Moim tematem prezentacji są  Stwory fantastyczne i ich relacje z ludźmi w różnych tekstach kultury. Zacznę może od tego, jak zdefiniowane są tego typu postaci. Są to bowiem istoty fikcyjne umieszczone w dziełach literackich, a także w filmach oraz grach komputerowych i RPG.

	W literaturze dość często spotykamy się z wpleceniem przez autora form życia nie istniejących w prawdziwym, realnym świecie w wydarzenia związane ze sprawami przyziemnymi. Bez wzgledu na fabułe w książkach fantastycznych zawsze wystepuja stosunki ludzi i stworzeń dla nich nieprawdopodobnych. Doskonałym przykładem publikacji opierającej się na tego typu relacji jest „Mistrz i Małgorzata” autorstwa Michaiła Bułhakowa. (Książka ta była pisana przez ostatnie dwanaście lat życia pisarza 1928 - 1940. Na genezę tej powieści złożyło się kilka czynników, m.in.: ucieczka od szarej rzeczywistości moskiewskiej.)

	Wątek diabelski, czyli historia Wolanda i jego świty (Azazello, kot Behemot, Korowiow-Fagot, Abbadon i Hella) stanowią jeden z najważniejszych elementów organizujących świat przedstawiony powieści. Autor wprowadza ich rzeczywistość Moskwy, aby zorganizowali tam doroczny bal u szatana. Pojawienie się ich w totalitarnym państwie pociąga za sobą niemożliwe do przewidzenia skutki. W czasie swojego pobytu w Moskwie wywołują oni wiele afer i skandali: porywają ludzi (Stopa Lichodiejew został przeniesiony do Jałty), organizują seanse czarnej magii, wzniecają pożary (podpalenie domu Grodniejewa) itp. Na każdym kroku obnażają fałsz, obłudę i zakłamanie tkwiące głęboko w duszach mieszkańców ówczesnej stolicy Rosji. Momentami wydają się być wyraźnie zaskoczeni i nawet zgorszeni obserwowanymi działaniami ludzi, co można potwierdzić cytatem jednego ze świty: "W ogóle oni w ostatnim czasie paskudnie się świnią. Piją, wykorzystując swoje stanowisko, śpią z kobietami, ni cholery nie robią, zresztą nawet nie mogą nic robić, bo nie mają zielonego pojęcia o tym." Paradoksalnie, wbrew tradycji, nie szerzą oni zła, lecz go demaskują i wymierzają sprawiedliwą karę złoczyńcom. Siły nieczyste zjawiają się wszędzie tam, gdzie zostają przekroczone normy moralne. Ich ofiarami padają przede wszystkim wszelkiego rodzaju donosiciele, aferzyści, łapówkarze i karierowicze.

	Jeden z głównych bohaterów - Woland jest szatanem, mistrzem czarnej magii oraz przywódcą całej diabelskiej grupy. Nie jest to tradycyjny obraz diabła, jakich wiele w literaturze. Co ciekawe, Woland nawet nie wygląda jak szatan. To czterdziestoletni cudzoziemiec, elegancko ubrany, brunet charakteryzujący się niesamowitymi oczami (prawe było czarne, a lewe zielone).  Jest mądry, inteligentny, dumny i władczy. Posiada nadzwyczajne zdolności.( Przenosi się w czasie i przestrzeni, umie także czytać w ludzkich myślach. )Na świat patrzy z pewnym dystansem i ma poczucie wyższości.Na końcu powieści spełnia życzenie Małgorzaty, która wcześniej zgodziła się zostać gospodynią na urządzanym właśnie balu, i uwalnia jej ukochanego Mistrza oraz daje im wieczne szczęście. Mimo iż sam jest uosobieniem zła, to przebywając w Moskwie ze swoją świtą, pomaga walczyć ze złym systemem. Wśród jego towarzyszy znajduje się m.in. Korowiow - Fagot. Jest on rycerzem pokutującym za niewłaściwy dowcip.  Jest on diabłem - prześmiewcą i żartownisiem, którego można określić mianem głównego sprawcy wszelkich zamieszek w Moskwie. Z kolei rudy Azazello to starotestamentowy pustynny demon - morderca. Charakteryzuje się on okropnym wyglądem (mały, ze sterczącym z ust kłem i jednym okiem pokrytym bielmem). Był wynalazcą broni, biżuterii i kosmetyków. Kolejny towarzysz Wolanda to tłusty kot Behemot noszący zwracające uwagę wąsy kawalerzysty, który imię odziedziczył po biblijnym demonie. Zachowuje się jak człowiek, a w zakończeniu przyjmuje postać demona - pazia. Warto tutaj wspomnieć, że według tradycji kot jest szatańskim zwierzęciem, który obok sowy jest również atrybutem czarownic. Kolejnymi członkami świty Wolanda są: wampirzyca Hella - ruda, naga wiedźma, prowokatorka pokus cielesnych, i demon wojny oraz krwawy kat – Abbadon.

	Diabły przedstawione przez autora "Mistrza i Małgorzaty" zdecydowanie różnią się od tradycyjnych wizerunków sił nieczystych, jakie powstawały na przestrzeni wieków. I to nie tylko wyglądem, ale również zachowaniem. I być może to z tego powodu tak bardzo intrygują i jednocześnie fascynują czytelników. Ich relację z ludźmi zupełnie odbiegają od tych generalizowanych przez nas od wieków.

	Zupełnie inny obraz relacji  fantastycznych stworzeń  z  ludźmi jest ukazany w  trylogii J. R. R. Tolkiena pt. „Władca Pierścieni”. Głównym wątkiem tego utworu jest walka dobra ze złem. Zatem prócz człowieka i sprzymierzonych z nim istot występuję tam wiele ras, które dążą do ogólnej zagłady.Każde z nich posiada inną historię. Niektóre już w chwili powstania były wrogo nastawione do ludzi, ale są też takie, które niegdyś walczyły u boku człowieka, a nawet same nimi były.

	Pierwszymi, a zarazem najokrutniejszymi sługami zła były nazgule. Początkowo wiedli oni ludzką egzystencję jako potężni królowie. Ich historia zaczęła się w chwili wykucia przez elfy dla Saurona (władcy ciemności) dziewięciu pierścieni władzy, które dawały właścicielom ogromną potęgę, moc oraz długowieczność. Królowie, nie zważając na konsekwencje, nadużywali pierścieni do zaspokajania swoich potrzeb, jednocześnie stająć się coraz bardziej zawładniętymi przez Saurona. Ostatecznie, ze względu na swoje słabości stali się zniewolonymi upiorami, opanowanymi myślą: jak najlepiej służyć pierścieniowi, a co za tym idzie jego właścicielowi. Zaślepieni siłą swoich możliwości, przestali zwracać uwagę na wszelkie zło jakie wyrządzali z czasem.  I tak przemierzali świat, popełniając mnóstwo straszliwych czynów, a szczególnie okrutni byli dla ludzi, którymi sami w przeszłości byli. Miały one postać czarnych jeźdźców ze względu na swe szaty i uzbrojenie. Poruszały się na wierzchowcach lub stworzeniami podobnymi do prehistorycznych gadów o ogromnych rozmiarach z długimi szykami o wąskim łbie i błoniastymi skrzydłami.
	Kolejnymi stworzeniami, których relacje z ludźmi możemy przybliżyć dzięki powieści Tolkiena, są orkowie albo inaczej gobliny. Były to żądne krwi, zeszpecone przez ból i nienawiść istoty nie znające litości ani uczuć.  Od początku swego istnienia stały po stronie zła a ich największymi wrogami byli ludzie- to z nimi prowadziły wojny. Ich okrutny charakter powodował, że ofiary nie prędko znajdowały ukojenie w śmierci. Uwielbiały strach w oczach wroga toteż największą przyjemność sprawiały im przede wszystkim wymyślne tortury. Ich jedyną radością było zadawanie ludziom bólu i cierpienia.
	Tolkien ukazuje stwory fantastyczne w  różnych światłach, przeważnie dobrych, współpracujących z ludźmi , jednak ja postanowiłem się skupić na przedstawicielach największych wrogów ludzkośći, gdyż ich historie są zdecydowanie bardziej intrygujące.  Charakteryzowało je szczególne okrucieństwo i brak litości w stosunku do ludzi, pomimo, że w kilku przypadkach sami wcześniej byli przedstawicielami tej rasy. Główną przyczyną przemiany istot ludzkich w straszliwe stwory, była ich obojętność na otaczające je zło, która prowadziła do zguby.
	Relację istoty fantatycznej z człowiekiem możemy zauważyć również w jednym z najsłynniejszych, polskich poematów dotyczących makabrycznego tematu śmierci, mianowicie „ Rozmowy mistrza  Polikarpa ze Śmiercią”  Tytułowy Polikarp, wykształcony mężczyzna,postawił sobie za cel ujrzenie Śmierci. Kiedy poszedł do Kościoła prosząc Boga o pomoc, ukazała mu się wypragniona postać. Była ona uosobieniem najstraszniejszych wyobrażeń: chuda, blada, z oczu spływały strumienie krwi, a szczeka była bezzębna. Początkowo budzi strach, jednak z czasem Mistrz wdaje się z nią w dyskusję.Zjawa chwali się  swoją mocą, opowiadając o tym, jak wszyscy podlegają jej nieubłaganym wyrokom. W obliczu Śmierci każdy jest równy, jest ona jedyną rzeczą naprawdę łączącą wszystkich ludzi. Jest to zarazem wyraźne nawiązanie do średniowiecznej maksymy „memento mori” (pamiętaj o śmierci).

Sam człowiek nie ma dla niej żadnego znaczenia-  liczą się tylko grzechy, które popełni. Działalność śmierci w utworze  można uznać za pożyteczną, gdyż porządkuje ona normy moralne, przede wszystkim zgładzając grzeszników, wśród których wyróżnieni są mordercy, kobiety lekkich obyczajów, przekupni i niesprawiedliwi sędziowie, ludzie łamiący śluby i żyjący w pijaństwie .

Warto też zauważyć, iż mimo że w trakcie rozwoju akcji nie zmienia ona swojej powierzchowności, to przerażenie jej odrażającym widokiem powoli maleje. Odbiorca zaczyna „przyzwyczajać się” do niej, dostrzega jej słabości. Rozmówczynię Polikarpa cechuje duża energia i temperament, potrafi złościć się i gniewać, wymachuje kosą, krzyczy i jest gadatliwa. Wszystkie te cechy neutralizują jej wizerunek, sprawiają że wydaje się postacią mniej groźną, wręcz śmieszną.

	W utworze ukazano dialog człowieka ze stworem fantastycznym, w tym przypadku ze śmiercią.  Obie istoty nie dażą siebie żadną symmpatią, są dla siebie zupełnie obce, jednak wdają się w dyskusję dotyczącą przemijalności i kruchości ludzkiego życia oraz jak złudne bywają majątki, za którymi gonimy. Zauważamy też pouczający charakter rozmowy, gdyż dzięki niej Polikarp mógł na nowo wykształcić w sobie wartości moralne.

Podsumowując,  stwory fantastyczne  w  literaturze służą kreowaniu świata lub całej rzeczywistości zupełnie odmiennej od tej, którą znamy na co dzień. Fantastyka jest przede wszystkim literaturą ucieczki i prowadzi do przekraczania lub naruszania pewnych granic: między tym, co logiczne i nonsensowne.
W dziełach literackich każdej z epok splata się nierozerwalnie z relacjami między istotami fikcyjnymi a ludźmi. Zarówno wydarzenia autentyczne jak i te pochodzące z wyobraźni autora przedstawiają różne stosunki między tymi stworzeniami.