PRÓBY PRZEPROWADZENIA REFORM W POLSCE PRZEZ STANISŁAWA KONARSKIEGO I STANISŁAWA LESZCZYŃSKIEGO.
- WPROWADZENIE GŁOSOWANIA WIĘKSZOŚCIĄ PODCZAS OBRAD SEJMU
- POWOŁANIE RADY REZYDENTÓW, KTÓRA URZĘDOWAŁYBY POD PRZEWODNICTWEM KRÓLA LUB PRYMASA MIĘDZY POSIEDZENIAMI SEJMU.
- PODZIAŁ RADY NA DEPARTAMENT WOJNY, SKARBU, SPRAWIEDLIWOŚCI I PORZĄDKU GENERALNEGO.
- WPROWADZENIE PUNKTUALNOŚCI OBRAD SEJMU

JAN III SOBIESKI UMIERA, INNY KANDYDAT - ELEKTOR SAKSONII, KSIĄŻĘ FRYDERYK AUGUST Z DYNASTII WETTINÓW, KTÓRY PRZESZEDŁ NA KATOLICYZM I ZBROJNIE PRZEJĄŁ WŁADZĘ. W 1697R KORONOWAŁ SIĘ NA KRÓLA JAKO AUGUST II.
POLACY OBAWIALI SIĘ ABSOLUTYSTYCZNYCH DĄŻEŃ NOWEGO WŁADCY, A SAKSOŃCZYCY OBAWIALI SIĘ PRZYMUSOWEJ REKATOLIZACJI.
UNIA PERSONALNA SAKSONII Z POLSKĄ.
UNIA PERSONALNA (ŁAC. PERSONA – OSOBA) – ZWIĄZEK DWÓCH LUB WIĘCEJ PAŃSTW POSIADAJĄCYCH WSPÓLNEGO MONARCHĘ, PREZYDENTA, LUB INNY ORGAN WŁADZY, PRZY ZACHOWANIU PRZEZ TE PAŃSTWA ODRĘBNOŚCI PRAWNEJ, POLITYCZNEJ, A NIEKIEDY TAKŻE USTROJOWEJ.

AUGUST II CHCE KONTYNUOWAĆ WOJNĘ Z TURCJĄ, ZDOBYĆ MOŁDAWIĘ. POKÓJ W KARŁOWICACH. POTEM CHCIAŁ INFLANTY NALEŻĄCE DO SZWECJI. SOJUSZ ANTYSZWEDZKI Z DANIĄ I ROSJĄ. WOJNA PRZECIWKO SZWECJI, ZWANA III WOJNĄ PÓŁNOCNĄ, ALBO WIELKĄ WOJNĄ PÓŁNOCNĄ 1700-1721
SZWEDZKI KRÓL KAROL XII ZMUSZA DANIĘ DO WYCOFANIA SIĘ Z BITWY. KLĘSKA AUGUSTA II W BITWIE POD KISZOWEM W 1702R, POWOŁANA ZOSTAŁA KONFEDERACJA ANTYSASKA W WIELKOPOLSCE, W WARSZAWIE KONFEDERACJA GENERALNA, KTÓRA W 1704 OGŁOSIŁA DETRONIZACJĘ AUGUSTA II I BEZKRÓLEWIE. ELEKCJĘ ZWYCIĘŻYŁ STANISŁAW LESZCZYŃSKI POPARTY PRZEZ KAROLA XII. 1705 W WARSZAWIE KORONACJA.
JEGO DECYZJE BYŁY PODPORZĄDKOWANE CAŁKOWICIE POLITYCE SZWEDZKIEJ.
ZWOLENNICY AUGUSTA II NIE UZNALI DETRONIZACJI I ZAWIĄZALI PROSASKĄ KONFEDERACJĘ W SANDOMIERZU. O POMOC ZWRÓCILI SIĘ DO ROSJI I PODPISALI UKŁAD Z CAREM PIOTREM I W NARWIE. OSTATECZNIE KAROL XII ZMUSIŁ W 1706R AUGUSTA DO ZRZECZENIA SIĘ KORONY.
KAROL XII CHCIAŁ ROZSTRZYGNĄĆ OSTATECZNIE WOJNĘ PÓŁNOCĄ I POJECHAŁ NA UKRAINĘ 1709, BITWA POD POŁTAWĄ. SZWEDZI Z KOZAKAMI ROZGROMIENI PRZEZ WOJSKA PIOTRA. AUGUST II WRÓCIŁ NA TRON. ZAWIĄZANIE ANTYKRÓLEWSKIEJ KONFEDERACJI GENERALNEJ W TARNOGRODZIE W 1715. POTEM 1717 W WARSZAWIE JEDNODNIOWY SEJM.MOŻE BYĆ MOŻLIWA JEDYNIE UNIA PERSONALNA, PRZEKREŚLENIE PLANÓW NA UNIĘ REALNĄ. MINISTROWIE AUGUSTA II SASCY NIE MOGLI MIESZAĆ SIĘ W SPRAWY POLSKO LITEWSKIE I ODWROTNIE. ODEBRANIE HETMANOM PRAWA POBIERANIA PODATKU NA ARMIĘ I PODEJMOWANIA DECYZJI W SPRAWIE LICZEBNOŚCI WOJSK. STAŁY BUDŻET PAŃSTWA.
TRAKTAT W NYSTAD W 1721. INFLANTY PRZYPADŁY ROSJI. UZYSKAŁA ONA SZEROKI DOSTĘP DO BAŁTYKU. PRUSY ODEBRAŁY SZWECJI SZCZECIN WRAZ Z UJŚCIEM ODRY. POLSKA NIC NIE ZYSKAŁA. WZROST ZNACZENIA ROSJI I PRUS, UTRATA MOCARSTWOWEJ POZYCJI SZWECJI.
1720- POROZUMIENIE W POCZDAMIE, PRUSY I ROSJA, DOTYCZĄCE UTRZYMANIA DOTYCHCZASOWEGO USTROJU PAŃSTWA POLSKO-LITEWSKIEGO.
1732 PRUSY, AUSTRIA, ROSJA PODPISAŁY TRAKTAT 3 CZARNYCH ORŁÓW, BO W HERBACH TYCH PAŃSTW BYŁY CZARNE ORŁY. 3 MOCARSTWA ZOBOWIĄZAŁY SIĘ WSPÓŁDZIAŁAĆ PODCZAS WOLNEJ ELEKCJI W RP I NARZUCIĆ JEJ WŁASNEGO KANDYDATA – EMANUELA.

1733 STANISŁAW LESZCZYŃSKI KRÓLEM.DZIKÓW POD SANDOMIERZEM KONFEDERACJA ZWOLENNIKÓW LESZCZYŃSKIEGO. CELEM OBRONA POLITYCZNEJ NIEZALEŻNOŚCI PAŃSTWA, JEDNAK ZOSTALI ROZBICI.
1736 SEJM ZATWIERDZA KORONACJĘ AUGUSTA III, WYTWORZENIE SIĘ DWÓCH GRUP RODÓW
RODZINA CZARTORYSKICH, ZWANA FAMILIĄ – ZWOLENNICY STANISŁAW PONIATOWSKI, ANDRZEJ ZAŁUSKI. DRUGIE STRONNICTWO POTOCKICH, DO KTÓREGO NALEŻELI BRANICCY, RADZIWIŁŁOWIE, SAPIEHOWIE I OGIŃSCY.
SKUTKI WOJNY:
EPIDEMIE, RABUNKI, ZNISZCZENIA, KATASTROFA EKONOMICZNA, ŹLE UPRAWIANE ZIEMIE, NISKA JAKOŚĆ PRACY CHŁOPÓW, ROZWARSTWIENIE MAJĄTKOWE, LICZBA LUDNOŚCI MNIEJ O 25%.
WPROWADZENIE NOWYCH ROŚLIN UPRAWNYCH, ZAMIANA PAŃSZCZYZNY NA CZYNSZ, SPROWADZANIE OSADNIKÓW Z KTÓRYMI ZAWIERANO UMOWY CZYNSZOWE. HODOWLA OWIEC, MANUFAKTURY. WARSZAWA, LESZNO , BIAŁYSTOK.

SEJM KONWOKACYJNY OBRADOWAŁ OD MAJA DO CZERWCA 1764R – UCHWALIŁ BLISKO DWIEŚCIE USTAW KONSTYTUCJI. MIELI ZLIKWIDOWAĆ OBOWIĄZEK SKŁADANIA POSŁÓW PRZYSIĘGI NA INSTRUKCJE SEJMIKOWE, ZNIESIONO LIBERUM VETO. UTWORZONO KOMISJE SKARBOWE KORONNĄ I LITEWSKĄ, KTÓRE MIAŁY PODEJMOWAĆ UCHWAŁY WIĘKSZOŚCIĄ GŁOSÓW. POWOŁANO KOMISJĘ WOJSKOWĄ, KTÓRA OGRANICZAŁA WŁADZĘ HETMANÓW, UCHWALONO JEDNOLITE CŁA GENERALNE, KOMISJE DOBREGO PORZĄDKU.
WYBRANO NA KRÓLA RP PONIATOWSKIEGO. BYŁ ON ZWOLENNIKIEM IDEI OŚWIECENIA. UTWORZYŁ W WARSZAWIE SZKOŁĘ RYCERSKĄ, NAZYWANĄ KORPUSEM KADETÓW, CZYLI PIERWSZĄ ŚWIECKĄ UCZELNIĄ W RP. POWSTANIE CZASOPISMA MONITOR, W KTÓRYM KRYTYKOWANO ZACOFANIE SZLACHTY. POWOŁANIE PIERWSZEGO PAŃSTWOWEGO TEATRU NARODOWEGO
ROSYJSKI AMBASADOR REPNIN ŻĄDA RÓWNOUPRAWNIENIA DLA INNOWIERCÓW, CZYLI DYSYDENTÓW. STRACILI ONI WCZEŚNIEJ PRAWA POLITYCZNE, GDYBY IM JE PRZYWRÓCIĆ MOGLIBY WEJŚĆ DO SEJMU I SĄDOWNICTWA. ZAWIĄZAŁY SIĘ 2 INNOWIERCZE KONFEDERACJE: PRAWOSŁAWNYCH W SŁUCKI I PROTESTANTÓW W TORUNIU. REPNIN OBIECAŁ DETRONIZACJĘ PONIATOWSKIEGO.
SEJM DELEGACYJNY 1767-1768
UCHWALONO PRAWA KARDYNALNE, KTÓRE UTRZYMYWAŁY WOLNĘ ELEKCJĘ, OGRANICZAŁY ZASADĘ STOSOWANIA LIBERUM VETO, DOPUSZCZONO W MNIEJ ISTOTNYCH SPRAWACH ROZSTRZYGANIE WIĘKSZOŚCIĄ GŁOSÓW. WYŁĄCZNOŚĆ SZLACHTY W SPRAWOWANIU URZĘDÓW I POSIADANIU DÓBR ZIEMSKICH I PRAWO DO WYPOWIADANIA POSŁUSZEŃSTWA KRÓLOWI. PRZYZNANO PRAWA POLITYCZNE INNOWIERCOM, KATOLICYZM RELIGIĄ PANUJĄCĄ.
KONFEDERACJA BARSKA:

1768 W BARZE NA UKRAINIE POWOŁANO KONFEDERACJĘ. NA JEJ CZELE STANĘLI BISKUP ADAM KRASIŃSKI I JÓZEF PUŁASKI. ROZPOCZĘŁY SIĘ WALKI ZBROJNE, OD 1768 DO 1772. KONFEDERACJĘ POPARŁA TURCJA WYPOWIADAJĄC WOJNĘ ROSJI I FRANCJA. ODDZIAŁY PARTYZANCKIE, ZDOBYCIE KLASZTORU NA JASNEJ GÓRZE PRZEZ PUŁASKIEGO. KOLISZCZYZNA POWSTANIE CHŁOPÓW UKRAIŃSKICH, KTÓRZY POD PRZEWODNICTWEM MAKSYMA ŻELEŹNIAKA I IWANA GONTY ZDOBYLI HUMAŃ I WYMORDOWALI TYSIĄCE SPOŚRÓD KATOLICKIEJ SZLACHTY W 1770 KONFEDERACI OGŁOSILI DETRONIZACJE STANISŁAWA AUGUSTA, SPROWADZENIE ODDZIAŁÓW ROSYJSKICH POD WODZĄ GENERAŁA ALEKSANDRA SUWOROWA. 1772 PODDAŁA SIĘ OSTATNIA TWIERDZA KONFEDERATÓW JASNA GÓRA.

PIERWSZY ROZBIÓR:
AUSTRIA WZIĘŁA SPISZ, PODHALE, SĄDECCZYZNĘ, KRÓL PRUSKI FRYDERYK II ODCIĄŁ PRUSY KRÓLEWSKIE. KONWENCJĘ ROZBIOROWĄ PODPISANO 5 SIERPNIA 1772R W PETERSBURGU. ROSJA ZAJĘŁA OBSZARY NA WSCHÓD OD DŹWINY I DNIEPRU, PRUSY OTRZYMAŁY WARMIĘ, POMORZE GDAŃSKIE BEZ GDAŃSKA I TORUNIA I OBSZAR NADNOTECKI A AUSTRIA CZEŚĆ WOJEWÓDZTW KRAKOWSKIEGO, SANDOMIERSKIEGO I NIEMAL CAŁE WOJEWÓDZTWO RUSKI ZE LWOWEM PO RZEKĘ ZBRUCZ.

SEJM ROZBIOROWY 1773-1775

SEJM ROZBIOROWY 1773 W WARSZAWIE. ZATWIERDZONO TRAKTATY ROZBIOROWE, PRZEPROWADZONO PEWNE REFORMY USTROJOWE. POWOŁANIE RADY NIEUSTAJĄCEJ, CZYLI ORGAN KIERUJĄCY PAŃSTWEM W OKRESIE MIĘDZY SESJAMI SEJMU. RADA SKŁADAŁA SIĘ Z 36 POSŁÓW I SENATORÓW. DZIELIŁA SIĘ ONA NA 5 DEPARTAMENTÓW: POLICJI, WOJSKA, SPRAWIEDLIWOŚCI, SKARBU I INTERESÓW CUDZOZIEMCÓW. RADA MIAŁA BYĆ INSTYTUCJĄ KONTROLUJĄCĄ DZIAŁANIA KRÓLA I UNIEMOŻLIWIAJĄCĄ PRZEPROWADZENIE REFORM. POWOŁANO KOMISJĘ EDUKACJI NARODOWEJ, KTÓRA MIAŁA SIĘ ZAJĄĆ REFORMĄ OŚWIATY. USTALONO TEŻ LICZBĘ STAŁEGO WOJSKA-30 TYSIĘCY ŻOŁNIERZY. PONOWNIE POTWIERDZONO PRAWA KARDYNALNE, UZUPEŁNIAJĄC JE O PRAWO DOTYCZĄCE ZAKAZU POWOŁYWANIA NA TRON CUDZOZIEMCÓW I DZIECI I WNUKÓW PANUJĄCEGO.

PREKURSOREM STANISŁAW LESZCZYŃSKI
ZACZĘTO WYDAWAĆ PISMA, POWSTAŁY SZKOŁA KONARSKIEGO- COLLEGIUM NOBILIUM I PUBLICZNA BIBLIOTEKA ZAŁUSKICH W WARSZAWIE. Z INICJATYWY PONIATOWSKIEGO UTWORZONY ZOSTAŁ TEATR NARODOWY I SZKOŁA RYCERSKA, WYDAWANO MONITOR.
REFORMY W KOLEGIACH JEZUITÓW I PIJARÓW. WPROWADZILI ONI DO PROGRAMÓW NAUCZANIA NAUKI PRZYRODNICZE, JĘZYK I HISTORIĘ OJCZYSTĄ. ROZWIĄZANO ZAKON JEZUITÓW W 1773R, POWOŁANO KOMISJĘ EN, PIERWSZE W EUROPIE MINISTERSTWO OŚWIATY. KOMISJI PODLEGAŁY DWIE PROWINCJE SZKOLNE – KORONNA I LITEWSKA NA CZELE KTÓRYCH POSTAWIONO ZREFORMOWANE UNIWERSYTETY W KRAKOWIE I WILNIE. TYM SZKOŁOM GŁÓWNYM PODLEGAŁY SZKOŁY WYDZIAŁOWE, , A IM SZKOŁY PODWYDZIAŁOWE CZYLI ŚREDNIE NIŻSZEGO SZCZEBLA. SZKOŁY PARAFIALNE PODLEGAŁY KOŚCIOŁOWI, ALE NAUCZYCIELE BYLI ZOBOWIĄZANI DO PROWADZENIA ZAJĘĆ WEDŁUG USTALONYCH PROGRAMÓW I PODRĘCZNIKÓW. NAUKA NIE BYŁA OBOWIĄZKOWA, OBEJMOWAŁA MŁODZIEŻ MĘSKĄ. DZIEWCZĘTA TYLKO W ŻEŃSKICH GDZIE UCZONO TAŃCA, DOBRYCH MANIEC, MUZYKI, FRANCUSKIEGO I HAFTU. WYDAWANIE NOWYCH PODRĘCZNIKÓW I KSZTAŁCENIE KADRY NAUCZYCIELSKIEJ.
KOMISJA POWOŁAŁA W 1775 TOWARZYSTWO DO SPRAW KSIĄG ELEMENTARNYCH, SEKRETARZEM KSIĄDZ PIRAMOWICZ.
ODA, BAJKA, SATYRA, EPIGRAMAT, POEMAT HEROIKOMICZNY, TRAGEDIA, ESEJ, FELIETON, POWIEŚĆ I ROMANS. IGNACY KRAIŃSKI, ADAM NARUSZEWICZ, WYSTAWIANO FIRCYKA W ZALOTACH ZABŁOCKIEGO, POWRÓT POSŁA NIEMCEWICZA,
MONITOR, POLAK PATRIOTA, MAGAZYN WARSZAWSKI

PONIATOWSKI MIŁOŚNIK SZTUKI, UDZIELAŁ WSPARCIA STUDENTOM, KRÓLEWSKIM STYPENDYSTĄ BYŁ NP. TADEUSZ KOŚCIUSZKO. REALIZATOREM SZTUKI ARTYSTYCZNEJ KRÓLA BYŁ WŁOCH, MARCELLO BACCIARELLI. DOMINIK MERLINI, JAN CHRYSTIAN KAMSETZER.OBIADY CZWARTKOWE, ZABAWY PRZYJEMNE I POŻYTECZNE.



WPROWADZENIE URZĘDOWYCH MIAR I WAG, URUCHOMIENIE MENNICY, ZNIESIENIE CEŁ WEW, KOMISJE DOBREGO PORZĄDKU KONTROLOWAŁY MIEJSKIE FINANSE, ZAJMOWAŁY SIĘ PORZĄDKOWANIEM ZABUDOWY, SZPITALNICTWEM A NAWET OCHRONĄ PRZECIWPOŻAROWĄ. ROZWIJAŁY SIĘ MANUFAKTURY, WYDANIE USTAWY WEKSLOWEJ, ZABEZPIECZAJĄCEJ TRANSAKCJE KREDYTOWE. WYBUDOWANIE KANAŁU WODNEGO ŁĄCZĄCEGO DNIEPR Z NIEMNEM. REALIZACJĄ TĄ KIEROWAŁ HETMAN MICHAŁ KAZIMIERZ OGIŃSKI. HANDEL CZARNOMORSKI. POWOŁANIE KOMISJI GÓRNICZEJ, WYDOBYCIE WĘGLA I RUDY ŻELAZA.
OSŁABIENIE MAGNATERII.

SEJM WIELKI
STRONNICTWO HETMAŃSKIE(BRANICKI, RZEWUSKI, POTOCKI, SAPIEHA. LIKWIDACJA RADY, OSŁABIENIE WŁADZY WYKONAWCZEJ, WSPÓŁPRACA Z ROSJĄ), PATRIOTYCZNE(WOKÓŁ POTOCKIEGO, TU CZARTORYSKI, MAŁACHOWSKI, KOŁŁĄTAJ. LIKWIDACJA RADY NIEUSTAJĄCE), KRÓLEWSKIE.(PONIATOWSKI MICHAŁ, MAŁACHOWSKI JACEK, UTRZYMANIE STOSUNKÓW Z ROSJĄ, ZWIĘKSZENIE WŁADZY WYKONAWCZEJ)
REFORMY:
-STAŁA 100TYS ARMIA
- WPROWADZENIE STAŁEGO PODATKU DÓBR SZLACHECKICH I DUCHOWNYCH
- ZNIESIENIE RADY NIEUSTAJĄCEJ
- POZBAWIENIE SZLACHTY(GOŁOTY) PRAWA GŁOSU
- UTWORZENIE KOMISJI POR
- UTWORZENIE KOMISJI PORZĄDKOWEJ I CYWILNO-WOJSKOWEJ.
- ZAWARCIE SOJUSZU Z PRUSAMI 1790
- PRAWO O MIASTACH 1791
- UCHWALENIE KONSTYTUCJI 3 MAJA

MARSZAŁKOWIE SEJMU: SAPIEHA I MAŁACHOWSKI.
1789 CZARNA PROCESJA, W WARSZAWIE.
USTAWA O SEJMIKACH, OGRANICZANIE PRAW POLITYCZNYCH GOŁOTY.
MIESZCZANIE POSIADAJĄCY NIERUCHOMOŚCI MIEJSKIE UZYSKALI NIETYKALNOŚĆ OSOBISTĄ, PRAWO NABYWANIA DÓBR ZIEMSKICH, DOSTĘP DO NIŻSZYCH STOPNI OFICERSKICH I RANG URZĘDNICZYCH. ZNIESIONO PODZIAŁ NA ZAJĘCIA MIEJSKIE I SZLACHECKIE.

KONSTYTUCJA 3 MAJA
ZNIESIENIE PODZIAŁU RP NA KORONĘ I LIWĘ, JEDNA NAZWA PAŃSTWA – POLSKA. UMOCNIENIE TRÓJPODZIAŁU WŁADZY. WŁADZA USTAWODAWCZA – DWUIZBOWY SEJM. OGRANICZONO WŁADZĘ SENATU O PRAWO INICJATYWY USTAWODAWCZEJ. NAJWAŻNIEJSZY ORGAN PAŃSTWA ZŁOŻONA Z 204 POSŁÓW WYBIERANYCH NA DWULETNIĄ KADENCJĘ IZBA POSELSKA. WŁADZA WYKONAWCZA DLA KRÓLA I STRAŻY PRAW CZYLI PIĘCIU MINISTERSTWOM (POLICJI, PIECZĘCI-SPR WEW, WOJNY, SKARBU, SPRAW ZAGRANICZNYCH) I PRYMASOWI JAKO PRZEWODNICZĄCEMU KEN. KRÓL OBSADZAŁ URZĘDY, ALE KANDYDATURY MUSIAŁY BYĆ ZATWIERDZANE PRZEZ SEJM. KAŻDY DOKUMENT Z KONTRASYGNATĄ. TRON DZIEDZICZNY W SASKIEJ DYNASTII WETTINÓW. ZNIESIONO URZĘDY STAROSTÓW, POWOŁANO WOJEWÓDZKIE KOMISJE PORZĄDKOWE WYBIERANE PRZEZ SEJMIKI. CHŁOPI POD OPIEKĄ PRAWA. UMOWY PISEMNE Z CHŁOPAMI. PANUJĄCĄ RELIGIĄ KATOLICYZM, WOLNOŚĆ I OPIEKA DLA INNYCH WYZNAŃ. ZDRAJCĄ TEN KTO WYSTĄPI PRZECIW KONSTYTUCJI. GRODNO.

1792 – PETERSBURG – AKT KONFEDERACJI PRZECIW KRÓLOWI, KONSTYTUCJI. W NOCY Z 18 NA 19 MAJA ARMIA ROSYJSKA PRZEKROCZYŁA GRANICE RP. TARGOWICA – AKT KONFEDERACJI ZDRAJCY. TEŻ W POŁOCKU I LITWIE. MARSZAŁKIEM LITEWSKI SZYMON KOSSAKOWSKI.

JÓZEF PONIATOWSKI, DĄBROWSKI, KOŚCIUSZKO. BITWA POD ZIELEŃCAMI PONIATOWSKI, VIRTUTI MILITARI TO PONIATOWSKI, KOŚCIUSZKO.
18 LIPCA 1792 – POD DUBIENKĄ ZWYCIĘSTWO.
KRÓL PODDAŁ SIĘ BEZ BITWY. WŁADCA PRZYSTĄPIŁ DO TARGOWICY, BYŁ ZDRAJCĄ.
WŁADZĘ PRZEJĘLI PRZYWÓDCY TARGOWICY, ZWOLENNIKÓW REFORM PODDANO REPRESJOM, CENZURA, ZREDUKOWANO WOJSKO, ZNIESIONO WIĘKSZOŚĆ REFORM SEJMU WIELKIEGO I ORDER VIRTUTI POD PRETEKSTEM ZACHOWANIA ZASADY SZLACHECKIEJ RÓWNOŚCI.
1793 – KONWENCJA ROZBIOROWA. PRUSKI FRYDERYK WILHELM ZAJĄŁ GDAŃSK, KUJAWY, WIELKOPOLSKĘ. ROSJA PODOLE I WOŁYŃ.
SEJM W GRODNIE, RP ODDAŁA SĄSIADOM URODZAJNE TERENY, UTRACIŁA DOSTĘP DO RZEK.

POWSTANIE, MADALIŃSKI – ODDZIAŁ I WIELKOPOLSKIEJ BRYGADY KAWALERII NARODOWEJ Z OSTROŁĘKI DO KRAKOWA. KOŚCIUSZKO OGŁOSIŁ AKT INSUREKCJI W KRAKOWIE. STAŁ SIĘ NACZELNIKIEM SIŁ ZBROJNYM MAJĄCYM WŁADZĘ DYKTATORKĄ, ZŁOŻYŁ PRZYSIĘGĘ W KRAKOWIE. WYDAŁ KILKA UNIWERSAŁÓW, CZYLI PISM WZYWAJĄCYCH DO UDZIAŁU W POWSTANIU. WOLNOŚĆ, CAŁOŚĆ, NIEPODLEGŁOŚĆ.
PO PRZYŁĄCZENIU MADALIŃSKIEGO PRZEDOSTAŁ SIĘ SIĘ DO WARSZAWY, BITWA Z ODDZIAŁAMI CARSKIMI POD RACŁAWICAMI.4 KWIETNIA ROSJA 2 ATAKI – Z POŁUDNIA SIŁY DENISOWA, A ZE WSCHODU TORMASOWA. POWSTAŃCY WYGRALI. BARTOS NA GŁOWACKIEGO. MARUSZEWSKI WYPRAWIONY DO WARSZAWY. NA CZELE POWSTANIA W WARSZAWIE JAN KILIŃSKI., JASIŃSKI OPANOWAŁ WILNO.
OBÓZ POD POŁAŃCEM, UNIWERSAŁ – REGULOWAŁ EKONOMICZNĄ I PRAWNĄ SYTUACJĘ WŁOŚCIAN, WOLNOŚĆ OSOBISTA, NIEUSUWALNOŚĆ Z ZIEMI, , ZMNIEJSZAŁ PAŃSZCZYZNE, A CHŁOPÓW W WOJSKU Z NIEJ ZWALNIAŁ. NOWY TYP SĄDÓW – SĄDY DOZORCÓW, CHŁOP RÓWNY SZLACHCICOWI.
PRUSACY PRZYŁĄCZYLI SIĘ DO BITWY. 6 CZERWCA BITWA POD SZCZEKOCINAMI – ZMARŁ GŁOWACKI. POD CHEŁMEM KLĘSKA ZAJĄCZKA. SKAPITULOWAŁ BEZ WALKI KRAKÓW. OTOCZENIE WARSZAWY, W WIELKOPOLSCE 20 SIERPNIA POLSKIE POWSTANIE. DO WIELKOPOLSKI ODDZIAŁY DĄBROWSKIEGO. MACIEJOWICE – FERSEN ROSYJSKI, 10 PAŹDZIERNIKA 1794. KOŚCIUSZKO DO NIEWOLI. NOWY NACZELNIK TOMASZ WAWRZECKI. 4 LISTOPAD – ATAK NA PRAGĘ, GINIE JASIŃSKI. MORD LUDNOŚCI CYWILNEJ. KAPITULACJA STOLICY.
 AUSTRIA MAŁOPOLSKE Z KRAKOWEM, CZĘŚĆ PODLASIA I MAZOWSZA.
STANISŁAW AUGUST ABDYKOWAŁ. WSZYSCY ZOBOWIĄZALI SIĘ DO NIEUŻYWANIA OKREŚLENIA KRÓLESTWO POLSKIE.

PRZYCZYNY UPADKU PAŃSTWA POLSKIEGO:
ZEW – INGERENCJA PAŃSTW KOŚCIELNYCH W ZEWNĘTRZNE SPRAWY POLSKI
-TRAKTAT TRZECH CZARNYCH ORŁÓW
-REFORMY W ROSJI, AUSTRII I PRUSACH DOPROWADZIŁY DO UTWORZENIA MONARCHII ABSOLUTNEJ OŚWIECONEJ
-BRAK SOJUSZNIKÓW
PRZYCZYNY WEWNĘTRZNE:
SŁABA ARMIA, BRAK REFORM W DUCHU OŚWIECENIOWYM, SAMOWOLA SZLACHECKA, PRZEKUPNOŚĆ SZLACHTY, NIEUDOLNE RZĄDY SASÓW, UZALEŻNIENIE PONIATOWSKIEGO OD CARYCY KATARZYNY II, KONFEDERACJE ZAWIĄZYWANE PRZEZ SZLACHTĘ (KONFEDERACJA BARSKA, TARGOWICA), BRAK REFORM SPOŁECZNYCH, BRAK FUNDUSZY NA ROZWÓJ ARMII, LIBERUM VETO