Uzupełnij schemat przebiegu fotosyntezy wpisując w odpowiednie miejsca podane niżej pojęcia.
woda,tlen,glukoza,dwutlenek węgla,chlorofil

1. chlorofil
2. dwutlenek węgla
3. woda
4. glukoza
5. tlen


Oceń słuszność stwierdzenia Fotosynteza jest najważniejszym procesem warunkującym utrzymanie życia na Ziemi oraz uzasadnij swoją odpowiedź, używając dwóch argumentów

W wyniku fotosyntezy z powietrza pobierany jest dwutlenek węgla, który w nadmiarze szkodzi atmosferze (patrz. "globalne ocieplenie"
Ponadto jej produktem jest tlen, a jak wiadomo jest on niezbędny dla organizmów zwierzęcych w procesie oddychania


Wyjaśnij ,jakie znaczenie dla przebiegu fotosyntezy mają następujące cechy liści większości roślin

duża powierzchnia cienkich blaszek liściowych pozwala na zwiększenie powierzchni pobierania energii słonecznej potrzebnej do przeprowadzenia fotosyntezy
górna strona liścia jest ciemniejsza, ponieważ rzeczy o ciemej barwie pochłaniają więcej światła niż jasne.
przestwory w gąbczastym miękiszu asymilacyjnym pozwalają na swobodne przemieszczanie się gazów (CO2 i produktu ubocznego fotosyntezu czyli tlenu)
Aparaty szparkowe umożliwiają 'transpirację' czyli wymianę gazową liścia. przez aparaty szparkowe do liścia dostaje się CO2 a wydostaje tlen i para wodna.


Porównaj proces fotosyntezy z procesem oddychania komórkowego u roślin .

1. substancje niezbędne do przebiegu prosesu.
fotosynteza : dwutlenek węgla, energia słoneczna woda
oddychanie: tlen, glukoza
2.końcowe produkty
fotosynteza:glukoza, tlen
oddychanie kom.: dwutlenek węgla, woda
3.miejsce zachodzenia procesu:
fotosynteza: liść (chloroplast)
oddychanie:liść ( aparaty szparkowe)
pora doby:
fotosynteza- tylko dzień
oddychanie- dzień i noc


Oceń,jak na pobieranie wody i soli mineralnych przez roślinę, doniczkową poddaną obserwacji wpłyną wymienione niżej okoliczności. każda odpowiedź uzasadnij jednym argumentem.

1.
-usunięcie części liści - zmniejszenie pobierania, mniejsze zapotrzebowanie, mniejsza transpiracja
-posmarowanie olejem blaszek liściowych - większa warstwa chroniąca przed transpiracją, czyli mniejsze pobieranie wody
-okrycie workiem foliowym nadziemnej części rośliny - zatrzymanie fotosyntezy, mniejsze pobieranie wody
-oświetlenie rośliny lampką z żarówka mocy 100 W - zwiększone pobieranie - większe tempo fotosyntezy, większa transpiracja
-używanie suszarki w najbliższym otoczeniu rośliny - zwiększone pobieranie, utrata wody w wyniku zwiększonej temperatury - transpiracja


Uzupełnij schemat, wpisując sposoby rozmnażania bezpłciowego lub podając przykłady organizmów, u których te sposoby występują.

zarodniki np. paproć
fragmentacja np. moczarka kanadyjska
rozmnóżki, np. żyworódka
wegetatywne, np. ziemniak, truskawka, tulipan, konwalia


Wyjaśnij cel zabiegów przedstawionych na rysunkach.

Robi się tak żeby roślina mogła się przyjąć przy przesadzaniu.


Zaznacz zdania , które odnoszą się do rozmnażania roślin nasiennych

Poprawne zdania to zdania nr 1,4,6.


Podaj nazwy przekształconych pędów roślin służących do rozmnażania wegetatywnego, które zostały przedstawione na rysunkach

rozłogi, kłącza, cebule, bulwy


Po uważnej analizie zdjęć przedstawiających kiełkowanie nasienia fasoli wykonaj polecenia.

a)
-Ciemność
-Odpowiednia Wilgotność
-Odpowiednia Temperatura
b)
-1
c)(nie wiem dokładnie ale może to być to) ma to znaczenie bo w późniejszych etapach rozwoju łupina nasienna zostaje odlączona od rośliny i rozkłada sie mogłaby przeszkadzać.
d)
1- wysuwanie sie korzenia zarodkowego
2- Wypuszczenie korzeni z korzenia zarodkowego
3-Wypuszczenie łodygi
4-rozwój liści i nasion
5- Wyprostowanie sie liści i w pełni rozpoczęta reakcja fotosyntezy.


Na podstawie wyników doświadczeń przedstawionych na poniższych rysunkach oceń prawdziwość następującego stwierdzenia W początkowej fazie kiełkowania intensywnie przebiegają procesy oddychania komórkowego tlenowego

stwierdzenie jest prawdziwe, ponieważ oddychanie komórkowe tlenowe dostarcza energii do reszty procesów związanych z kiełkowaniem.


Uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiednie rubryki informacje dotyczące przebiegu fotosyntezy i jej znaczenia

substraty:woda, dwutlenek węgla
produkty: tlen, ADP, NADP, glukoza
etapy: faza jasna, faza ciemna
warunki:niezbędna jest energia słoneczna
znaczenie:odżywianie się organizmu( z prostych zw. organicznych zw. złożone)
znaczenie 2: produkcja tlenu


Przygotowany zestaw doswiadczalny w sposób przedstawiony na rysunku.


a) Wodę wapienną dodano, by wykazać obecność dwutlenku węgla.
b) Woda wapienna mętnieje dopiero w nocy, gdyż wtedy dominuje proces oddychania komórkowego, podczas którego wydalany jest dwutlenek węgla.


Przyporządkuj wymienione niżej procesy oznaczone literami odpowiednim fazom fotosyntezy.

Faza fotosyntezy zależna od światła-f,a,e
Faza fotosyntezy niezależna od światła-b,d,c


Przyporządkuj każde z wymienionych niżej roślin charakterystyczny dla niej sposób rozmnażania wegetatywnego

Poziomka : Przekształcone pędy
Moczarka: Fragmentacja ciała
Żyworódka : rozmnóżki


Uzupełnij stwierdzenia, wpisując odpowiednie nazwy roślin, wybrane spośród wymienionych niżej. Uwaga, do niektórych stwierdzeń należy przyporządkować więcej niż jedną roślinę

a)wykształca kwiaty tulipan, sosna
b)w cyklu rozwojowym tej rośliny dominuje gametofit mech, tulipan
c)wytwarza owoce sosna tulipan
d)rozprzestrzenia się za pomocą zarodników mech płonnik, narecznica paproć
e)do zapłodnienia potrzebuje wody mech płonnik, paproć narecznica


Uzupełnij zdania, wpisując nazwy tkanek we włąściwej formie gramatycznej.
 łączna, mięśniowa, nerwowa, nabłonnikowa

1. Tkanka   nerwowa  jest zbudwana z charakterystycznych komórek mających dwa rodzaje wyustek.
2. Charakterystyczną cechą tkanki łacznej  są luźno ułożone komórki umieszczone w substancji międzykomórkowej.
3. Włókna tkanki mięśniowej  cechuje zdolność do skurczu budujących je włókien, umożliwiająca ruch.
4. Charakterystyczną cechą tkanki nabłonkowej  jest zwarty układ komóerk, tworzących warstwę lub kilka warstw.


Do podanych niżej rodzajów tkanki mięśniowej dopasuj odpowiednie określenia , wpisując w kwadraty właściwe liczby .

a)tkanka poprzecznie prążkowana
b)poprzecznie prążkowana
c)gładka
d)poprzecznie prążkowana
e)gładka
f) gładka


obok każdej z funkcji wpisz opdpowiednie  rodzaje nabłonka  a następnie  odbierz do niego przykłady wybranych z pośród niżej wpisujęc odpowiednie  liczby

-nabłonek gruczołowy 2
-wielowarstwowy walcowaty 1
-jednowarstwowy płaski 4
-jednowarstwowy sześcienny 3


Porównaj tkanki łączne , uzupełniając tabelę

TKANKA TŁUSZCZOWA:
Występowanie: warstwa podskórna, warstwa otaczająca narządy.
Rola w organizmie: magazynowanie substancji odżywczych, ochrona organizmu przed utratą ciepła ,ochrona narządów przed urazami.

TKANKA CHRZĘSTNA:
Występowanie: przegroda nosowa, małżowina uszna, powierzchnie stawowe kości , tchawica, chrząstkozrosty (np. połączenie żebra z mostkiem)
Rola w organizmie: nadawanie kształtu, usztywnianie z zachowaniem elastyczności , ochrona kości, przed ścieraniem, elastyczne łączenie kości.

TKANKA KOSTNA:
Występowanie: Kości
Rola w organizmie: dźwiganie ciężaru ciała, ochrona narządów prze urazami, magazynowanie soli mineralnych.


Uzupełnij tekst dotyczący składników krwi

Uzupełnij tekst dotyczący składników krwi. Krew składa się z płynnej substancji międzykomórkowej,zwanej osoczem,oraz elementów morfotycznych zwanych komórkami krwi  białe krwinki, czyli leukocyty,biorą udział w  reakcjach obronnych organizmu. Elementy morfotyczne które uczestniczą w procesie krzepnięcia krwi,to trombocyty . Erytrocyty czyli czerwone krwinki odpowiadają za transport tlenu i dwutlenku węgla . Jest to możliwe, ponieważ zwierają czerwony barwnik zwany hemoglobiną , który ma zdolność tworzenia połączeń z tymi gazami.


Wykonaj polecenia! A) podpisz elementy komórki nerwowej. B)Połącz pojęcia z odpowiednimi opisami.

Od góry do dołu:
Dendryty - Ciało komórki - Akson - Osłonka Mielinowa

Akson - przekazuje impuls z ciała komórki do innych komórek
Dendryt - doprowadza impuls nerwowy do ciała komórki
Neuron - odbiera i analizuje bodźce oraz odpowiada za reakcje na nie
Komórka glejowa - pełni funkcje podporowe, regeneracyjne i odżywcze wobec neuronu
Osłonka mielinowa - zwiększa prędkość przepływu impulsu nerwowego


Wpisz znak "+" w kwadraty przy cechach wspólnych dla wszystkich grup parzydełkowców.

a
b+
c+
d
e+
f+
g
h+


Porownaj budowe i tryb zycia polipa oraz meduzy\

polip:) kształt workowaty,2 ściany, gębe ma na samej gurze i ma 2cm mezologi tryb osiadły.
meduza:)kształt kapeluszowaty, 3 warstwy,3cm mezologi,gęba pod kapeluszem i cały czas się porusza


Uzupełnij zdania :
Krążkopławy występują głównie w formie

1-parzydełkowców
2-słonych
3-meduza modra[chełbia]
4-tkankowców
5-oceanach
6-polipy i meduze
7-Jamochłonów
8-brzegi mórz i oceanów
9-koralowce.


Umożliwia stułbi przytwierdzenie się do podłoża

1.stopa
2.kolonia
3. rafa
4.mezoglea
5. ukwiały
6. meduza
7. chełbia
8. bełtwa
9. czułki
10. ciałka brzeżne


Korzystając z różnych źródeł informacji napisz jakie są przyczyny i skutki niszczenia raf koralowych na świecie


1.
Przyczyny:
- rafy zjadane przez jednokomórkowe rośliny
- niszczenie raf przez człowieka
- wylewanie ścieków
- wylewanie olejow ze statkow

Skutki:
-niszczenie środowiska życia wielu rzadkich gatunków zwierząt i roślin

2.
Należy dbać o rafy koralowe, ponieważ stanowią one pokarm jak również i schronienie dla różnych gatunków zwierząt tworząc najbogatsze pod względem różnorodności biologicznej środowisko morskie.


Rozpoznaj na rysunkach tasiemca uzbrojonego i glistę ludzką, a następnie porównj te dwa organizmy, uzupełniając tabelę

Tasiemiec
1. spłaszczone grzbieto-brzusznie, członowate
2. Główka wyposarzona w haczyki i przyssawki,
ciało z łożone z członów, szyjki
3. kilku
4. W najstarszych członach
narządy rozrodcze są dojrzałe. Może się tam
znajdować nawet 100 tys. jaj. DOjrzałe człony
są wydalane wraz z kałem.

Glisda
1. obłe, nieczłonowate
2. oskórek, chroniący przed enzymami żywiciela
3. jeden
4. są rozdzielnopłciowe, glisda składa dziesiątki tysięcy
jaj, aby zwiększyć szanse na to, że któreś z nich trafi do żywiciela


Podaj przystosowania tasiemców do pasożytniczego trybu życia

Przystosowanie tasiemca:
-ciało tasiemkowate
-na głowie narządy czepne
- ciało pokryte kutikulą chroniącą przed strawieniem
- oddycha beztlenowo
-nie posiada układu pokarmowego
-jest obojniakiem


wpisz znak " + " w kwadraty przy cechach wspólnych dla płazińców i nicieni prowadzący pasożytniczy tryb zycia

1.-
2.+
3.+
4.-
5.+
6.-


na podstawie analizy schematu wyjaśnij , w jaki sposób człowiek może ustrzec się przed zarażeniem pasożytami wymienionymi w punkcie a

Jednym ze sposobów profilaktyki jest przestrzeganie higieny.
Regularne mycie ciała z użyciem mydła i detergentów.
Regularna zmiana i pranie odzieży .
Unikaniem zabrudzenia.


Uzupełnij tekst:
Płaźnice nieprowadzące pasożytniczego trybu życia

Płazińce nieprowadzące pasożytniczego trybu życia to przedstawiciele wirków, zamieszkujący głównie środowisko wodne. Do pasożytniczych płazińców żyjących w ciele zwierząt kręgowych należą przedstawiciele przywr wnętrzniaków (np. motylica wątrobowa) i tasiemców (np tasiemiec bąblowcowy). W ich cyklu rozwojowym następuje zmiana żywiciela.
Organizm, w którym żyje postać larwalna pasożyta, nazywa się żywicielem pośrednim. Organizm, w którym pasożyt osiąga dojrzałość płciową i rozmnaża się to żywiciel ostateczny. Nicienie to w większości zwierzęta pasożytnicze, które żyją wewnątrz ciała roślin (np. węgorek pszeniczny ) i zwierząt (np. włosień kręty)


wpisz obok każdego gatunku zwierzęcia

Tasiemiec bąblowcowy - P
Motylica wątrobowa - P
Wielooczka czarna - P
Wypławek biały - P
Włosień kręty - N
Glista ludzka - N
Mątwik burakowy N
Owsik ludzki - N
Tasiemiec uzbrojony - P


Korzystając z różnych żródeł informacji, scharakteryzuj choroby wywoływane przez pasożytnicze nicienie i płaxińce, uzupełniając tabelke

Nazwa choroby :
glistnica
Objawy choroby:
* osłabienie
* zawroty głowy
* kaszel
* obrzęki na twarzy
* nadmierna pobudliwość
* reakcje alergiczne
* niedrożnością jelit w przypadku masowej infestacji.
Leczenie :
Lekiem z wyboru w glistnicy jest albendazol albo mebendazol. Przy masowej infestacji skuteczny jest cytrynian piperazyny.

Nazwa choroby :
owsica
Objawy choroby:
* świąd odbytu
* utrata łaknienia,
* nerwowość
* niepokój i podniecenie (objawiające się zgrzytaniem zębów)
* czasem niedokrwistość
* na skórze około odbytniczej i krocza można zaobserwować twory barwy szarobiałe
Leczenie :
Leczenie stosuje się w postaciach objawowych infestacji i polega na podaniu jednorazowej dawki mebendazolu (200 mg p.o.), albendazolu (200 mg p.o.) lub pyrantelu (10 mg/ kg masy ciała p.o.). Kurację pyrantelem powtarza się za 2 tygodnie, albendazolem i mebendazolem za miesiąc.

Nazwa choroby :
tasiemczyca
Objawy choroby:
* osłabienie,
* chudnięcie,
* nudności,
* wymioty,
* bóle brzucha,
* biegunka,
* zaparcia
Leczenie :
kutecznymi lekami przeciwrobaczymi niszczącymi tasiemce są np. albendazol. Albendazol jest wskazany w leczeniu bąblowicy, wągrzycy układu nerwowego (oraz większości inwazji nicieni jelitowych). Nie wolno go jednak podawać kobietom ciężarnym!).


Wyjaśnij, jaką funkcję pełnią:
a) szczecinki.
b) gruczoły śluzowe nabłonka.
c) siodełko

a- szczecinki do poruszania sie
b- gruczoly sluzowe chronia przed wyschnieciem

siodełko - zgrubiały pierścień tworzący się na naskórku, narząd występujący u dżdżownic i niektórych pierścienic, uczestniczący w procesie rozmnażania. Wydziela śluz, który skleja brzuchy dżdżownic


Środowiskiem życie dżdżownicy jest sucha

Środowiskiem życie dżdżownicy jest wilgotna gleba, zawierająca szczątki organiczne. Dżdżownica, połykając duże ilości cząstek gleby, przyczynia się do rozkładu związków organicznych, a tym samym do poprawy jej żyzności. Poruszając się w glebie, drąży podziemne korytarze i w ten sposób wpływa korzystie na strukturę gleby. W ten sposób przyczynia się do/zwiększenia ilości zawartego w niej powietrza i wody.


Porównaj grupy pierścienic, uzupełniając tabelę. Wykorzystaj podane przykłady gatunków.

Środowisko życia
- skąposzczety - lądowe i słodkowodne
- wieloszczety - morskie
- pijawki - głównie słodkowodne

Przykłady gatunków
- skąposzczety - dżdżownica ziemna, rurecznik mułowy
- wieloszczety - nereida różnokolorowa
- pijawki - pijawka rybia, pijawka lekarska


Uzupełnij Tekst, wpisując podane niżej pojęcia we właściwej formie gramatycznej.

Pojęcia: Wapń, linienie, tułów, głowotułów, odwłok, odnóża, stawy, mięśnie, chityna

Ciało Wszystkich stawonogów jest podzielone na segmenty tworzące u niektórych gatunków wyraźne wyodrębnione dwa lub trzy odcinki, czyli głowę, tułów , odwłok lub głowotułów i odwłok. Charakterystyczną cechą budowy stawonogów są odnóża , Składające się z odcinków połączonych ruchomo za pomocą stawów, wyspecjalizowane w spełnianiu różnorodnych funkcji.
Ciało stawonogów okrywa sztywny oskórek zbudowany z chityny i często wysycony solami wapnia . Chroni on narządy wewnętrzne i jest miejscem przyczepu mięśni . Sztywny oskórek musi być okresowo zrzucany podczas linienia , ponieważ ogranicza wzrost organizmu.


Podaj nazwy grup stawonogów,do których należą zwierzęta pokazane na fotografiach.

a) Grupy stawonogów do zdjęć, od lewej:
1. Skorupiaki
2. Owady
3. Pajęczaki

b) Budowa zewnętrzna

Skorupiaki
- odcinki ciała - głowotułów i odwłok
- liczba par czułków - 2 pary
- liczba par odnóży krocznych - 5 lub więcej par
- występowanie skrzydeł - brak

Owady
- odcinki ciała - głowa, tułów i odwłok
- liczba par czułków - 1 para
- liczba par odnóży krocznych - 3 pary
- występowanie skrzydeł - u większości

Pajęczaki
- odcinki ciała - głowotułów i odwłok, zdarza się korpus jednolity
- liczba par czułków - brak
- liczba par odnóży krocznych - 4 pary
- występowanie skrzydeł - brak


Polacz podane pojecia z odpowiednimi opisami.
NARZĄDY
kadziolki przedne -
Szczekoczulki-
Czulki -
Wylinka-

Kądziołki przędne - 4. Ich gruczoły wytwarzają wydzielinę służąca do budowy sieci pajęczej
Szczękoczułki - 3. Odnóża gębowe pajęczaków służące do zdobywania pokarmu i obrony
Czułki - 1. Znajdują się na nich receptory dotyku, węchu i smaku
Wylinka - 2. Oskórek zrzucany w procesie linienia stawonogów


Przyporzadkuj podane przykłady stawonogow określonym grupom , wpisując w kwadraty literę ,,S" , gdy należą do skorupiakow , literę ,,O" - gdy należą do owadów o literę ,,P" - gdy należą do pajaczakow

a) kleszcz - P
b) mszyca - O
c) giez - O
d) skorpion - P
e) mól - O
f) krab - S
g) langusta - S
h) pchla - O
i) homar - S


Dopasuj przedstawicieli stawonogów z poprzedniego zadania do opisów wpisując przy opisach litery, którymi ich oznaczono.
__ Pasożytniczy pajęczak przenoszący groźne choroby np. boreliozę

P
o
o
p
p
o


Wyjaśnij jakie pozytywne znaczenia dla człowieka mają wymienione stawonogi

Biedronka: pożera szkodniki- mszyce z roślin hodowanych przez ludzi :)

Pszczoła- produkuje miód, wosk :)

Krewetka- stanowi pożywienie, dodatek do potraw :)

Jedwabnik- jak sama nazwa mówi- robi nici z których robi się później jedwab.


1. Przyporządkuj grupy mięczaków opisom ich środowiska ich środowiska i trybu życia.
1. ślimaki, 2. małże, 3. głowonogi

Prowadzą osiadły lub mało aktywny tryb życia, najczęściej zakopują się w piasku lub mule na dnie zbiorników wodnych albo przyczepiają się do przedmiotów zanurzonych w wodzie. MAŁŻE

Są zwierzętami morskimi prowadzącymi bardzo aktywny tryb życia, sprawnie pływają, czasem biegają po dnie lub poruszają się ruchem odrzutowym, wyrzucając z wnętrza ciała strumień wody. GŁOWONOGI

Zamieszkują wody słodkie i słone, a część gatunków żyje na lądzie: wolno pływają lub poruszają się ruchem pełzającym za pomocą umięśnionej nogi. ŚLIMAKI


Scharakteryzuj mięczaki przedstawione w punkcie a

Głowonogi
czesci ciala:
glowa, ramiona, worek trzewiowy.
budowa muszli:
plytka zredukowana i zatopiona w ciele.

Ślimaki
czesci ciala:
glowa, noga, worek trzewiowy.
budowa muszli:
muszla zwinieta spiralnie.

Malze
czesci ciala:
noga i worek trzewiowy.
budowa muszli:
muszla zbudowana z dwoch czesci, splaszczona.


Przyporządkuj podane gatunki odpowiednim grupom mięczaków

ślimaki-błotniarka stawowa, pomrów błękitny,
małże-omułek jadalny, rogowiec bałtycki
głowonogi-kałamarnica olbrzymia, mątwa zwyczajna,


2.Połącz pojęcia z odpowiadającymi im opisami.

Narządy                               Funkcje
ramiona

ramiona < służą do poruszania się, zdobywania pokarmu i obrony

lejek  < rurkowaty narząd otwierający się do jamy płaszczowej, umożliwiający ruch odrzutowy

tarka < służy do rozcierania fragmentów pokarmu

worek trzewiowy < część ciała, w której mieszczą sie narządy wewnętrzne

muszla < stanowi szkielet zewnętrzny i pełni funkcje

noga  < umięśniony, nieparzysty narząd ruchu

czułki < odbierają bodźce dotykowe


Oceń prawdziwość zamieszczonych niżej zdań dotyczących mięczaków, wpisując w kwadraty literę "P" gdy zdanie jest prawdziwe, oraz "F" gdy jest ono fałszywe, następnie popraw zdania fałszywe.

a) Prawda
b) Fałsz - istnieją jeszcze mięczaki - chitony - które posiadają segmenty
c) Fałsz  - umięśniona noga nie występuje m.in. u głowonogów u których za ruch odpowiadają ramiona (noga u nich została podzielona na ramiona - np. ośmiornica)
d) Prawda
e) Fałsz - głowonogi posiadają muszlę zredukowaną położoną wewnątrz ciała