Колку е голем универзиумот

[caption id="attachment_17302" align="aligncenter" width="670"]<a href="http://radio.orcenikolov.edu.mk/wp-content/uploads/2013/05/Hubble-4.jpg"><img class="size-large wp-image-17302" alt="-&quot;The pillars of creation&quot; nebula" src="http://radio.orcenikolov.edu.mk/wp-content/uploads/2013/05/Hubble-4-1024x768.jpg" width="670" height="502" /></a> -"The pillars of creation" nebula[/caption]

Колку е голем универзиумот? Дали има средина? Дали има раб? Дали се зголемува, и ако се зголемува, зошто? Ова се некои од прашањата кои многу од луѓето си ги поставуваат, а ние ќе пробаме да ги одговориме.

За почеток, знаеме дека има две значења за „универзиум“. Првото, „видливиот универзиум“ е се што сме имале возможност да набљудуваме до сега. Или пак второто значење, „универзиум“ („целиот универзиум“) претставува се што постои, некогаш постоело или ќе постои.

Поточно, видливиот универзиум е пределот од вселената што е видлив за нас од планетата Земја. универзиумот е стар „само“ околу 13.8 билиони години. На светлината и е потребно време за да патува низ просторот, па затоа во било која насока и да погледнеме можеме да видиме светлина која патувала највеќе 13.8 билиони години.

Според тоа логично е дека дијаметарот на универзиумот може да се пресмета вака - 2х13.77= 27.5, што значи дека изнесува 27.5 билиони светлосни години. Но ваквото пресметување не е точно, затоа што вселената се раширува, па затоа тие вселенски тела, од кои потекнува светлината што патувала 13.8 билиони години, сега се оддалечени од нас. Денес тие вселенски тела се малку повеќе од 46 билиони светлосни години одалечени од Земјата. 46х2=93, што значи дека дијаметарот на видливиот универзиум е 93 билиони светлосни години.

<img style="float: right; width: 250px;" alt="" src="http://img407.imageshack.us/img407/8643/3289ee694a8d4091ac36bbb.png" />

За да можете да сфатите колку е всушност голем видливиот универзиум, големината на планетата Земја во споредба со големината на видливиот универзиум е слично како големината на вирус во споредба со големината на сончевиот систем. Сепак ваквата споредба неможе да помогне многу за да ја разбереме минијатурноста на вирусот, ниту пак гигантноста на сончевиот систем. Затоа можеме само да речеме дека видливиот универзиум е многу голем. Но целиот универзиум, според досегашните знаења, е уште поголем. Најверојатно вселената е бесконечна и нема раб.

Дали универзиумот има центар? Видливиот универзиум има центар. Тоа сме ние на планетата земја, затоа што видливиот универзиум го претставува просторот од вселената видлив од земјата. Тоа е нешто слично како што погледот од некоја висока зграда претставува круг со центар во зградата.

Всушност ако сакаме да бидеме попрецизни, секој од нас претставува центар на својот видлив универзиум. Но тоа не значи дека ние сме во центарот на целиот универзиум, исто како што зградата не е во центарот на светот. Таа е во центарот на делот од светот што можеме да го гледаме од неа - се до хоризонтот. Фактот дека неможеме да видиме ништо позади хоризонтот, не значи дека таму нема ништо.

Слично е и со видливиот универзиум. Кога гледаме во ноќното небо, можеме да видиме светлина која е најмногу 13.8 билиони години стара, и доаѓа од тела кои се сега на 46 билиони светлосни години оддалечени. Таквата граница претставува на некој начин „хоризонт“, а се што е подалеку всушност е позади хоризонтот. Но секоја секунда гледаме уште постара светлина, која доаѓа од се подалечната вселена (една светлосна секунда повеќе). Нашиот поглед на вселената е се поголем како што поминува времето.
<br /> <br />
Тоа е накратко нашиот поглед од „зградата“. Вие сте центарот на (видливиот) универзиум, исто така сум и јас, и сите останати, а истовремено никој не е во центарот на (целиот) универзиум.

Анимација која ја претставува големината на целиот универзиум:
<div id="center">
<object width="510" height="300" classid="clsid:d27cdb6e-ae6d-11cf-96b8-444553540000" codebase="http://download.macromedia.com/pub/shockwave/cabs/flash/swflash.cab#version=6,0,40,0"><param name="src" value="http://scale2.s3.amazonaws.com/c.swf?path=http://scale2.s3.amazonaws.com/scale2.swf?bordercolor=white" /><embed width="510" height="300" type="application/x-shockwave-flash" src="http://scale2.s3.amazonaws.com/c.swf?path=http://scale2.s3.amazonaws.com/scale2.swf?bordercolor=white" />You need a more recent version of <a href="http://get.adobe.com/flashplayer/">Adobe Flash Player</a>. </object></div>