Advertisement
Guest User

Gównomatura 2015

a guest
May 3rd, 2015
6,405
0
Never
Not a member of Pastebin yet? Sign Up, it unlocks many cool features!
text 34.14 KB | None | 0 0
  1. DZIADY
  2. Adam Mickiewicz (romantyzm)
  3. Dziady cz. IV -> nieszczęśliwy kochanek.
  4. Dziady cz. II -> wywoływanie nieszczęsnych dusz.
  5. Dziady cz. III:
  6. -Gustaw zmienia się w Konrada;
  7. -Mała improwizacja - Konrad jako orzeł wznosi się nad światem, jednak gdy chce zoabczyć przyszłość czarny kruk zasłania mu widok;
  8. -Wielka improwizacja - Konrad oskarża Boga o brak serca, bycie Carem świata, sądzi, że sam jest największym twórcą i uratuje naród kosztem samego siebie (postawa prometejska), Bóg w czasie wielkiej improwizacji milczy;
  9. -Widzenie księdza Piotra (tytana pokory) - polska jako chrystus narodów, ksiądz Piotr ma widzenia dot. przyszłośći, Konrada ratują przed szatanem egzorcyzmy księdza Piotra;
  10. -Rollison wyrzucony jest przez więzienne okno (planował wcześniej samobójstwo);
  11. -Ustęp -> opis Petersburga i jego przedmieść, sylwetka Piotra Wielkiego, przegląd wojska (musztra, której przypatrywała się publika), Do przyjaciół Moskali = wyrażenie solidarności z Rosjanami, próbującymi walczyć z tyranią i carem.
  12. -Nowosilcow = zło, tyrania.
  13. -Tomasz Zan = bez rodziny, cała wian na siebie.
  14. -Dekabryści = Rosjanie spiskujący przeciw objęciu tronu przez cara Mikołaja I.
  15. -Poeta jest zdolny do zbudowania szczęścia na ziemi.
  16.  
  17. WESELE
  18. Stanisław Wyspiański (Młoda Polska)
  19. -Szlachta boi się silnych i walecznych chłopów, którym brakuje przywódcy, wspomina rzeź Galicyjską (bunt chłopów przeciw szlachcie).
  20. -Pan Młody zaprasza na wesle dziwy i Chochoła (chochoł = konstrukcja ze słomy symbolizująca bezsilność), który przybywa ze zjawami o północy.
  21. -Stańczk domaga się szacunku dla tradycji i przeszłości (jest sumieniem dziennikarza).
  22. -Wernyhora daje Gospodarzowi złoty róg, którego dźwięk ma porwać naród do walki. Gospodarz (który jest pijany i senny) przekazuje zadanie zebrania chłopów Jaśkowi, który gubi róg kosztem pawich piór.
  23. -Rano chłopi czekają uzbrojeni pod domem, oczekują na znak do powstania, ale Gospodarz z początku nei pamięta poleceń Wernyhory, przypomina sobie o nich później. Jasiek zgubił róg i nie ma jak dać sygnału chłopom. Chochoł planuje zabrać im broń i zagrać dla nich na skrzypcach (chłopi czekajacy na znak są w sennym letargu).
  24. -Chłopi = silna świadomość narodowa, niedojrzali, żywiołowi,interesujący się polityką, potrzebują przywódcy.
  25. -Inteligencja = nie rozumie i nie docenia wsi, podziwia tylko ich zewnętrzność (folklor), gardzi chłopami, bierna, bezsilna.
  26. -Motyw powstania wnoszą zjawy, okazuje się, że Polska nie dojrzała do zrywu narodowego (wyrwania się spod zaboru Austriackiego).
  27. -Złoty róg = jedność, powstanie.
  28. -Chocholi taniec = niemoc, bezczynność.
  29. -Czapka z piór = próżność (przez chęć jej pozyskania Jasiek gubi róg).
  30. -Nikt nie bierze odpowiedzialności za kraj.
  31. -Poeta i Rycerz = czas świetności polski.
  32. -Dziad i Upiór = sprzeciw ludu, bunt.
  33. -Gospodarz i Wernyhora = nadzieje Polaków.
  34.  
  35. LUDZIE BEZDOMNI
  36. Stefan żeromski (Młoda Polska)
  37. Młody lekarz, Tomasz Judym chce zmienić warunki życia biedoty, którą jednocześnie nienawidzi i kocha. Kosztem własnego szczęścia chce pomagać ludziom (zrywa przez to związek ze swą żoną, Joanną Podborską, która bardzo to przeżywa)(Judym był zakochany w Natalii, ale wybrał Podborską ze względu na jej piękny charakter, chciała mu oan pomagać w jego celach). Książka ukazuej rozwarstwienie społeczne i zaniedbanie klas niższych. Korzecki jest przyjacielem Judyma, inżynierem, który również cierpi patrząc na niskie warunki życia biedoty (górników) i pragnie im pomóc. Nie potrafi on żyć na świecie gdzie jest dużo ludzkiej krzywdy. Popełnia samobójstwo. Jest on przedstawicielem lęków dekadentyzmu (dekadentyzm = niemoc, bezwład, poczucie bezsensu istenia, głębia kryzysu).
  38. Korzecki
  39.  
  40. LALKA
  41. Bolesław Prus (pozytywizm)
  42. -Powszechne oczekiwanie na wybuch wojny.
  43. -Pamiętnik starego subiekta = pamiętnik Rzeckiego (pracownik sklepu, przyjaciel Wokulskiego, narrator środowiskowy <pamiętnik starego subiekta>).
  44. -Łęccy niegdyś byli bogatą arystokracją, jednak upadli finansowo, Izabela Łęcka przestała śnić o męzkim ideale i obniżyła progi.
  45. -Wokulski był szlacheckim kupcem (nie arystokratą) więc Izabela nie była nim zainteresowana.
  46. -Wokulski odziedziczył majątek po Minclowej, a następnie wyjechał do Bułgarii by zrobić majątek (dorabia się na dostawach w trakcie wojny Bałkańskiej), zbliżyć się do arystokracji (a to wszystko dla Łęckiej).
  47. -Wokulski pomagał biednym i potrzebującym (np. prostytutka w kościele), był wrażliwy na krzywdę.
  48. -Szlangbaum - żyd, przyjaciel Wokulskiego. W dalszych etapach książki kupił od neigo sklep, którym dobrze zarządzał, pomógł Wokulskiemu kupić kamienicę Łęckich.
  49. -Wokulski z miłości tracił zainteresowanie biznesem.
  50. -Ochocki - wynalazca, wizjoner, chce stworzyć maszynę latającą, ale boli go to, że w Polsce nauka i rozwój nie są odpowiednio wspierane.
  51. -Wokulski kupił konia wyścigowego i kamienicę Łęckich, traci głowę do Izabel.
  52. -Łęcka przy Wokulski po angielsku flirtuej ze Starskim, Wokulski wychodzi i oświadcza, że wyjeżdża jeszcze tego samego dnia do Paryża.
  53. -Suzin - Wokulski uczył go w Irkucku, robił z nim intersy we Francji i Rosji.
  54. -Wokulski osiada w paryżu i rozkręca nowy biznes, poznaje Geista -> wizjoenra, który wynalazł specyficzne materiały wybuchowe i metal lżejszy od puchu, marzy (podobnie jak Ochock) o zrobieniu maszyny latającej.
  55. -Wokulski dostaje informacje o tym, że Łęcka o nim rozmyśla. Bez zastanowienia wraca do Polski, zostawiajac Paryskie interesy.
  56. -Wąsowska kokietowała Wokulskiego.
  57. -Węgiełek = energiczny, pracowity, Wokulski zabrał go do Warszawy po wyjeździe Izabeli z Zasławka.
  58. -Wokulski sprzedaje sklep Szlangbaumowi i kamienicę Krzeszowskiej, która wyrzuca studentów i oskarża Stawską o kradzież lalki.
  59. -Łęcka przyjmuje oświadczyny Wokulskiego, jednak niedługo później flitruje po angielsku ze Starskim (w pociągu), Wokulski wysiada w Skierniewicach i kładzie się na torach, zostaje jednak uratowany.
  60. -Wokulski załatwia Ochockiemu pracę z Geistem, sprzedaje ruchomości Szlangbaumowi i znika. Po czasie przychodzi jego testament i pogłoski, że popełnił samobójstwo w okolicach Zasławka, umiera Rzecki, a Izabela wstępuje do zakonu.
  61. -Wokulski romantyk (miłość) i pozytywista (czuły na biedę, oddany nauce, przedsiębiorczy).
  62. -Szuman - psycholog i radca Wokulskiego, za razem przyjaciel.
  63. -Romantycy: Rzecki i ojciec (wieżą w siłę kraju)
  64. -Przejściowi: Wokulski.
  65. -Pozytywiści: Ochocki.
  66. -Arystokracja: próżna, pasożyty.
  67. -Szlachta: traci swą rolę, staje się mieszczańską inteligencją.
  68. Lalka = realizm (utwór reprezentujący realizm).
  69.  
  70. GRANICA
  71. Zofia Nałkowska - Granica (XX-lecie międzywojenne)
  72. -Retrospekcja życia Zenona Ziembiewicza, prezydenta miasta, który zostaje oblany kwasem, traci wzrok i popełnia samobójstwo poprzez strzał w usta, a miasto plotkuje o jego kochance i dziecku.
  73. -Zenon pochodził ze zubożałej szlachty, wyjeżdża na studia do Paryża, podczas wakacji w rodzinnej Boleborzy romansuje z Justyną Bogutówną. Jego rodzice nie mają pieniędzy na dalsze opłacanie jego nauki w Paryżu, więc Zenon zgłasza się do Czechlińskiego i zostaje redaktorem czasopisma Niwa, międzyczasie biorąc ślub z Elżbietą Biecką (opowiada jej o Justynai i uważa jej sprawę za zakończoną). Zenon spotyka Justyną, która mówi mu o śmierci swojej matki, znów zostają kochankami. Zenon w iwie jest narzędziem wpływowych osób, chce zakończyć romans z Justyną, ale ta zachodzi w ciążę. Mężczyzna mówi o wszystkim Elżbiecie, która skłania Justynę by ta urodziła dziecko, jednak Zenon odwodzi ją od tego pomysłu, kobieta finalnie popełnia aborcję. Elżbieta wraca do Zenona i załatwia Justynie pracę, jednak ta popada w depresję. Zenon zostaje prezydentem i jest oskarżony o wydanie rozkazu strzelania do strajkujących robotników (tak na prawdę rozkaz wydał Czechliński). Justyna próbuje się zabić, ale po nieudanej próbie samobójczej oblewa Zenona kwasem, ten traci wzrok i zabija się.
  74. -Zenon jest marionetką politycznego świata, przekracza granice, za którą nie jest sobą.
  75. -Obowiązki społeszczne i stosunek do ludzi są ważniejsze od indywidualnych pragnień (prawda socjalna ważniejsza jest od prawdy psychologicznej).
  76. -Ustępstwa moralne (przekraczanie granic) prowadzi do klęski.
  77.  
  78. PAN TADEUSZ
  79. Adam Mickiewicz (romantyzm)
  80. -Inwokacja = porównanie Litwy do zdrowia, proszenie Matki Boskiej o natchnienie.
  81. -Tadeusz po 10 latach nauki w Wilnie wraca dorodzinnego Soplicowa, gdzie było wielu gości z powodu sporu między Hrabią a Sędzią o zamek, siedzibę rodu Horeszków.
  82. -Tadeusz romansuje z Telimeną.
  83. -Sędzia jest symbolem tradycji.
  84. -Gerwazy - Horeszkowie, Protazy - Soplicowo.
  85. -Ksiądz Robak ratuje na polowaniu życie Tadeuszowi i Hrabiemu.
  86. -Hrabia z Gerwazym organizują zajazd na Dobrzyńskich.
  87. -Hrabia rusza na Soplicowo, zdobywa je (tylko Protazy zdołał uciec), ale w nocy przyjeżdżają rosjanie i obezwładniają śpiącą szlachtę. Nad ranem z pomocą przyjeżdża ksiądz Robak (Jacek Soplica, ojciec Tadeusza, którego miał z Horeszkówną, mówi to Gerwazemu, brat sędziego), który oswabadza i zbroi szlachtę, zostaje ranny ratując Gerwazego (zwierza mu się na łożu śmierci), a oswobodzona szlachta wypędza Moskali z Soplicowa.
  88. -Zosia bierze ślub z Tadeuszaem (uwalniają swoich podwładnych od płacenia pańszczyzny).
  89. -Telimena żeni się z Rejentem.
  90. -Ksiądz Robak jako zbrodniarz i pokutnik (zabił Stolnika, który nie chciał dać mu ręki Horeszkowej, został księdzem i żołnierzem).
  91. -Soplicowo = wzór ładu, spokoju, piękna tradycji, idylla.
  92. -Szlachta = duma, pycha, skłonność do anarchii, solidarność, patriotyzm.
  93. -Utwór pokrzepiający serca, bez wzmianek o nadchodzących problemów Polski z Rosją.
  94.  
  95. ZBRODNIA I KARA(chan)
  96. Fiodor Dostojewski (Młoda Polska)
  97. -Rodion Raskolnikow - główny bohater, wynajmuje nędzny pokoik w Petersburgu. Dochodzi do wniosku, iż lichwiarka (Alona Iwanowa) żeruje na biednych studetnach. Rodion przysłuchuje się rozmowie studenta i oficera (rozmawiali o tym, że zabicie lichwiarki byłoby dobrym czynem społecznym) i umacnia się w swej decyzji. Zabija Alonę siekierą. Do domu wraca Lizawieta, którą również zabija (by nie mieć świadków). Rodion kradnie cenne rzeczy, pieniądze i ucieka. Chowa skarb pod kamieniem na przypadkowym podwórzu. Po dokonanej zbrodni zaczyna chorować, poznaje Piotra Łużyna (narzeczonego swej siostry), do której nie kryje niechęci. Tymczasem do zbrodni przyznaje się malasz pokojowy Mikołaj. Rodion zaczyna szaleć. Ma obłąkańcze i samobójcze myśli.
  98. Nagle Marmieładow umiera wpadając pod powóz, a Rodion oddaje jego rodzinie całe pieniądze. Raskolnikowa odwiedza rodzina (mama Pulcheria z siostrą Dunią), jest zszokowana stanem jego zdrowia. Kiedy wraca do siebie, dostaje list od Łużyna, ktory prosi go by ten nie przychodził na kolację.
  99. -Marmieładow - jest alkoholikiem, jego córka Sonai prostytutką, a żona choruje na gruźlicę (zwierza się z tego wszystkiego Rodionowi).
  100. -Razumichin - przyjaciel Rodiona, chciał mu pomóc oferując pracę.
  101. -Porfiry Pietrowicz - sędzia śledczy.
  102. -Swidrygajłow - pozorant, nie budzi sympatii, szuler, erotoman, wykorzystuje kobiety (gwałt nieletniej dziewczynki), cynik, brutal, człowiek podstępny, manipulator. Oferuje Rodionowi 10 tysięcy rubli za zerwanie zaręczyn Duni z Łużynem (Rodion odmawia).
  103. -Podczas kolacj Łużyn każe wybrać Duni - on albo jej brat (pokazuje tym samym swoje prawdziwe oblicze). Zaręczyny zostają zerwane.
  104. -Sonia - córka Marmieładowa, prostytutka, czyta Rodionowi fragmenty biblii.
  105. -Łużyn chce zatrzeć niemiłe wrażenie jakie wywarł na Duni. Zaprasza do siebie Sonię, daje jej 10 rubli i podrzuca 100, a następnie oskarża ją o kradzież, jednak jego współlokator wraz z Rodionem bronią dziewczyny i udowadniają jej niewinność.
  106. -Rodion przyznaje się Soni do morderstwa, podsłuchuje to Swidyrgajłow.Umiera matka Soni.
  107. -Raskolnikow traci pamięć, popada w obłęd. Razumichin zaczyna podejrzewać go o zbrodnię.
  108. -Sonia, Dunia i Pulcheria kochają Rodiona całym sercem, przykład bezgranicznej miłości.
  109. -Porfiry odwiedza Rodiona i prosi Go, by mimo braku dowodów ten przyznał się dowiny (sądzi, że Raskolnikow zdradził się wiele razy swym zachowaniem).
  110. -Swidrygajłow zwabia Dunię do siebie, zamyka drzwi na klucz. Osaczoan Dunia rani go w skrońz leworweru, Swidrygajłow ją wypuszcza, następnei oddaje 3 tysiace rubli Soni, reszte swojej 16'sto letniej narzeczonej. Podczas nocy w hotelu poznaje młodą istotę, która jest przemoczona. Zabiera ją do siebie na noc, a następnego dnia zabija się.
  111. -Rasokolnikow pod namową Duni i Soni przyznaje się do winy. Jego znajomi zeznają na jego korzyś, mówią, że był dobrym człowiekiem, podają przykłady.
  112. -Motywem zbrodni Rodiona była chęć zapewnienia sobie pieniędzy na start, został skazany na 8 lat ciężkich robót na Syberii. Za nim wyrusza Sonia. Dunai wychodzi za mąż za Razumichina. Matka Rodiona umiera. Rodion jest do wszystkiego zdystansowany, ponury i smutny. Sonie traktuje pogardliwie, nie widząc jej poświęcenia. Później jednak to docenił, zatęsknił za Sonią.
  113. -Dostojewski ukazuje zepsucie Petersburga: głód, bród, pijaństwo, biedę, chciwość.
  114. -Powieść filozoficzna: sens życia, istnienie Boga, niesprawiedliwość społeczna, słabość człowieka, różnorodność systemu wartości, konsekwencja.
  115. -Wymowa utworu jest prochrześcijańska.
  116. -Porusza motyw snu.
  117.  
  118. TANGO
  119. Sławomir Mrożek (współczesność)
  120. -Czas akcji: XX wiek.
  121. -Dramat absurdu.
  122. -W miejscu kacji (dom Eleonory i Stomila) jest mnóstwo bezużytecznych przedmiotów (np. wózek dziecięcy Artura), po środku stoi duży stół, na którym każdy tależ pochodzi z innego serwisu.
  123. -Akt I: Artutr (syn Stomila) próbuje odciągnąć służącego Edka od życia rodzinnego, stwierdza, że "Brak norm stał się Waszą normą" w odniesieniu do swojej rodziny. Stomil uważa, że jedyną możliwością buntu jest sztuka awangardowa, eksperymentuje z teatrem. Do pokoju wchodzi Ala - kuzynka i narzeczona Artura.
  124. -Akt II: Artur chce stworzyć nowe (albo odbudować stare) konwencje, przywrócić rodzinę do porządku. Artur insynuuje, że Edek powinien zostać zabity, co wkurza Stomila. Edek jest kochankiem Eleonory (żony Stomila), jednak świadomu tego Stomil nic z tym nie robi, gra z Edkiem w brydża. Artur bierze rewolwer ojca i z pomocą wujka Eugeniusza terroryzuje rodzinę, babcia udziela błogosławieństwa związku jego i Ali.
  125. -Akt III: Trawją przygotowania do ślubu. Edek jest w stroju służącego, ale i tak wszyscy zwracają się do niego jak do kolegi (a nie lokaja). Wuj Eugeniusz dla zachowania pozorów robi rodzinne zdjęcie zepsutym aparatem. Ala rozmawia z Eleonorą, zwracając się do niej "mamo". Eugeniusz próbuje wcisnąć Stomila w gorset pradziadka, gdy nagle do domu wraca pijany Artur, który stwierdza, że forma i pozory nie mogą zbawić świata. Potrzebna jest idea. Zamyka wszystkich w pokoju i stwierdza, że nikt nie wyjdzie póki nie znajdą idei. Dyskusję przerywa babcia Eugenia, która umiera. Artur stwierdza, że strach przed śmiercia jest dobrą ideą, władza nad życiem i śmiercią zapewnia panowanie. Ala oświadcza, że zdradziła Artura z Edkiem (edek pukał żonę Stomila i Edka, ojca i syna hehehe). Artur załamuje się, próbuje zabić Edka, jednak to Edek zabija Artura i przejmuje władzę w domu. Domownicy poddają się jego panowaniu. Kończąca scena: Eugeniusz tańczy z Edkiem tango na stole.
  126. -Artur nie chce żyć w świecie, gdzie jest burdel, nic nie funkcjonuje poprawnie, nie ma zasad, więc bezskutecznie chce reformować rodzinę (groteskowymi sposobami jak kładzenie babci na katafalku, nakładanie ojcu klatki dla ptaków na głowę). Chce zbawić świat (bohater romantyczny), jednak ginie przypadkowo, nie w imię idei.
  127. -Edek - prymitywny osiłek bez zasad. Eleonora i Stomil cenią go za prostotę i autentyczność. Zwycięstwo Edka = zwycięstwo siły.
  128. -Stomil - bierny, zamyślony, zajęty sobą, niespełniony artysta (obraz inteligenta).
  129. - Ala - ciągle szuka miejsca w świecie.
  130. -Mrożek w Tangu przedstawia zjawiska społeczne mogące doprowadzić do zwycięstwa tępej i brutalnej siły (Edek). Zarzuca inteligencji egoizm, bierność, nihilizm, przez co władzę przejmuje totalitaryzm. Inteligencja w imię nowoczesności doprowadza do rozpadu systemu wartości. Tango to aluzja do komunizmu w Polsce.
  131. -Motyw tańca = zwycięstwo tandetnej kultury masowej, powtarzalność historii.
  132.  
  133. ROMEO I JULIA
  134. William Szekspir (romantyzm)
  135. -Dramat psychologiczno-poetycki.
  136. -Dzieło ponadczasowe (ciągle popularne).
  137. -Akcja dzieje się na Weronie.
  138. -Kłótnia między dwoma rodami - Kapuletów (Romeo) i Montekich (Julia). Romeo zakochuje się w Rozalindzie (również z rodu Montekich), zaś hrabia Parys uzyskuje zgodę na poślubienie Julii. Romeo idzie na bal, by zobaczyć swoją Rozalindę. Tam poznaje Julię. Zakochują się w sobie nie bacząc na kłótnie rodów. Biorą tajemny ślub w celi zakonnika ojca Laurentego.
  139. -Na ulicy bije się Merkucjo z Tybaltem. Merkucjo (przyjaciel Romea) umiera, Romeo mści go i zabija Tybalta przez co zostaje skazany na wygnanie z Werony. Próbuje się zabić, ale za namową Laurentego ucieka do Mantui. Julia rozpacza.
  140. -Julia dostaje od Laurentego ziołowy napój, który uczyni że będzie spała jak martwa przez 42 godziny. Radzi go wypić przed ślubem (z Parysem), a gdy zostanie złożona w trumnie wybawi ją Romeo i razem uciekną na Mantui. W okolicach grobowca Romeo spotyka Parysa i zabija go. Widząc "martwą" Julię popełnia samobójstwo (wypija truciznę). Julia budzi się i widząc martwego Romea przebija się sztyletem. Ojciec Laurenty na cmentarzu wyjaśnia wszystkim co się stało. Rody godzą się w obliczu tej tragedii.
  141. -Utwór o młodzieńczej miłości pragnącej przetrwać mimo przeszkód, obraz ogromnych i sprzecznych nienawiści (miłości i nienawiści, radości życia i pragnienia śmierci, szczęścia i rozpaczy), konflikt pokoleń (starego i młodego), potrzebna była tragedia by rody się złączyły.
  142.  
  143. FERDYDURKE
  144. Witold Gombrowicz (XX lecie międzywojenne)
  145. -Gombrowicz sprzeciwstawia to co indywidualne i to co zbiorowe.
  146. -Wydarzenia rozgrywają się w ciągu jednego dnia.
  147. -Józio, trzydziestolatek, nie czuje się dorosły, jest skrępowany przez narzucane mu formy. Nagle w jego pokoju pojawia się profesor Pimko, egzaminuje go i stwierdza, że musi wrócić do szkoły z powodu niedoboru wiedzy. Józio staje się 15'sto letnim chłopcem i trafia pod opiekę doktora Piórkowskiego. Nauczyciele utrzymują uczniów w niewinności, mimo że chłopcy ignorują ich polecenia i zachowują się przeciwnie do narzucanych im wzorów (buntownikom przewodzi Miętus). Są też uczniowie podporządkowujący się schematom (dowodzi nimi Syfon). Syfon i Miętus odbywają pojedynek na miny. Dyrektor umieszcza Józia na stancji u Młodziaków (ludzie zakłamani, na pozór tolerancyjni, wielbiący racjonalizm, naukę i sport). Intencją Pimki było by Józio zakochał się w ich córce - Zucie. Józio chce wszystkim pokazać, że Młodziakowie są zakłamani. Zaprasza Pimka (w imieniu Zuty) na nocną schadzkę oraz Kopyrdę (kumpla ze szkoły). Gdy obydwaj pojawili się w domu, Józio zaalarmował wszystkich, że grasują po nim złodzieje. Inżynier Młodziak uderzył Pimkę w twarz (był w stanie zaakceptować związek z kimś młodszym <Kopyrda> lecz nie z Pimką), wybuchła bójka. Józio pakuje się i ucieka wraz z Miętusem.
  148. Wędrują po wsiach, omal nie zostają "pożarci" przez chłopców zachowujących się jak psy lecz wybawił ich samochód, który wjechał w ten tłum. Była w nim pani Hurlecka (ciotka Józia). Mimo protestów zabiera chłopców do Bolimowa (swego majątku). Miętus postanawia zbratać się z parobkiem Walusiem (zawsze chciał to zrobić). Wuj Konstanty nie zaakceptował tej przyjaźni. Postanawia zwolnić Walka i odesłać chłopców pociągiem do Warszawy. W nocy Walek zostaje znaleziony w pokoju stołowym i oskarżony o kradzież, wujostwo go bije. Po parobka przychodzi Miętus, Walek uderza Konstantego w twarz, ośmielona służba i chłopi wchodzą do domu oknami, rozpoczyna się bójka. W zamieszaniu Józio ucieka z wychowanką swojej cioci (Zosią).
  149. -Upupianie = wpychanie ucznia w pewną formę, cofanie do dzieciństwa.
  150. -Pimko - upupia ludzi, jest wraz z profesorem Baldaczką symbolem szkoły ogłupiającej.
  151. -Gombrowicz ośmiesza pewne wzorce kulturowe i społeczne (groteska).
  152. -Nauczyciele obrzydzają uczniom wszystko, oferują jedynie kolejny gorset formy.
  153. -W Ferdydurke mowa o niedojrzałości ideologicznej materialistów i idealistów, niedojrzałości cywilizacyjnej wyższych warstw społecznych (dwór), niedojrzałej postępowości (Młodziakowie).
  154. -Walka o autentyczność prowadzi do pseudodojrzałości.
  155. -FERDYDURKE to obraz współczesnego człowieka degradowanego przez przerastającą go kulturę, deformowanego przez innych.
  156.  
  157. EDYP
  158. Sofokles (antyk)
  159. -Rzecz dzieje się w Tebach.
  160. -Pod Tebami zbiera się tłum ludzi proszących o wybawienie. Sfinks prosi o ofiary. Edyp chce rozwikłać problem. Kreon przynosi informacje, iż nie można przepędzić Sfinksa z powodu zbrodni dokonanej na dawnym królu Lajosie. Trzeba go pomścić. Chór wzywa Bogów na pomoc i opisuje miasto opanowane przez zarazę i śmierć. Zaleca zwrócić się Edypowi do Tyrezjasza, wrózbity. Tyrezjasz oświadcza, że to Edyp jest zabójcą Lajosa. Edyp sądzi, że Kreon zawiązał spisek z wróżbitą by zasiąść na tronie. Edyp nei wierzy w niewinność Kreona. Jokasta (żona Edypa) broni Kreona. Okazuje się, że Lajos otrzymał kiedyś wróżbę iż zginie z rąk swego syna. Przerażony król pozostawił więc swojego syna w górach. Okazuje się, że Edyp nie pamiętał porzucenia w górach, lecz pewnego dnia podczas posiłku ze swymi przybranymi rodzicami ktoś wypomina mu, że jest podrzudkiem. Edyp udał się o wyroczni i usłyszał wróżbę, że będzie tworzył kazirodczy związek z matką i zabija ojca. Edyp bojąc się że zabije swojego przybranego ojca (myslał że jest on prawdziwy) uciekł i tułał się po świecie. Pewnego razu Edyp został napadnięty. Zabił w obronie jakiegoś starca. Był to Lajos. Wychodzi również na jaw, że Jokasta to matka Edypa. Jokasta wiesza się, zaś Edyp wydłubuje swe oczy. Edyp prosi Kreona by ten go wygnał. Kreon wygnał Edypa.
  161. -Katharsis (oczyszczenie) następuje w momencie, gdy do Edypa dociera że mimowoli spełnił swoje fatum
  162. -Zasada trzech jedności - akcji (ciągła), czasu i miejsca (pod Tebami).
  163.  
  164. J•DRO CIEMNOåCI
  165. Joseph Conrad (Młoda Polska)
  166. -Akcja dzieje się na statku Nellie na którym jest m.in. dwóch narratorów (o jednym nic nie wiemy, a drugi to Charlie Marlow).
  167. -Marlow zaczyna opowiadać o swojej podróży wgłąb Afryki, zaczynając od refleksji na temat podbojów kolonialnych. Opowiada, że już od dzieciństwa interesował się geografią. Ciotka przy pomocy której Marlow ma możliwość wyjazdu do Afryki widzi w nim zbawcę świata. Marlow przed podróżą doznaje lęku jak gdyby wybierał się do środka ziemi, jądra ciemności. Marlow widzi w Afryce wyzysk (czarni ciężko pracują przy budowie kolei, pilnowani przez człowieka ze strzelbą). Murzyni są wychudzeni i zmęczeni, umierają z wycieńczenia, ciała leżą na ziemi. Charlie słyszy od eleganckiego księgowego firmy o Kurtzu, człowieku mającym ogromne udziały w handlu kością słoniową i jest agentem handlowym. Marlow zajmuje się naprawą parowca, obserwując warunki życia codziennego. Charlie słyszy o Kurtzu same pozytywy. W drodze do Kurtza statek Marlowa zaatakowali tubylcy. Kurtz był człowiekiem mającym wytępić tubylców. Kurtz miał swoją armię złożoną z murzynów. Tubylcy traktowali go jak Boga. Głowy buntowników kazał nabijać na pale. Marlow opiekuje się Kurtzem. Ten wyjawia mu, że to on kazał napaść na ich statek by opóźnić jego przybycie. Daje Marlowowi zdjęcia i dokumenty, kilka dni później umiera. Charlie wraca do Brukseli i oddaje część dokumentów dziennikarzom, część właścicielom spółki. Oddaje listy prywatne narzeczonej Kurtza. Kłamie jej, że ostatnie słowa jakie wypowiedział to jej imię (a na prawde: Zgroza!).
  168. -Krytyka działań imperialnych i podboju. Biali ludzi okazują się bardziej nieludzcy niż dzikusy.
  169.  
  170. KORDIAN
  171. Juliusz Słowacki (romantyzm)
  172. -Odpowiedź na Dziady cz. III Adama Mickiewicza.
  173. -Druga połowa XIX wieku, Polską włada car Mikołaj.
  174. -Diabły, Szatan, Mefistoteles przepowiadają, że peiwen nród stanie do walki. Tworzą dla niego przywdódców. Powstaje Chłopicki, Czartoryski, Skrzynecki, Niemcewicz, Lelewel, Krukowiecki, Oficerowie, Posłowie na sejm. (wszyscy według Słowackiego pozbawieni zdolności przywódczych, charyzmy, konserwatyści sparaliżowani strachem przed wybuchem rewolucji). Powstanie przygotował Szatan, walczyli w nim ludzie nieudolni, lud nie palił się do walki.
  175. -Mówią trzt osoby.
  176. Pierwsza zwraca się z prośbą do Boga o spokój, sen dla udręczonego narodu, który powinien biernie czekać aż dopełni się jego cierpienie. Ukojeniem w cierpieniu będzie poezja. (domniemanie Mickiewicz).
  177. Druga szydzi z poglądów pierwszej, uważa, że to nierealne, opowiada się za zbrojnym działaniem na rzecz uzyskania niepodległości.
  178. Trzecia nie akceptuje poglądów ani Pierwszej ani Drugiej. Sądzi, że zadaniem literatury jest wskrzeszenie wiary ludzi poprzez przypomnienie mitu narodowej siły, dawnej świetności (domniemanie Juliusz Słowacki).
  179. -Kordian jest w depresji, nie znajudje ukojenia w opowiadaniu sługi Grzegorza (o dawnej świetności Polski) ani w miłośći do Laury. Postrzelił się (ale się nie zabił).
  180. -Kordian czyta Króla Leara (Szekspira) i zauważa, że stworzony przez niego świat nie ma wiele wspólnego z realnością. W literaturze nie znajdzie odpowiedzi na dręczące go pytania.
  181. -Kordian podziwia Wiolettę (pewną kobietę). Dokonuje próby miłości i mówi jej, że stracił cały majątek, a ona traci nim zainteresowanie.
  182. -Kordian rozmawia z papieżem, który odmawia błogosławieństwa dla Polaków. Mówi, że objęcie włądzy cara jest niebiańską łaską i grozi Polsce klątwą, jeśli przeciwstaną oni carowi.
  183. -Na szczycie Mount Blanc Kordian stwierdza, że będzie walczył o wolność ojczyzny. Chmura przenosi go do Polski.
  184. -Koronowanie cara na króla Polski, szlachta uważa, że nie będzie on przestrzegał konstyucji.
  185. -Pod kościołem świętego Jana wśród grobów królów spotykają się zamaskowani spiskowcy i rozmawiają o zabiciu cara. Prezes jest przeciwko. Podchorąży (Kordian) jest innego zdania. Zdejmuje maskę i postanawia samodzielne zabić cara.
  186. -Kordian idzie przez korytarze by zabić cara, ale boi się popełnienia zbrodni. Pada przed jego sypialnią.
  187. -W szpitalu dla psychicznie chorych Kordian rozmawia z Doktorem (Szatanem), który uświadamia mu, że nie można samodzielnie zbawić świata. Pojawia się Konstanty by zabrać Kordiana na egzekucję.
  188. -Mówią Kordianowi, że jeżeli przeskoczy na koniu nad żołnierskimi bagnetami do darują mu życie. Przeskoczył. Car mimo wszystko rozkazuje rozstrzelać Kordiana, który czuje się narodowym bohaterem.
  189. -Car po kłótni z bratem (księciem Konstantym) podpisuje akt ułaskawienia Kordiana, który stoi już przed plutonem egzekucyjnym. Nie wiadomo, czy akt ułaskawienia zdążył zostać przekazany.
  190. -Kordian jest zwolennikiem idei odkupienia przez poświęcenie.
  191. -Polska Winkelriedem narodów = polska jako żołnierz oddający życie za innych. (wielki monolog w któym Kordian ma też chwile wachania, nei jest tak pewny siebie jak Konrad z Dziadów cz. III)
  192. -Szatan (doktor) - uosobienie przeznaczenia. Zabił w Kordianie wiarę poświęcenia dla narodu.
  193. -W Kordianie panuje dysharmonia pomiędzy boskim planem świata a jego realizacją. Szatan decyduje o historii, kształcie świata. Mickiewiczowska sprawiedliwośćhistoryczna jest złudzeniem.
  194. -Poezja ma ocalać wiarę w odrodzenie.
  195.  
  196. DżUMA
  197. Albert Camus (współczesność)
  198. -Oran (szare i banalne miasto), 194... (niewiadomo któy dokładnei rok).
  199. -Narrator nieznany, pod koniec powieści dowiadujemy się że jest nim Bernard Rieux.
  200. -Rieux znajduje matwego szczura, jego żona wyjeżdża do sanatorium, z dnia na dzień martwych szczurów jest więcej. Rieux spotyka się z dziennikarzem (Rambertem), któremu radzi by ten napisał coś o gryzoniach. Choroba nagle się kończy, jednak ludzie zaczynają mieć bóle głowy, gorączki, obrzęki. Bernard zostaje wezwany przez swego dawnego pacjenta, Joseph Grand. Okazuje się, że jego sąsiad Cottard chce popełnić samobójstwo. Mężczyźni odwodzą go od tego pomysłu. Pierwszą ofiarą jest dozorca, umierający w drodze do szpitala.
  201. -Notatki Jeana Tarrou opisują życie miasta do którego zbliża się zagłada.
  202. -Doktor Castel wraz z Rieux'em dochodzą do wniosku, iżjest to dżuma. Inni lekarze i władze nie chcą przyjąć do wiadomości, że jest to Dżuma, jednak dzięki zdecydwoaniu Rieux Richard postanawia traktować chorobę tak jakby była dżumą.
  203. -Serum zamówione przez Rieux nie przychodzi, liczba chorych rośnie, pawilony przeznaczone do izolacji chorych są pełne. Miasto zostaje zamknięte, dżuma ogłoszona (nikt nie wjeżdża i nie wyjeżdża, rozdzielenie bliskich, zamknięcie przypadkowych osób, nie można pisać listów, rozmowy telefoniczne ograniczone do minimum, pozostaje telegraf).
  204. -Rambert (nie jest mieszkańcem Oranu) za wszelką cenę próbuje się wydostać jednak Rieux nie może wydać mu zaświadczenia o byciu zdrowym.
  205. -Brakuje miejsca w szpitalach.
  206. -Ojciec Paneloux stwierdza, że Dżuam to kara za grzechy. W mieście pojawia się strach.
  207. -Gran mówi Rieux, że chce napisać książkę, arcydzieło, ale ma tylko pierwsze zdanie, które ciągle zmienia.
  208. -Ludzie próbują uciec z miasta, strzelaniny przy bramach. Tarrou pisze o zmianach jakie dżuma przyniosła obywatelom. Tarrou pomaga lekarzom, zakłada ochotnicze oddziały sanitarne. Obydwaj pomagają Grandowi z pierwszym zdaniem jego utworu.
  209. -Rambert postanawia uciec nielegalnie lecz nie udaje mu się. Zgadza się pomóc Rieux i Tarrou do czasu ucieczki z miasta.
  210. -Ludzie przywyczaili się do dżumy.
  211. -stan zdrowia żony Rieux pogarsza się, Cottard i Tarrou zaprzyjaźniają się. Cottard cieszy się z dżumy (ma dawne zatargi z prawem, po zakończeniu epidemii zostanie zamknięty).
  212. -Rambert ma okazję uciec z miasta, ale finalnie zostaje by pomóc (dobry ziom).
  213. -Nowe serum nie działa, syn sędziego Othona (Filip) umiera w agonii.
  214. -Panoleux zostaje zarażony, ale nie chce pomocy lekarzy. Zdaje się na Boga. Umiera (XD). Sędzia Othon zaczyna pomagać innym (wolontariusz).
  215. -Grand zaraża się dżumą. Rozkazuje Terrau i Rieux spalić swoje rękopisy (w których było jedno zdanie). Grand nie umiera, dżuma zaczyna się cofać.
  216. -Tarrou zachorował na dżumę, umiera na dwa dni przed otwarciem miasta. Rieux dowiaduje się o śmierci swojej żony.
  217. -Cottard po otwarciu miasta barykaduje się w mieszkaniu i strzela do wszystkich chodzących po ulicy , policja do zatrzymuje.
  218. -Rieux "W ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw niżna pogardę".
  219. -Tarrou to święty bez Boga. Ani ofiara ani kat.
  220. -Dżuma = choroba, wojna, negatywny pierwiastek tkwiący w człowieku.
  221.  
  222. CHŁOPI TOM I (JESIE—)
  223. Władysław Reymont (Młoda Polska)
  224. -Agata wyrusza w świat (jak co roku), by spędzić zimę na żebraczych warunkach (w chacie nie ma dla niej ani pracy ani miejsca). Kobieta nie narzeka, broni swych krewniaków. Proboszcz widzi na polu pole Macieja Boryny, gdzie ludzie zbierają ziemniaki. Kobiety (jak to hehe baby) poltkują. Oburzają się, że Kłębowie wypędzają Agatę z domu, rozmawiają o Dominikowej posądzanej o uprawianie czarów i jej córce, Jagnie. Nagle przychodzi wieść, że zdycha jedna z krów Boryny. Boryna decyduje, że zwierze trzeba dobić. Sprawia lanie Witkowi, który nie dopilnował krowy. Maciej dowiaduej się od Wójta, że ma stawić się w sądzie. Wójt radzi mu, by ten się ożenił, na kandydatkę podstawia Jagnę.
  225. -Przed niedzielną sumą Kuba (parobek Boryny) zanosi proboszczowi upolowane przez siebie kuropatwy,za co otrzymuje dobre słowo i drobną zapłatę.
  226. -Antek kłóci się z Maciejem o to, że pracuje dla niego i nie otrzymuje nawet dobrego słowa.
  227. -Kuab dostaje od Jankiela (właściciela knajpy) propzycję, żeby upolować za dobrą zapłatę zwierzęta w lesie (nielegalnie). Kuba zgadza się.
  228. -Na jarmarku w Tymowie Maciej spotyka Jagnę, z którą spaceruje, kpuje jej podarki. Spotyka też swojego zięcia (kowala), który bezskutecznie namawia go do wypłacenia mu posagu. Obaj idą do karczmy Jankiela skąd odchodzą w zgodzie.
  229. -W szarą i deszczową jesień Antek spotyka Jagnę. Mają się ku sobie (pragną się).
  230. -Jagna wraz z matką zgadzają się by Jagienka wyszła za Boryne (ze względu na jego majątek).
  231. -Nagle "ze świata" wraca Mateusz, flirtuje z Jagną, która nie ma nic przeciwko. Dominikowa wypędza Mateusza z chaty.
  232. -Po kolacji u Boryny Antek odprowadza Jagnę do domu.
  233. -Jagna przyjmuje oświadczyny Boryny.
  234. -Okazuje się, że dziedzic sprzedał las, który częściowo należał do chłopów. Chłopi oburzają się.
  235. -Dzieci Boryny nie są zadowolone z jego ślubu z dużo młodszą Jagną i z dóbr, jakie przekazuje on jej matce.
  236. -Antek wraz ze swoją siostrą Magdą próbują nakłonić ojca do podziału gruntu. Między Boryną a Antkiem dochodzi do bójki, po której Antek i jego żona zostają wyrzuceni z domu. Przeprowadzają się na drugi koniec wsi do ubogiej chaty ojca Hanki. Antek obrażał Jagne, że ta źle się prowadzi (co było prawdą).
  237. -Kuba idzie na polowanie, zostaje postrzelony w nogę przez leśniczego. Nie dowiaduje się o tym nikt poza Witkiem. Nogę Kuby zaatakowała gangrena. Dzieje się to w nocy wesela Macieja i Jagny. Ambroży jest zbyt pijany by przyjść, Jagustynka nie chce przerywać sobie zabawy. Późnym wieczorem Ambroży przychodzi i mówi, że jedynym ratunkiem jest wysłanie Kuby do szpitala i odcięcie nogi. Kuba boi się szpitali. Sam odcina sobie nogę siekierą i umiera przed przybyciem księdza z powodu wykrwawienia.
Advertisement
Add Comment
Please, Sign In to add comment
Advertisement