wyborcza.pl
Awantura o zdalne lekcje w TVP Szkoła. 'Robione byle jak, a nauczyciele muszą za to odpowiadać'
8 — 10 minut

Lekcja matematyki dla klasy I na kanale TVP Sport. Pani Agnieszka i pani Asia tłumaczą, czym są liczby parzyste i nieparzyste. "To chyba znaczy, że ma parę" - mówi pani Asia. "Co to jest para?" - pyta pani Agnieszka. Chwila ciszy. "Dobrze mówicie, to coś, co ma przynajmniej dwie rzeczy. Czy my z panią Asią jesteśmy parą?" - pyta dalej pani Agnieszka. Znowu cisza. "Mhm, zgadza się" - odpowiada pani Asia.

Nauczycielki przechodzą do zielonej tablicy i szukają liczb parzystych w ciągu od 10 do 18. "Żeby sobie ułatwić, możecie użyć kredki, rozłożyć tę liczbę i sprawdzić, czy ma parę. Oho, słyszę odpowiedź - 10 jest liczbą parzystą, bo ma parę" - mówi pani Agnieszka. Potem jeszcze pada stwierdzenie, że 11 i 17 to liczby nieparzyste, bo "ktoś nie ma pary", a każda kolejna liczba parzysta jest o 2 większa.

Nagranie trafia na Facebooka. Nauczyciele i rodzice komentują:

"Już wszystko wiem! Liczby parzyste to 11, 22, 33. Jest para? Jest!".

"Czyli 10 jest liczbą parzystą, bo ma parę. Człowiek uczy się całe życie".

"Po tej lekcji już nie wiem, co to są liczby parzyste".

"To proste, podziel 2 mld zł, które poszły na TVP, przez dwa".
TVP Szkoła w kilka dni

Szkoła z TVP to gigantyczne przedsięwzięcie. Od poniedziałku transmitowane są lekcje z każdego przedmiotu dla wszystkich klas szkoły podstawowej. Równolegle emitowane są na kanałach: TVP 3, TVP Sport, TVP Rozrywka i TVP Historia. Oprócz tego można je odtworzyć na vod.tvp.pl.

Każda lekcja trwa ok. 25 minut. W oficjalnych komunikatach napisano, że prace zostały rozpoczęte 27 marca, ale wiemy, że nagrywali dopiero w sobotę. Zaledwie przez weekend powstało kilkadziesiąt materiałów. W realizację zaangażowane są wszystkie studia regionalne Telewizji Polskiej.

Kto prowadzi? Nauczyciele, którzy na co dzień uczą w szkołach zarówno w dużych miastach, jak i mniejszych ośrodkach. Np. bardzo sympatyczna pani Ela prowadzi zajęcia dla klasy III: "Dzień dobry, cześć dzieciaki! Witam też moją III D, z niecierpliwością czekam na spotkanie w szkole! Zaprosiłam na nasze spotkanie tajemniczego gościa. Kogo? Nie chcę wam jeszcze zdradzać. Rozwiążmy razem krzyżówkę!". Nie tylko robi bociana z kartonu o rzeczywistych rozmiarach, ale też próbuje obliczyć wielkość bocianiego gniazda. I mimo że jej zajęcia były interesujące i zmuszały dzieci przed telewizorem do aktywności w domu, jej też przytrafiła się pomyłka - średnicę pomyliła z obwodem.

Na bardzo klasycznej lekcji matematyki dla klasy VI o wyrażeniach algebraicznych, prowadzonej przy pomocy tablicy i kredy przez Witolda Zdunka z warszawskiej SP nr 114, błędów nie ma. Są za to zadania dedykowane głównie chłopcom (ile goli strzelił Jurek, a ile Andrzej) oraz jedno dla dziewczynek (podobna konstrukcja, tyle że o lalkach).

Plastykę dla klasy V prowadzi pani Małgorzata Kusz, a historię Małgorzata Kutrzeba. Obie nauczycielki są z SP im. W. Jagiełły w Błażowej (woj. podkarpackie). Zajęcia zaczynają od napisania kredą na zielonej tablicy słów: "Lekcja" i "Temat". Pani od historii do opisania polityki Mieszka I korzysta z interaktywnego monitora i prezentacji, którą wcześniej przygotowała. A pani od plastyki do zaprezentowania barw dopełniających używa farb akwarelowych. Wykłady są dość wymagające, szczególnie podczas prezentacji o początkach państwa polskiego, trudno skupić na dłużej uwagę, ale błędów nikt z internautów nie wyłapuje.
Hejt na prowadzących lekcje w TVP

Komentarze niektórych internautów - również nauczycieli i rodziców - są bezlitosne: "Makabra", "Paździerz", "Nuda, atrakcyjność - zero", "Mogli puścić 'Matplanetę'!", "Moje dziecko wyłapało te błędy. To ma być edukacja?".

W sprawę zaangażował się też doktor Uniwersytetu Jagiellońskiego Karol Dudek-Różycki. - Chemia w ramach lekcji "Szkoła z TVP" to skandal - powiedział " Wyborczej" . W imieniu nauczycieli napisał list do ministra edukacji Dariusza Piontkowskiego i prezesa TVP, w którym apeluje o większy nadzór nad realizatorami programu.

- Nauczyciele są zestresowani, pierwszy raz w życiu stają przed kamerą. Uczą, jak uczyli do tej pory. Robią błędy, bo są pod wielką presją. Ale to robią. Chcą pomóc. Nie uczniom z Warszawy czy Krakowa, ale głównie tym z małych wsi odciętych od internetu. Tam komputerów nie mają, a telewizję z babcią obejrzeć mogą - mówi nam osoba zaangażowana w projekt.

W obronie prowadzących zajęcia w TVP stanął też Instytut Dobrej Edukacji: "Na profilach wielu nauczycieli, także tych, którzy do tej pory walczyli z hejtem w internecie, pojawiły się krzywdzące żarty i wypowiedzi pod adresem prowadzących telewizyjne lekcje. Drodzy Nauczyciele, w ten właśnie sposób sami stajemy się hejterami. I to w najgorszym wydaniu. Hejterami, którzy obrażają swoje koleżanki i kolegów po fachu".
"MEN za wszelką cenę dąży do realizacji podstaw programowych"

- Rozumiem, że to pospolite ruszenie, że większość szkół w Polsce jest w mniejszych miejscowościach i dla nich jest całe to przedsięwzięcie. Ale to powinno być lepiej przemyślane, skonsultowane z metodologami i kimś, kto zna się na zdalnej edukacji - komentuje Beata Zwierzyńska, inicjatorka ruchu Edukacja w Działaniu. - Wygląda na to, że nauczyciele, którzy biorą w tym udział, nie mają wpływu na scenerię, oprawę, nie mają też żadnego wsparcia merytorycznego. Trudno ich o to obwiniać, trzeba dać im duży plus za odwagę, nie należy ich hejtować. Ale nie sposób nie skrytykować efektu: pełnego błędów, stereotypów o szkole rodem z przeszłości - mówi Zwierzyńska.

I podkreśla, że czasem trzeba się wstrzymać i zacząć później. - Ktoś w rządzie chciał się wykazać i stworzyć projekt na już. Dlaczego nie przygotowano tego lepiej, tylko na siłę zaserwowano nam bylejakość, za którą mają odpowiadać teraz nauczyciele z łapanki? Można przecież było wziąć ekspertów, youtuberów, zapłacić specjalistom za ich autorskie programy, wypuścić kilka materiałów, ale dobrej jakości - mówi i dodaje: - Ta zielona tablica i kreda, to może wcale nie jest przypadek. Może to modelowanie? Może MEN takiej właśnie szkoły chce, z wykładami, kredą i tą symboliczną rolką po papierze toaletowym na plastyce?

Podkreśla też, że zamiast gonić z realizacją podstawy programowej do czerwca, forsując ją na siłę, lepiej byłoby okazać po prostu wsparcie: - Dlaczego nie ma lekcji wychowawczych? I rozmów na antenie o tym, jak poukładać sobie w głowie tę całą sytuację związaną z pandemią koronawirusa, zamknięciem szkół?

Podobnego zdania jest Marcin Zaród, nauczyciel z Tarnowa, członek grupy Superbelfrzy i autor zdalnych lekcji w ramach Tarnowskiej Akademii Nauki. - Mogliby wprowadzić jakąkolwiek formę interakcji z uczniami. Mają przecież systemy SMS-ów od widzów albo telefonów - mówi. - W naszym projekcje TAN wychodzimy z zupełnie innego założenia. Nie jesteśmy nastawieni na realizację podstaw programowych, tylko na budowanie relacji z uczniami. Pierwsze 15 minut zajęć przez YouTube'a rozmawiamy o tym, jak się czują i czy są gotowi do pracy. Gdy poznamy się wystarczająco dobrze, ruszamy z pracą projektową z pogranicza geografii, kultury, języka angielskiego. Kładziemy też duży nacisk na rozwój kompetencji cyfrowych: jak wyszukiwać informacje, jak sprawdzać źródła. Czyli na to, co dziś niezbędne. Jeśli na to nie postawimy, wciąż będziemy mieć do czynienia z uczniami kompletnie nieprzygotowanymi do samodzielnej pracy. Ale sami się tego nie przygotują. Potrzebują nas, przewodników - podsumowuje Zaród.

***

Piszcie: listy@wyborcza.pl

Karolina Słowik: Jeśli interesują Cię tematy związane z edukacją, zapraszam na mój profil na Facebooku.