047 --> 00:09:43,244
- có thể thu thập hàng trăm ngàn
- nạn nhân mỗi ngày.
- 101
- 00:09:44,122 --> 00:09:46,149
- Chừng đó đủ cho kiến chúa
- cùng hàng triệu thần dân sống sung túc.
- 102
- 00:09:51,900 --> 00:09:55,380
- Nhờ đó nó có thể tiếp tục
- nhiệm vụ đặc biệt của riêng mình
- 103
- 00:09:55,380 --> 00:09:59,567
- sản sinh đủ số kiến
- để duy trì kích cỡ cộng đồng.
- 104
- 00:10:07,370 --> 00:10:11,190
- Cách không xa đàn kiến di cư,
- bên ngoài đồng cỏ Kenya.
- 105
- 00:10:11,887 --> 00:10:14,370
- Một đàn côn trùng cộng tác khác
- 106
- 00:10:14,815 --> 00:10:17,527
- không phải nhằm săn mồi mà để xây dựng.
- 107
- 00:10:23,200 --> 00:10:27,486
- Cấu trúc ngoạn mục của chúng
- rải rác khắp đồng bằng khô nóng trống trải.
- 108
- 00:10:34,040 --> 00:10:36,580
- Và tổ chức cộng đồng gồm hàng triệu cá thể
- 109
- 00:10:36,740 --> 00:10:39,760
- chỉ có thể vận hành khi những cá thể trong tổ
- 110
- 00:10:39,760 --> 00:10:41,900
- có thể giao tiếp với nhau.
- 111
- 00:11:01,230 --> 00:11:04,664
- Bên ngoài nền đất khô nóng
- tại Thung lũng Khe nứt, Đông Phi.
- 112
- 00:11:05,160 --> 00:11:08,370
- nhiệt độ ban ngày có thể lên tới trên 40 độ C.
- 113
- 00:11:08,478 --> 00:11:09,773
- và hầu như không có bóng râm.
- 114
- 00:11:10,566 --> 00:11:13,527
- Để sinh sống ở đây
- đàn mối phải tự tạo mọi thứ cho chúng.
- 115
- 00:11:17,870 --> 00:11:20,224
- Chúng xây tòa tháp điều hòa không khí.
- 116
- 00:11:31,741 --> 00:11:34,100
- Mối chúa sống trong khoang đặc biệt
- 117
- 00:11:34,100 --> 00:11:36,595
- bên dưới mặt đất, sâu khoảng một mét.
- 118
- 00:11:39,899 --> 00:11:43,640
- Bên cạnh nó là một con đực -
- Vua của nó.
- 119
- 00:11:43,640 --> 00:11:45,590
- Cha của cả đàn.
- 120
- 00:11:51,421 --> 00:11:55,203
- Cái bung thịt nhợt nhạt của nó
- phình to chứa đầy trứng.
- 121
- 00:11:56,611 --> 00:12:00,088
- Cái đầu nhỏ lọt thỏm trước một cơ thể cực lớn.
- 122
- 00:12:07,240 --> 00:12:12,252
- Mối lính bảo vệ Hoàng cung, nơi mối chúa
- sinh sản, sàng tấn công những kẻ xâm nhập.
- 123
- 00:12:14,810 --> 00:12:17,770
- Nó quá lớn nên không thể tự di chuyển.
- 124
- 00:12:17,770 --> 00:12:22,230
- và phải có sự hỗ trợ của đám mối thợ đặc biệt
- chuyên phục dịch nó.
- 125
- 00:12:29,010 --> 00:12:35,469
- Nó đẻ trứng gần như liên tục
- Mối thợ chuyển trứng đi ngay khi nhận được.
- 126
- 00:12:37,227 --> 00:12:38,680
- Nó có thể đẻ hàng ngàn trứng mỗi ngày.
- 127
- 00:12:39,113 --> 00:12:43,107
- 165 triệu trứng, trong suốt cuộc đời 15 năm.
- 128
- 00:12:47,769 --> 00:12:51,980
- Nhưng để tao ra số lượng phi thường đó
- nó cần điều kiện hoàn hảo.
- 129
- 00:12:52,228 --> 00:12:56,740
- Nhiệt độ ổn định và
- một nguồn cung cấp oxy liên tục.
- 130
- 00:12:58,843 --> 00:13:03,534
- Nếu không đạt được điều đó
- nó sẽ chết cùng cả đàn của nó.
- 131
- 00:13:04,959 --> 00:13:09,757
- Vì bản thân nó không thể tự di chuyển
- kiến thợ phải tạo môi trường phù hợp cho nó.
- 132
- 00:13:14,060 --> 00:13:17,610
- chúng làm như vậy bằng cách xây dựng
- một hệ thống điều hòa không khí.
- 133
- 00:13:17,610 --> 00:13:21,774
- Hệ thống ống thông hơi và tháp kỳ điệu
- được dựng lên ngay phía trên hoàng cung.
- 134
- 00:13:24,130 --> 00:13:26,587
- Nó có thể cao 9 m.
- 135
- 00:13:28,950 --> 00:13:31,455
- Nhưng bất chấp gò mối rất lớn.
- 136
- 00:13:31,600 --> 00:13:34,779
- Không con mối nào sống ở đó vĩnh viễn.
- 137
- 00:13:35,451 --> 00:13:37,656
- Chúng sống dưới lòng đất.
- 138
- 00:13:38,559 --> 00:13:41,302
- Bên cạnh lâu đài được có những lỗ hổng.
- 139
- 00:13:45,030 --> 00:13:49,398
- Hình mô phỏng cho thấy
- cơn gió di chuyển qua đồng cỏ.
- 140
- 00:13:53,110 --> 00:14:00,110
- Khí nóng thổi vào những lỗ nhỏ.
- 141
- 00:14:02,149 --> 00:14:05,769
- Để rồi sau đó thổi qua nhiều khúc quanh co.
- 142
- 00:14:05,769 --> 00:14:07,569
- làm chậm luồng khí
- 143
- 00:14:07,670 --> 00:14:10,961
- và khi làm chậm ngoài tác động
- của tia nắng mặt trời
- 144
- 00:14:10,968 --> 00:14:12,663
- Nó mát dần.
- 145
- 00:14:14,810 --> 00:14:20,113
- Không khí trong lành phân tán khắp gò mối
- chiếm chỗ lớp không khí cũ.
- 146
- 00:14:24,658 --> 00:14:27,554
- Bên ngoài nhiệt độ hơn 40 độ C.
- 147
- 00:14:27,971 --> 00:14:32,141
- Nhưng trong khoang ngầm của mối chúa
- nhiệt độ mát mẻ 27 độ C.
- 148
- 00:14:33,736 --> 00:14:38,544
- Cùng hợp tác. những côn trùng nhỏ bé này
- đã tạo ra một nơi cư trú điều hòa mát mẻ.
- 149
- 00:14:45,199 --> 00:14:49,037
- Điều chúng không bao giờ làm được
- khi làm việc đơn lẻ.
- 150
- 00:14:54,481 --> 00:14:57,208
- Trong vùng rừng nhiệt đới
- Trung và Nam Mỹ.
- 151
- 00:14:57,594 --> 00:15:00,239
- Những cộng đồng côn trùng đông đúc khác
- 152
- 00:15:00,239 --> 00:15:03,750
- đã đạt được một điều
- có lẽ còn đặc biệt hơn
- 153
- 00:15:07,370 --> 00:15:13,426
- Đây là đàn kiến cắt lá (leaf cutter ants),
- tổ ngầm dưới lòng đất của chúng cực lớn.
- 154
- 00:15:13,796 --> 00:15:18,278
- có thể rộng tới 30 mét,
- chứa tới 8 triệu cá thể.
- 155
- 00:15:19,075 --> 00:15:24,302
- Chúng rất thành công với một thứ do chúng
- sáng tạo ra từ rất, rất lâu - nông nghiệp.
- 156
- 00:15:30,798 --> 00:15:34,539
- Kiến cắt lá tìm ra cách
- thu hoạch lượng lá rất lớn
- 157
- 00:15:35,239 --> 00:15:37,302
- do cây rừng tạo ra.
- 158
- 00:15:38,394 --> 00:15:40,679
- Chúng xẻ lá thành từng mảnh.
- 159
- 00:15:43,399 --> 00:15:47,517
- Nhưng chúng không ăn chúng, thực ra,
- chúng thậm chí không thể tiêu hóa được lá.
- 160
- 00:15:53,726 --> 00:15:57,331
- Lá được chuyển tới trang trại
- dưới lòng đất của chúng.
- 161
- 00:16:04,779 --> 00:16:06,639
- Do mức độ phức tạp của đàn
- 162
- 00:16:06,639 --> 00:16:10,269
- kiến cắt lá có một cá thể điều hành toàn bộ.
- 163
- 00:16:11,418 --> 00:16:14,583
- Kiến chúa lớn hơn kiến thợ nhiều lần.
- 164
- 00:16:14,889 --> 00:16:19,362
- Khi mới tạo đàn, nó tha theo
- một mảnh nấm nhỏ.
- 165
- 00:16:19,538 --> 00:16:22,321
- mà giờ đã phát triển
- trong những khu vườn khắp tổ kiến.
- 166
- 00:16:24,199 --> 00:16:28,967
- Khi nấm phát triển, nó sinh ra
- những cấu trúc nhỏ màu trắng nhú lên.
- 167
- 00:16:29,239 --> 00:16:33,228
- chứa đầy dưỡng chất
- mà đàn kiến có thể tiêu hóa
- 168
- 00:16:39,549 --> 00:16:43,319
- Trong rừng đám thợ cắt lá
- xẻ lá thành hai phần
- 169
- 00:16:43,319 --> 00:16:45,176
- và tha chúng về tổ.
- 170
- 00:16:52,189 --> 00:16:56,665
- Chúng có cặp hàm khỏe và sắc,
- cắt đứt những chiếc lá cứng và dai nhất.
- 171
- 00:17:00,969 --> 00:17:05,208
- Các mảnh cắt có thể nặng hơn 50 lần
- trọng lượng cơ thể chính chúng.
- 172
- 00:17:09,178 --> 00:17:14,555
- Rất nặng tới mức đôi khi chỉ những
- con kiến càng mới có thể tha chúng.
- 173
- 00:17:22,348 --> 00:17:26,059
- Tổ chúng có thể cách xa 120 mét
- 174
- 00:17:26,059 --> 00:17:30,345
- Một khoảng cách rất dài với kẻ khuân vác
- vốn chỉ dài 1 cm.
- 175
- 00:17:31,446 --> 00:17:35,079
- Ở đây, những kẻ đẳng cấp thấp nhất
- trong cộng đồng kiến - hạ đẳng.
- 176
- 00:17:35,079 --> 00:17:37,861
- đang làm việc vất vả
- trong khu vườn dưới lòng đất
- 177
- 00:17:39,649 --> 00:17:41,768
- Chúng nhận lá từ thợ cắt lá
- 178
- 00:17:41,768 --> 00:17:43,967
- Lựa chọn chúng cho nấm tiêu thụ.
- 179
- 00:17:44,899 --> 00:17:48,310
- Đó là công việc rất tẻ nhạt và luôn tay
- nhằm đảm bảo
- 180
- 00:17:48,313 --> 00:17:51,046
- các khu vườn luôn được giữ sạch sẽ
- và chăm sóc đúng cách.
- 181
- 00:17:52,059 --> 00:17:55,856
- Chúng cũng kiểm soát chất lượng lá
- được kiến thợ gửi tới
- 182
- 00:17:55,858 --> 00:18:00,853
- Nếu phù hợp, chúng tiết ra chất pheromones
- khuyến khích kiến thợ mang tới nhiều hơn.
- 183
- 00:18:06,578 --> 00:18:08,548
- Nếu không hài lòng với những gì nhận được
- 184
- 00:18:08,548 --> 00:18:13,422
- chúng tiết ra chất pheromones khác báo hiệu
- dừng thu thập loại lá đó.
- 185
- 00:18:26,398 --> 00:18:29,676
- Chỉ một đàn duy nhất với khoảng 8 triệu cá thể.
- 186
- 00:18:29,909 --> 00:18:36,342
- có thể thu hoạch 1/5 lượng lá mới
- do cây rừng quanh đó tạo ra hàng năm.
- 187
- 00:18:37,572 --> 00:18:40,236
- Hàng triệu cá thể có liên hệ chặt chẽ
- 188
- 00:18:40,409 --> 00:18:43,911
- đã trở thành một siêu tổ chức đơn giản.
- 189
- 00:18:45,559 --> 00:18:49,573
- Động vật chân đốt là động vật
- thành công nhất trên hành tinh.
- 190
- 00:18:50,187 --> 00:18:55,275
- Chúng ta đã biết hơn 1 triệu loài khác nhau
- và vẫn còn phát hiện thêm chúng mỗi ngày.
- 191
- 00:18:55,659 --> 00:19:00,631
- Và lý do rất đơn giản là
- chúng có hơn bốn trăm triệu năm
- 192
- 00:19:00,858 --> 00:19:03,948
- để phát triển những phương thức kiếm ăn,
- 193
- 00:19:03,948 --> 00:19:05,878
- chiến đấu và hợp tác mới.
- 194
- 00:19:06,280 --> 00:19:11,367
- Kết quả là vô số những sinh vật kỳ diệu
- được thấy khắp hành tinh ngày nay.
- 195
- 00:19:11,689 --> 00:19:17,099
- Rất đơn giản, động vật chân đốt là
- dạng thức động vật thành công nhất hành tinh.
- 196
- 00:19:18,819 --> 00:19:24,448
- Trong loạt phim này công nghệ mới giúp chúng ta
- quan sát động vật chân đốt theo cách mới lạ.
- 197
- 00:19:25,190 --> 00:19:29,515
- Và hé lộ cách chúng đã thích nghi
- qua hàng trăm triệu năm.
- 198
- 00:19:31,319 --> 00:19:34,373
- Từ lối sống đơn giản của loài cuốn chiếu.
- 199
- 00:19:35,794 --> 00:19:39,298
- tới những quần đàn khổng lồ
- chứa hàng triệu cá thể.
- 200
- 00:19:42,135 --> 00:19:46,704
- Chúng ta đã theo dõi những kỹ thuật kỳ thú
- mà chúng đã tiến hóa để tồn tại.
- 201
- 00:19:48,538 --> 00:19:51,133
- Từ những mô tả khủng khiếp
- về loài bọ sát thủ,
- 202
- 00:19:52,989 --> 00:19:55,817
- tới phương thức tự vệ mãnh liệt
- của loài bọ oanh tạc.
- 203
- 00:19:58,638 --> 00:20:00,166
- Chúng ta đã chứng kiến cách loài ong
- 204
- 00:20:00,279 --> 00:20:05,570
- có thể chế ngự một con gián, biến nó thành
- nguồn thức ăn sống, bất động cho đàn con.
- 205
- 00:20:06,841 --> 00:20:10,262
- Còn gì phi thường hơn vũ điệu của loài bọ cạp.
- 206
- 00:20:13,067 --> 00:20:17,911
- Và loài bọ ngựa cầu nguyện đã
- hi sinh mạng sống cho nhu cầu sinh sản.
- 207
- 00:20:21,509 --> 00:20:28,150
- Tất cả là kết quả của chính những tác động
- đơn giản vốn là nền tảng mọi sự sống
- 208
- 00:20:33,389 --> 00:20:34,938
- Nhu cầu phải ăn,
- 209
- 00:20:35,564 --> 00:20:36,891
- phải tồn tại,
- 210
- 00:20:39,108 --> 00:20:40,738
- và sinh sản.
- 211
- 00:20:44,049 --> 00:20:46,053
- Một số quan tâm tới con của chúng
- 212
- 00:20:49,839 --> 00:20:53,637
- những loài khác chuyển đổi chính chúng
- nhằm tìm kiếm bạn tình.
- 213
- 00:20:58,179 --> 00:21:04,267
- Một số tạo nên những cộng đồng khổng lồ
- cạnh tranh về số lượng với những
- thành phố lớn nhất của chúng ta.
- 214
- 00:21:05,208 --> 00:21:08,125
- Và nhờ những công nghệ đặc biệt ngày nay.
- 215
- 00:21:08,130 --> 00:21:10,522
- Chúng ta đang bắt đầu hiểu chúng nhiều hơn.
- 216
- 00:21:13,079 --> 00:21:16,216
- Chúng ta thường nghĩ rằng, chúng ta
- chia sẻ hành tinh với động vật chân đốt.
- 217
- 00:21:16,973 --> 00:21:23,156
- nhưng liệu bạn có thể phản biện rằng,
- hành tinh này thích hợp với chúng
- nhiều hơn chúng ta?
- 218
- 00:21:23,169 --> 00:21:28,169
- Dành tặng con gái: Hoàng Trâm Anh
- 219
- 00:21:28,569 --> 00:21:38,569
- Nghe & dịch phụ đê: Hoàng Hà (Anabas)
- hahoangvn@gmail.com
Add Comment
Please, Sign In to add comment