Emilia Konwerska

Byłam w Partii Razem. Inna polityka jednak nie jest możliwa
30 lipca 2017 | 14:39
Zdjęcie zrobione przez autorkę w dniu wyborów parlamentarnych, po odwieszeniu kurtki ze znaczkiem Razem do szafy, na pamiątkę.1 ZDJĘCIE
Zdjęcie zrobione przez autorkę w dniu wyborów parlamentarnych, po odwieszeniu kurtki ze znaczkiem Razem do szafy, na pamiątkę. (Emilia Konwerska)

Byłam w Razem, byłam "jedynką" na olsztyńskiej liście. Partię opuściłam od razu po wyborach w 2015.  Nieustannie obserwuję jej działania i mogę podsumować je jednym stwierdzeniem: nie żałuję, że odeszłam.

Emilia Konwerska (1985) - literaturoznawczyni, krytyczka literacka i filmowa.

Ostatnio Sieć Obywatelska Watchdog Polska zwróciła się do partii politycznych z prośbą o udostępnienie danych dotyczących wydatkowania pieniędzy. W pełni odpowiedziało tylko SLD. PiS odmówił, PSL poprosił o przedłużenie terminu, Nowoczesna, Twój Ruch, KORWiN i Zieloni nie odpisały na pismo.

Najbardziej zaskakująca była jednak reakcja Partii Razem, która za dane zażyczyła sobie pieniędzy - 1600 złotych, bo tyle miało kosztować przygotowanie dokumentacji.

Pojawiły się głosy oburzenia, Razem wycofało się z tego pomysłu i dyskretnie wróciło na swoją pozycję – jedynej lewicy, ostatniego sprawiedliwego w świecie polityki. Partii, która trwa na swojej pozycji, nie zdążyła jeszcze wejść do Sejmu, a już się podzieliła, skonfliktowała z innymi, a co najgorsze - znudziła prawie wszystkim.

Adrian i memy
Kiedy widzę w telewizji Adriana Zandberga, wiem co za chwilę usłyszę. Słowo „prekariat”, odmieniane przez wszystkie przypadki, podobnie jak „śmieciówka”, straciło już swoje znaczenie.

Nie bez winy są tutaj media, które sięgają po polityków i aktywistów według prostych skojarzeń i najbardziej banalnych rozwiązań. Politycy są częściowo zmuszeni mówić nieustannie to samo i na ten sam temat, nikt nie pyta Marceliny Zawiszy o sądy oraz reprywatyzację. Ale media nie są jedynym winnym.

Bo jak to się stało, że partia, która w swoim zamierzeniu miała działać bez lidera, chwilę później wysyła Zandberga w tournée po Polsce mniejszych miast?
Żeby mieszkańcy Olsztyna mogli go dotknąć i zobaczyć. Od niego usłyszeć, jak źle się pracuje na umowie-zleceniu, jak trudno żyje się w Polsce B. Zrobić sobie z nim selfie i wrzucić je na Facebooka - do tego symbolicznego matecznika partii, miejsca, w którym Razem się zrodziło i w dużej mierze pozostało.

„Dzieci, które bawią się memami” - tak działaczka OPZZ z Olsztyna nazwała Razem, kiedy dwa lata temu zbieraliśmy podpisy pod listami wyborczymi. Coś w tym jest: szerowane memy stały się - obok Adriana Zandberga - drugim razemowskim symbolem, treścią i istotą partyjnej aktywności i rozpoznawalności. Jeden z tych okolicznościowych memów wisi u mnie w pracy - nad biurkiem mojego kolegi.

Trzy razy precz! Ale nie "...z komuną"

Dąbrowszczacy wyklęci
Rok po moim odejściu z partii doszło do nieporozumienia. Miejski Ośrodek Kultury, w którym pracuję, przez lata organizował święto ulicy Dąbrowszczaków - święto pozbawione kontekstu politycznego, dzień podczas którego mieszkańcy wychodzili na ulicę. Na Dąbrowszczaków odbywały się koncerty, animacje, zabawy dla dzieci, jarmark.

Razem zaproponowało, że dołączy do imprezy ze swoim historycznym stoiskiem upamiętniającym Dąbrowszczaków. Po wstępnej zgodzie na kilka dni przed imprezą odmówiono im miejsca i przeproszono.

Oczywiście, za późno, ale jako pracownica tej instytucji wiem, że zamieszanie wynikało z chaosu organizacyjnego - jeden prekariusz odszedł, na jego miejsce przyszedł inny, powstał bałagan. Razem to nie interesowało - powstały memy z cytatami z e-maili, upubliczniono nazwiska pracowników, w tle memów były zdjęcia MOK-u. Afera o wymiarze politycznym, zamach na wolność słowa, działanie skierowane przeciwko pamięci o Dąbrowszczakach.

W tym roku nie było już święta ulicy Dąbrowszczaków. Była za to akcja Partii Razem - polityczna demonstracja, na której poza lokalnymi członkami partii i ich wsparciem z Warszawy nie było chyba żadnego mieszkańca ulicy.
"Poznałam kilku uchodźców. Są kulturalni, ręce trzymają przy sobie. Z jednym spędziłam nawet noc na plaży"

Wolontariusze na brzegu greckiej wyspy Lesbos. Wśród nich Irakijczyk Omar, który na Lesbos przypłynął łodzią półtora roku temu.
Wolontariusze na brzegu greckiej wyspy Lesbos. Wśród nich Irakijczyk Omar, który na Lesbos przypłynął łodzią półtora roku temu. fot. Alina Czyżewska

Prostytucja i sąd koleżeński
Afera to trzecie słowo ważne w kontekście partii Razem. Teraz w Razem jest kolejna: szeregowy członek partii w prywatnych wiadomościach na Facebooku obraził koleżankę. Poszło o sex-workerki, legalizację prostytucji i pozycję pracownic i pracowników seksualnych na rynku pracy.

Wypowiedzi członka partii były niekulturalne, a zdjęcia rozmów wyciekły do sieci i zostały opublikowane przez „Codziennik Feministyczny”. Kolega został postawiony przed sądem koleżeńskim - Iza Palińska z Rady Krajowej Razem napisała: „Razem ma specjalny pion równościowy i dyscyplinarny pozwalający na radzenie sobie z takimi sytuacjami nie tylko za pomocą represji, ale także wewnętrznej edukacji”.

Dyskusje między partią  Razem, „Codziennikiem Feministycznym” a portalem „Strajk.eu” są na pewno ciekawe dla ludzi z lewicowego świata, regularnie odświeżających strony z lewicową publicystyką. Nikt nie zadał sobie pytania: czy to ma znaczenie polityczne?

Razemowa logika
W dyskusji nie pojawiła się refleksja o prywatności korespondencji oraz jakiejkolwiek wolności poglądów wśród członków Razem. Bo poza chamskim językiem wypowiedź kolegi reprezentowała jeden z lewicowych poglądów na temat prostytucji - i o tym wszyscy zapomnieli.

Trudno mi tę walkę z dyskryminacją pogodzić z tym, jak kolega z olsztyńskiego Razem wysłał mnie do fryzjera przed telewizyjną debatą. Albo z tym, jak koledzy kontrolowali moją aktywność na Facebooku oraz udostępniane przeze mnie treści.

Wszystko w imię poprawności. Razem to partia marzenie, w której nie mogą się zdarzyć odstępstwa od linii programowej. Posługuje się swoim wewnętrznym językiem, taką wypraną z rzeczywistości nowomową.
W tym języku nie mówi nikt poza wzorowymi członkami i członkiniami. Razem nie pojawia się na demonstracji KOD, a Marcelina Zawisza nie poda ręki Włodzimierzowi Czarzastemu - większość aktów nonkonformizmu Razem, która cieszy się zainteresowaniem mediów, to bunt przeciwko innym ludziom „tak zwanej lewicy” - opozycji gorszej i skompromitowanej.

Dobra, zła i gruba. Opowieść o dyskryminacji i wstydzie

Dyskryminacja osób otyłych
Dyskryminacja osób otyłych Adam Banaszek

Sojusznicy kibiców
Choć nie ukrywam, że nie chciałabym paradować za rękę z Leszkiem Millerem, to ciekawa jestem bardzo w czyjej głowie urodził się pomysł, że kibice olsztyńskiego klubu Stomil będą chcieli spacerować z Razem. To kolejna opowieść z lokalnego podwórka - dość już stara, ale znacząca: tutejsze Razem zaangażowało się w walkę klubu piłkarskiego Stomil Olsztyn o milion złotych od miasta.

Zaangażowało się oczywiście tylko wirtualnie, jak przystało na Razem. Na dużej demonstracji kibiców nie było fioletowych banerów. Z tego, co wiem, nikt z kibicami nie konsultował, czy chcą wsparcia lewicowej partii. Można było nabrać wątpliwości, gdy zaraz po oficjalnym zamknięciu demonstracji pojawiły się race i hasła „Raz sierpem, raz młotem czerwoną hołotę”.

Zakładam, że akt solidarności ze Stomilem miał być zwrotem w kierunku klasy pracującej, ale wirtualny charakter tego wsparcia i brak możliwości realnego spotkania tych dwóch grup dobrze obrazuje impas, w jakim od początku znajdowało się Razem i z którego nie umie się wydostać. Nic nie wiedząc o kibicach można sobie ich popierać - najlepiej w internecie, żeby tego nie dostrzegli.

***
Kiedyś na demonstracji związkowej widziałam transparent ze zdjęciem Jarosława i Lecha Kaczyńskich i podpisem: "PEDAŁY". Uzmysłowił mi on, na jakim dnie tkwimy jako lewica, jak trudno będzie nam spotkać się z ludźmi pracy w naszej walce z homofobią, o prawa zwierząt, edukację seksualną, równe traktowanie. Do tego doszła sprawa uchodźców, Lecha Wałęsy, sądownictwa i wiele nowych punktów spornych.

Prawda jest taka, że jako lewica pozostajemy marginesem, w którym coraz trudniej znaleźć dla siebie miejsce - działać, ale się nie splamić. To dobrze, że nie chcemy zdradzić swoich ideałów oraz działać z ludźmi, którzy mają coś na sumieniu - ale jak to się stało, że został nam tylko Adrian Zandberg, memy na Facebooku oraz wyidealizowani,  niemający nic wspólnego z prawdą kibice Stomilu Olsztyn.