Linux - dyski i ich partycje

[[ KOMPUTER ]]

To u góry to komputer, możesz do niego podłączyć 4 dyski¹. Ma on 2 kontrolery na płycie głównej, zwane też potocznie kanałami.
Czyli, komputer wyposażony jest w 2 kanały, a każdy z nich mieści po 2 dyski, które podłączamy za pomocą taśm.

[----------------------------------------]

To coś u góry to dysk. Powiedzmy, że jest to 1 dysk jaki został podłączony do naszego komputera.
Wiemy o nim, że znajduje się na 1 kanale, bo jest 1 dyskiem, a żeby był na 2 kanale, musiałby być co najmniej 3 lub 4 dyskiem, gdyż 1 kanał mieści dyski od 1 do 2.

SCHEMAT:

		KANAŁ 1				KANAŁ 2
[ DYSK 1 | DYSK 2 ]		[ DYSK 3 | DYSK 4 ]

W Linuxie, dyski i podłączone do komputera urządzenia, znajdują się w katalogu /dev (bo po angielsku DEVice oznacza urządzenia).

Dysk może być dyskiem ATA, lub jego nowszą wersja, tzn. SATA (Serial ATA).

Jeśli dysk jest dyskiem ATA, to do jego oznakowania używamy:  hd
Jeśli dysk jest dyskiem SATA, to do jego oznakowania używamy: sd

W Linuxie nie określamy dysków cyframi, tzn. zamiast pisać 4 dysk, czy 2 dysk, numerujemy dyski alfabetycznie (od a do d, bo d to 4 dysk, czyli tyle ile może być maksymalnie).

Chcąć określić, jak nazywa się dysk 3 w Linuxie, zapiszemy to tak:
/dev/sdc lub /dev/hdc
(w zależności jaki to dysk, sata - s albo ata - h)
Po prostu do sd lub hd dodajemy literkę oznaczającą numer dysku.

Przykłady:
2 dysk SATA: /dev/sdb
1 dysk ATA:  /dev/hda
4 dysk ATA:  /dev/hdd
1 dysk SATA: /dev/sda

PARTYCJONOWANIE DYSKU

[----------------------------------------]

Ten u góry to 3 dysk. Skoro 3, to na pewno znajduje się on na 2 kanale.
Wiemy o nim już tyle: /dev/sdc

Dysk, można podzielić na partycję. Partycja może mieć jeden z 3 typów:
* podstawowa
* rozszerzona
* logiczna

Każdy dysk może posiadać maksimum 4 partycję podstawowe, więcej nie da rady pomieścić. Zazwyczaj zakładamy we wszelkich przykładach i ćwiczeniach, że każdy dysk ma utworzone domyślnie 4 partycję podstawowe.

Partycja rozszerzona to tak naprawdę partycja podstawowa, jednak można na niej utworzyć DOWOLNĄ ilość partycji logicznych.
Tzn. jeśli chcemy utworzyć na dysku 6 partycji, to nie utworzymy 6 partycji podstawowych, bo tych mogą być tylko 4.
Utworzymy wtedy 3 partycję podstawowe i 1 partycję rozszerzoną, na której to umiejscowimy 2 partycję logiczne.
Partycja rozszerzona, to tak naprawdę określenie na partycję podstawową, którą podzieliliśmy na partycję logiczne.

Załóżmy, że nasz dysk ma 4 równe partycję (osatnia to partycja rozszerzona):

[----------|----------|----------|----------]

Chcąc zidentyfikować partycję o numerze 2 na tym dysku, wystarczy, że zapiszemy to w ten sposób:
(Pamiętając, że to dysk 3, czyli literka c)

/dev/sdc2

Analogicznie, partycję 1 nazwiemy:
/dev/sdc1
A partycję 4 nazwiemy tak:
/dev/sdc4

Teraz załóżmy, że na naszej 4 partycji (czyli tej roszerzonej) chcemy utworzyć 3 partycję logiczne (bo przecież możemy mieć tyle partycji logicznych ile tylko chcemy).

Na schemacie przedstawimy to tak:

[----------|----------|----------|---,----,---]

Za pomocą przecinka oddzieliłem 3 partycję logiczne, które utworzyliśmy na naszej partycji rozszerzonej.

Jak należy numerować partycję logiczne?
Bardzo prosto, wystarczy tylko wiedzieć, że partycję logiczne rozpoczynają się od liczby 5.
Czemu od 5? Bo jeśli mamy 4 partycję podstawowe, to oczywistym jest, że pierwsza partycja logiczna to będzie 5, a 2 partycja logiczna to już ogólnie 6 itd.


PRZYKŁADY:

* Zapisz 2 partycję podstawową, która znajduje się na 2 dysku.
Odpowiedź: /dev/sdb2

* Zapisz 1 partycję logiczną, która znajduje się na 4 dysku.
Odpowiedź: /dev/sdd5

* Zapisz 4 partycję podstawową, która znajduje się na 1 dysku.
Odpowiedź: /dev/sda4

* Zapisz 8 partycje logiczną, która znajduje się na 2 dysku.
Odpowiedź: /dev/sdb12

------------------------------------

¹ - przeważnie płyta główna komputera posiada 2 kontrolery z taśmami do podpięcia do nich po 2 dyski, dlatego w artykule zostało uogólnione posiadanie max. 4 dysków